İrritabl bağırsak sendromu
 |
Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır. Ayrıntılar için maddenin tartışma sayfasına lütfen bakınız. Konu hakkında uzman birini bulmaya yardımcı olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |
İrritabl bağırsak sendromu veya irritabl barsak sendromu (IBS). Tehşis edilen farklı bir hastalığın olmaması durumunda, kesintili abdominal ağrı, kasılma ve ishal kombinasyonu ya da kriz şeklinde bunların yaşanması durumunda ortaya çıkar.
Sebep ve oluşumu
IBS'nin kesin sebebi bilinmemektedir ancak kaygı ve stres durumu şiddetlendirmektedir. IBS her 5 kişiden birini hayatlarının bir döneminde etkilemektedir ve gastroenterolojistlerin karşısına diğer rahatsızlıklardan daha fazla çıkmaktadır. Kadınlarda erkeklere oranla iki kat daha fazla karşılaşılmakta ve bu rahatsızlık genelde erişkinlik döneminin başında ya da ortasında görülmektedir.
Semptomları ve emareleri
IBS'nin semptomları karın bölgesinde kesintili, kramp şeklinde ağrı, genellikle sol tarafta oluşan abdominal distansiyon, gaz çıkarılması ya da barsak faaliyetleri sonucu oluşan geçici rahatlama; barsakların tam boşalmadığı hissi, aşırı gaz, mukus akıntısı, ishal, kasılmalar ve mide bulantısıdır. Bazı insanlarda ayrıca sindirim yollarıu ile ilgisi olmayan baş ağrısı sırt ağrısı ya da yorgunluk gibi semptomlara da rastlanmaktadır.
Semptomlar tipik olarak kesintili ve genellikle yaşam boyu tekrarlayan ancak zamanla sıklığı ve şiddeti azalan bir şekilde seyreder. Durum genellikle komplikasyona yol açmaz.
Tehşis ve tedavi
Sindirim yollarında ortaya çıkan diğer hastalıklardan farklı olarak IBS'i tehşis amaçlı kullanılan bir test bulunmamaktadır. Hastalık genellikle semptomlarından ya da fiziksel mayyene le teşhis edilir. Ancak hasta, orta yaşlı ya da daha yaşlı ya da rektal kanama, kilo kaybı, enfeksiyon ya da kişinin aile öyküsünde barsak kanseri ya da infalamatuvar barsak hastalığı bulunası durumunda testler de gerekli olabilir. Testler kolonoskopii gastroskopi gibi yöntemlerini, ultrason tarama ya da baryum lavmanı gibi testleri içermektedir.
IBS bazı durumlarda, beslenme düzeninin değiştirilmesi ve rahatlama teknniklerinin kullanımı yoluyla da kontrol edilmektedir. Birey kendisine en iyi gelen yaklaşımı bulmak için farklı yöntemleri deneyebilir.
Eğer ana problem kasılmalar ise, yüksek oranda lif içeren bir beslenme ya da kepek, metal selüloz gibi kitle arttırıcı maddelerin kullanumı yardımcı olabilir. Persistent ishal için kısa dönem kullanılacak anti-ishal ilaçları verilebilir. Abdominal ağrılar ve sindirim yollarındaki kasılmaları rahatlatmak amacıyla antispazmodik ilaçlar yazılabilir. Hipnoz, bilişsel-davranışsal terapi ve psikolojik danışmanlık gibi yöntemlerinde bazı durumlarda etkili olduğu kanıtlanmıştır.