Ünsüz

Ünsüz, sessiz ya da konsonant; m, r, g gibi, oluşması esnasında -kısmen de olsa- bir engele çarpan konuşma sesi.[1] Ünsüzler, ünlülerle birlikte kullanılarak heceleri meydana getirirler:[1] de, le, em, es, bi, si gibi.[2]

Türkçenin yapısı gereği hemen hemen tüm sesler bir harf ile karşılanmıştır. Bu nedenle Türkçede ünsüz seslere karşılık gelen harflere ünsüz harfler denir. Ancak pek çok dilde aynı durum söz konusu değildir ve ünsüz harfler bazen ünlü sesleri de karşılarlar.

Türkçede standart ünsüz sesler
Dudaksı Dişcil Yarı Dişcil Ön Damaksıl Arka Damaksıl Gırtlaksıl
Genizcil m n ɳ ŋ
Süreksiz p b t d t͡ʃ d͡ʒ ɡʲ k ɡ
Sürtünmeli f v ɳ z ʃ ʒ ɟ ʝ q p h
Sürekli w k l j
Titrek ɾ

Yumuşak ve sert ünsüzler

Ses tellerinin titreşmesiyle oluşan ünsüzlere yumuşak, ötümlü veya tonlu ün­süzler denir: b, c, d, g, ğ, j, l, m, n, r, v, y, z

Ses telleri titreşmeden oluşan ünsüzlere ise sert, ötümsüz veya tonsuz ünsüzler denir: ç, f, h, k, p, s, ş, t

Kaynakça

  1. 1 2 "consonant." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
  2. Ergin 90

Ayrıca bakınız

This article is issued from Vikipedi - version of the 6/21/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.