Çiçek Hatun
| Çiçek | |
|---|---|
| Doğum |
1443 Bursa |
| Ölüm |
1498 (54-55 yaşlarında) Mısır |
| Evlilik(ler) | II. Mehmed |
| Çocuk(lar) | Cem Sultan (1459-1495) |
Çiçek Hatun, Osmanlı İmparatorluğu Fatih Sultan Mehmed'in İmparatoriçe eşi ve Osmanlı tahtında hak iddia eden Cem Sultan'ın annesiydi.
İlk Yılları
Çiçek Hatun, bir Türk ailesinde[1] doğan Ali Bey'in kız kardeşiydi.[2][3][4] Konstantiniye'deki Mehmed'le evlendi ve 22 Aralık 1459'da tek oğlu Cem'i doğurdu. Türk geleneğine göre, tüm şehzadelerin eğitimlerinin bir parçası olarak il valileri olarak çalışması bekleniyordu. Cem'in ağabeyi Şehzade Mustafa'nın 1474 yılında ölümünden sonra Konya valiliğine atandı ve Çiçek ona eşlik etti.[5]
Sürgün
Cem'in 1481'de babasının ölümünün ardından gerçekleşen savaştaki ilk yenilgisinden sonra Şehzade, Çiçek Hatun ve ailesi Kahire'de Memluk Sultanına sığındı. Cem'in hane halkının tüm üyelerinden Çiçek Hatun, en sadık müttefikiydi. Cem'in öğretmenliğini yapan Gedik Ahmed Paşa, Bayezid'in tahta geçme karşısında eski öğrencisinin bu isteğini bastırmak istemiş ama başaramamıştı. İleride Cem öğretmeni tarafından terk edilmiş olsa da, annesi Çiçek Hatun tarafından iyi hizmetler gördü.
Cem'in hapsi
Cem'in 1482'de Bayezid tarafından ikinci bir yenilgisinden sonra Cem, Rodos'a kaçtı ve burada Kudüs'ün Aziz John komutasındaki Pierre d'Aubusson ve Osmanlı İmparatorluğu'nun gayretli bir rakibi olarak kabul edildi. Daha sonra D'Aubusson, Bayezid ile barış antlaşması imzaladı ve ardından Cem'in esaretiyle ilgili ayrı bir anlaşmaya vardı. Bayezid'e koruma için 35.000 ducat ödemesi karşılığında Cem'i tutuklama sözü verdi. Dolayısıyla Şövalyeler parayı aldı ve Cem'e ihanet etti. Cem, bundan sonra Rodos'ta iyi muamele gören bir mahkum oldu. Mısır'da Çiçek Hatun, Sultan'ın karısı aracılığıyla oğlunu serbest bıraktırmaya ve Mısır'a getirmeye çabalıyordu. Nicolas de Nicosie'nin taşıdığı mektuplar Cem'in annesiyle iletişim kurduğunu ortaya koydu. Kahire'den gelen istihbarat raporları aracılığıyla Çiçek Hatun'un, Kayıtbay'ı kendisine yardım etmeye çağırarak, oğlunu Mısır'a getirme ve Memlük mahkemesindeki nüfuzunu kullanma çabaları Bayezid'in dikkatini çekmişti. D'Aubusson, Cem'i kullanarak Çiçek Hatun ve Kayıtbay'ı kontrol etmek için Mısır'a getirmek gibi vaat vererek yirmi bin altın istedi. Çiçek, Cem adına yıllarca uğraşmış ve kardeşi tarafından yenilgiye uğramasından sonra karşılaştığı Avrupa tuksaklğından kurtulma çabalarında ana ittifak görevini üstlenmiştir.
Ölümü
3 Mayıs 1498'de veba yüzünden ölmüş ve Kahire'ye gömülmüştür. Ancak Cem'in cesedi, öldüğü gün Napoli'den geri alındı ve ağabeyi Mustafa'nın türbesine gömüldü.
- ↑ Babinger 1992, sy. 173.
- ↑ Uluçay 1985, sy. 41.
- ↑ Süreyya 1969, sy. 140.
- ↑ Cem 2004, sy. 88.
- ↑ Peirce 1993, sy. 47.