Şevki Balmumcu

Şevki Balmumcu
Kişisel bilgiler
Doğum	1905 İstanbul
Ölüm	1982 İstanbul
Çalışma ve başarıları
Çalıştığı şehir	Ankara, İstanbul
Ünlü yapıtları	Ankara Sergievi

Ankara Sergi Evi

Şevki Balmumcu (d. 1905, İstanbul – ö. 20 Nisan 1982) Türk kökenli mimar.

Türkiye mimarlık tarihinde önemli yeri olan Ankara Sergi Evi binasının (sonradan opera bınasına çevrildi) mimarıdır.

Yaşamı

1905 yılında İstanbul'da dünyaya geldi.

1928 yılında Güzel Sanatlar Akademisi’nden mimar olarak mezun oldu. 1930 ile 1932 yılları arasında başta cumhuriyet tarihinin ilk modern sinema, tiyatro, konser salonları arasında yer alan Bursa’daki Tayyare Sineması olmak üzere birçok yapının kontrol mimarı görev yaptı. ^[1]

Elazığ’da bir sinema ve büro binası proje yarışmasını kazanması, meslek hayatındaki önemli başarılardan birsidir. Ancak kariyerindeki en önemli dönüm noktası, 1933 yılında Ankara Sergievi binası için açılan yarışmayı kazanmasıdır. 1933-1934 yıllarında inşa edilen bina, özgün haliyle Sovyet Yapısalcılığı veya Neo-plastisizm stillerinde başarılı bir uygulamaydı. Çoğunlukla cumhuriyetin kalkınma hamlelerini yansıtan sergilere ev sahipliği yapan bina, Kemalist düşüncenin ideallerini simgeleştiren bir eser olarak fotoğraflarda, kartpostallarda ve cumhuriyet posterlerinde, en başta da La Turquie Kemaliste’in sayfalarında sık sık kullanıldı.^[2].

Sergievi binası, 1948 yılında Paul Bonatz tarafından opera binasına dönüştürülmüştür. Yapının özgün halinden uzaklaştırılıp eklenen revaklar ve süslemelerle İkinci Ulusal Mimarlık Akımı üslubuna uygun bir forma dönüştürülmesi nin Şevki Balmumcu’yu son derece üzdüğü ve kendisini mimarlık mesleğinden uzaklaştırdığı söylenmektedir.^[3]. Mimar, bu olaydan sonra bir daha Ankara’ya gitmemiştir. ^[4]

1933 yılındaki başarısından sonra birçok mimari proje yarışmaların kazanan Şevki Balmumcu 1941-1958 yılları arasında Tekel Genel Müdürlüğü’nde inşaat büro şefi olarak çalıştı. 1958’den sonra bağımsız olarak meslek yaşamına devam etti ancak bu dönemde kayda değer pek bir çalışması olmadı. 20 Nisan 1982 tarihinde hayatını kaybetti.^[1] Cenazesi, Edirnekapı Mezarlığı'na defnedildi.

Kaynakça

1. "Şevki Balmumcu". MimarlikMuzes.org. 26 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20120426080926/http://www.mimarlikmuzesi.org:80/Collection/Detail_sevki-balmumcu_147.html. Erişim tarihi: 14 Nisan 2011. 
2. Doğan Hasol, Bizden Mimarlık Öyküleri, Yapı Dergisi Sayı 259, Haziran 2003
3. "Sergi Sarayı (Opera Binası)". MimarlikMuzes.org. 5 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150605160155/http://www.mimarlikmuzesi.org/Collection/Detail_sergi-sarayi-opera-binasi_10030.html. Erişim tarihi: 14 Nisan 2011. 
4. Uğur Tanyeli, Mimarlığın Aktörleri, Türkiye 1900-2000, İstanbul, Haziran 2007