İskorbüt
| İskorbüt | |
|---|---|
|
İskorbüt semptomu | |
| Sınıflandırma ve dış kaynaklar | |
| Uzmanlık | Endokrinoloji |
| ICD-10 | E |
| ICD-9 | 267 |
| OMIM | 240400 |
| Hastalık Veri Tabanı | 13930 |
| MedlinePlus | 000355 |
| eMedicine | med/2086 derm/521 ped/2073 radio/628 |
| MeSH | D012614 |
İskorbüt, C vitamini (askorbik asit) eksikliği nedeniyle ortaya çıkan bir hastalık.
Halsizlik, kolayca kanayan ve geriye çekilen dişetleri, ciltte morluklar, eklemlerde ağrı ve yuvarlanan saçlar belirtileridir. C vitamini eksikliğinde yorgunluk, iştah azalması, yara iyileşmesinde gecikme, deride kuruluk ve çatlamalar, eklemlerde şişmeler olur. Vücut direncinin azalmasından dolayı grip ve nezleye yakalanma riski artar.
Tarihçe
Bazı antik yazmalarda iskorbüte benzer rahatsızlıklardan bahsedilmekle birlikte iskorbüt hakkındaki ilk detaylı bilgilere Haçlı Seferleri'nde rastlanır.[1] 15. yüzyılın sonlarına doğru iskorbüt denizcilerdeki başlıca ölüm ve sakatlanma nedeni oldu. Taze meyve sebze olmadan, kuru gıda ile uzun süre idare etmek durumunda olan denizcilerde C vitamini eksikliğinden dolayı iskorbüte rastlanmaktaydı. 1753'te İskoç denizci James Lind turunçgillerin iskorbütü engellediğini keşfetti.[1] Zamanla Birleşik Krallık gemilerinde turunçgiller o kadar yaygın hâle geldi ki Britanya denizcileri "Limey" (limonlu) olarak anılmaya başlandı.[1]
Sigara içenlerin, alkol alanların ve stres içinde olanların C vitaminine olan ihtiyaçları artar. Çünkü bu 3 faktör vücut direncini azaltan etkenlerdir.