İlmenit

İlmenit, kimyasal bileşimi FeTiO₃ olan ilmenit minerali trigonal sistemde kristalleşir. Mağmanın ilk kristalleşme evresinde oluşmakta ancak olivinle birlikte bulunmaktan ziyade piroksenitlerin içinde maden yatağı oluştururlar¹. Birçok magmatik ve metamorfik kayaçta aksesuar minerali olarak bulunan ilmenit; gabro, norit ve anortozitlerin içinde damarlar halinde gözlenir¹. Metamorfik kayaçlardan bilhassa granülit fasiyesinde oluşmuş ortognayslarda bol miktarda yer alırlar¹. İlmenit, alterasyona karşı dayanıklı olduğu için sahil plaserlerinde de konsantre olabilir. Bunun örneklerine Florida, Hindistan ve Yeni Zelanda'nın Güney Adası'nın batı sahillerinde sık rastlanır¹. Özellikle, Yeni Zelanda'dakilerde ortalama ilmenit tenörü % 5.5'dir¹. Quebec (Kanada)'deki Allard Lake yatakları ve Norveç'teki Telnes yatakları ilmenit minerali içeren önemli yataklar olup Allard Lake yatakları 125 milyon ton, Tellnes'deki yataklar da 300 milyon ton ilmenit içerir².

KULLANIM ALANLARI

Hafif, darbelere karşı dayanıklı ve ısıya karşı düşük hassasiyeti nedeniyle çeşitli metal alaşımlarında aranan en önemli elementlerden biri titandır. Bunun da en önemli kaynağı ilmenit mineralidir. Titan, özel boya ve cam imalat endüstrilerinin de vazgeçilmez hammaddeleri arasındadır.

¹Deer, W.A., Howie., R.A. and Zussman, J. (1989), An introduction to the rock forming minerals, John Wiley-Sons Inc., New York, 528p.

² Evans, A. M., (1987), An introduction to ore geology, a geoscience text, Blackwell Scientific Publications, Second Edition, 358p.