Ragnar Anton Kittil Frisch
| Ragnar Anton Kittil Frisch | |
|---|---|
|
| |
| Doğum |
3 Mart 1895 Oslo, Norveç |
| Ölüm |
31 Ocak 1973 (77 yaşında) Oslo, Norveç |
| Milliyeti | Norveç |
| Dalı | Makroiktisat |
| Çalıştığı yerler | Oslo Üniversitesi |
| Önemli başarıları |
Ekonometri Üretim teorisi |
| Aldığı ödüller |
 Nobel Ekonomi Ödülü (1969) |
Ragnar Anton Kittil Frisch (3 Mart 1895, Oslo, Norveç - 31 Ocak 1973, Oslo ), iktisatçı Norveçli. 1969'da ilk defa verilen Nobel İktisat Ödülü'nü, özellikle ekonometri bilim dalının kurucusu olması nedeniyle, kazanmıştır.
Yaşamı
Ragnar Frisch okulu bitirince babasının kuyumculuk firmasında çırak olarak hayata atıldı. Ustalik brövesi alıncaya kadar Oslo Üniversitesi'nde en kısa ve en kolay bir branş olarak gördüğü iktisat bölümüne devam etti. 1919'da üniversite iktisat master diplomasını aldı. Ertesi yıl ustalık unvanı alıp babasının firmasına ortak olarak katıldı. 1920-1923'te Oslo Üniversitesi'nden bulduğu bir bursla iktisat ve matemetik mezuniyet üstü çalşmaları için Fransa ve İngiltere'ye gitti. 1923'te ciddi olrak akedemik kariyere girdi ve 1925'te Oslo Üniversitesi'nden matematik istatistik üzerinde bir doktora kazandı. Akademik kariyerde ilerlerken 1927'de Birleşik Amerika'ya Rockafeller bursu ile gitti. 1931'de Oslo Üniversitesi'ne profesör oldu. 1932 aynı üniversitede Rockafeller finansmani ile Iktisat Enstitüsü'nü kurdu ve bu kurumun ilk araştırma direktörü olarak tayin edildi. Bu görevlerine emekliliğine kadar devam etti.
Çalışmaları
Frisch iktisadin bir modern bilim dalı olarak ortaya çıkmasının temelini sağlayanlarin başında geldiği kuşkusuzca söylenebilir. İktisadın matematiksel ifadesi alanında birkaç gayet çok degerli temel katkıda bulunmuştur ve yeni ekonomik kavramlara şahsen özel isimler vermiştir. 1926'da tüketim teorisini yeni-Walrasiyen matematik baza Frisch koymuştur. 1965'te üretim teorisini formalize etmiştir. 1927'de zaman serileri üzerine 1934'te doğrusal regresyon üzerine çalışmalar yaparak 1930'da Econometrics Society (Ekonometri Kurumu)nu Frisch kurmuş ve bu kurumun yayın organı olan Econometrica dergisinin editörlüğünü 20 yıl kendisi yapmıştır. Makroekonomi teriminin adını 1933'te Frisch vermiştir. 1933'te ekonomik dalgalanmalari darbeyle-yayılması uzerinde yaptığı çalışmalar modern Klasik konjonktor dalgalanması teorisinin temelini sağlamaktadır. Modern devlet sosyal muhasebesi ve iktisat planlaması alanlarında ekonometrik modellemenin baş rol oynamasında Frisch'in rolü çok büyüktür. 1993'te Fredrick Waugh ile birlikte tanınmış Frisch-Waugh teoremini ortaya çıkartmıştır.
Önemli yayınları
- 1932: New Methods of Measuring Marginal Utility
- 1951: Mixed Linear and Quadratic Programing by the Multiplex Method
- 1956: Macroeconomics and Linear Programing
- 1970: Econometrics in the World of Today
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Nobel e-müzesinde otobiyografisi (İngilizce)
- Nobel Ödülü töreninde Ragnar Frisch takdimi - Nobel-winners.com websitesinde (İngilizce)
