İmam Mansur

İmam Mansur (1760-1794), Çeçenya'daki Kafkasya Müridizmi`nin kurucusu ve devlet adamı.

Çeçence adı Oççurma olup, babasının adı Jela'dır. Çeçenistan'ın ilk devlet başkanı kabul edilen İmam Mansur, 1785-1791 yılları arasında Rus İmparatorluğu'na karşı Aldı'da başlattığı savaş ile Anapa'da yaralanıp teslim alınışına kadar geçen zaman içerisinde Kafkasya'daki bağımsızlık mücadelesinin başlatıcısı ve önderi olmuştur. Savaşlardaki başarılarından ötürü dağlı halkları O'na Mansur (Muzaffer, Zafer kazanan) ismini takmışlardır.

I. Aldı Savaşı (26 Haziran 1785) sonrası kazandığı zafer ile adı, ülke dışına taşındı. Osmanlı Arşiv belgelerinde Kizlyar Kalesini Ruslardan almak için 15 Temmuz ve 19 Ağustos 1785 tarihlerinde olmak üzere iki kez kuşattığı yazılıdır (T.C.Başbakanlık Arşivi H.H. No: 1305-A). 29 Temmuz 1785 Tarihinde Grigoripolis (Kum Kalesi)'i almış ve Vladikavkaz - Mozdok hattına egemen olmuştur. 15 Temmuz 1791'de Anapa Kalesini Rus birliklerine karşı İpeklizade Köse Mustafa Paşa ile birlikte savunurken yaralanmış ve Kont Gudoviç tarafından teslim alınmıştır. Anapa'da 93 subay ve 4000 nefer yitirmiş olmasına rağmen İmam Mansur'un yaralı olarak esir alınması Rusya'da büyük bir sevinç yaratmıştır.

Tedavisinden sonra Çariçe II. Katerina kendisini kabul etmiş, 15 Ekim 1791 de St. Petersburg'dan Şlisselburg'a sevk edilmiş ve Şlisselburg Kalesine hapsedilmiştir. 10 Ocak 1792 Osmanlı-Rus Yaş Antlaşmasından sonra St. Petersburg'a gönderilen Mustafa Rasih Paşa, esirlerin mübadelesi işleri sırasında İmam Mansur'un Osmanlı'ya teslimini istemiş fakat, Rus Makamlarınca Mansur'un Çeçen olduğu ve Osmanlı tebaası olmadığı kendilerine bildirilmiş, bu sebeple netice alınamamıştır (Kadircan KAFLI. Şimâlî Kafkasya, İstanbul 1942, s.87)

Solovki Manastırı'nda 13 Nisan 1794 günü ölmüştür.

İmam Mansur'un ataları

Alstanzha oğlu, Asxuo oğlu, Mamtur oğlu, Maemzi oğlu, Olhazar oğlu, Mohmad oğlu, İmjela oğlu, Jela oğlu Oççurma.(T.Cemal Kutlu.El-İmamu'l evvelu'ş-Şaşan el İmam Mansur.Amman 1990, s.74-75