Şeyhoğlu Mustafa

Şeyhoğlu Mustafa (d. 1340, Kütahya; ö. 1410?) Türk divan edebiyatı şairi.

Germiyanoğlu Süleyman Şah'ın nişancısı[1], defderdarı ve aynı zamanda musahibi[2] idi. Süleyman Şah'a ithaf etmek üzere yazmaya başladığı eseri henüz bitiremeden Süleyman Şah'ın vefatından dolayı onun damadı olan ve o tarihte Kütahya Valisi olan Şehzade Bayezid'e ithaf etmiştir. Anne ve baba tarafları da yüksek bir aileye mensupturlar ve ailesinin nüfuzlu ve âlim olduklarını yazar.[3]

Edebî kişiliği

Hurşidnâme adlı eserini[4] Germiyanoğlu Süleyman Şah ve Yıldırım Bayezid'e ithaf etmiştir. Bu eserini 1387 senesi Mayıs ayının ilk on günü zarfında bitirmiştir.[5] Hurşidnâme 7640 beyitli olup mesnevi tarzında on bir heceli Hüsrev ü Şirin tarzında bir eserdir. Manzûmenin hikayesi, İran Şâhı Siyavüş'ün kızı Hurşid'in Mağrip padişahının oğlu Ferahşâd'a olan aşk ve muhabbetlerini anlatır.

Kenzü'l-Küberâ ve Mehakkü'l-Ulemâ adlı eser de Şeyhoğlu'na aittir ve bu eser Mehmet Fuad Köprülü'nün hususî kütüphanesinde bulunur. Kenzü'l-Küberâ'yı gençliğinden itibaren altmış iki yaşına kadar himayesinde bulunduğu "Paşa Ağa ibni Hoca Paşa" namına yazarak 9 Mart 1401 Çarşamba günü bitirmiştir. Şeyhoğlu'nun Germiyân hükümdârına mensubiyeti nazarı dikkate alınacak olursa, altmış iki yaşına kadar iyiliğini gördüğü Paşa Ağa'nın, Germiyanoğlu Süleyman Şah'ın güvenilen adamlarından olup kızını Yıldırım Bayezid'e verdiği zaman gelinini emanet ettiği ve sonra Osmanlı hizmetine girmesine müsade ettiği Çaşnigîrbaşı Paşacık Ağa olma ihtimali çok kuvvetlidir. Kenzü'l-Kübera, dört bap üzerine dizili olup birinci bap padişahların ahlaklarından, ikinci bap melekler ve ulu beyler birliğinden, üçüncü bap vezirler ve naiplerin[6] gidişinden, dördüncü ve beşinci baplar ise âlimlerin; kadı ve vâizlerin halinden bahseden siyaset ve ahlâka dair bir eserdir. Eserde Hoca Mes'ud ve Şeyh Elvan'ın manzumeleri de zikredilmektedir.[7]

Kaynakça

  1. ↑ Padişah divanı üyesi olan, antlaşma, berat, menşur, name ve fermanların başına tuğra çeken vazifeli, tuğrakeş
  2. ↑ padişahın özel işlerine bakan ve sohbet arkadaşı olan kimse
  3. ↑ Şeyhoğlu Mustafa Hurşidnâme
  4. ↑ Bu hikayeyi Sehî Bey "Hurşid ve Ferahşâd", Kâtip Çelebi "Ferahşad" ve onlara dayanarak hareket eden yazarlar "Ferahnâme" diye yazarlar. Eserin 72i 73i 88. sayfalarında bu "Ferahşâd" olarak vezine geliyor. Yazılan sayfalar Paris Milli Kütüphanesi'ndeki sayfalara aittir (Uzunçarşılı, İ.H. Kütahya Şehri, İstanbul Devlet Matbaası, 1932, s, 269)
  5. ↑ Efrenci (miladi) ay, Rûmi aydan 13 gün daha evvel geldiği ve eserin, sevr (boğa) burcunu Rûmi Nisan'a göre hesap etmesine binâen kitabin tamamlanması 1387 senesi Mayıs ayı ilk on gününe tesadüf eder
  6. ↑ Tahtta hükümdar olmadığı zaman veya hükümdarın çocukluğu sırasında devleti idare eden kimse
  7. ↑ Uzunçarşılı, İ. Hakkı, Kütahya Şehri, İstanbul Devlet Matbaası, 1932, s, 269, 270
This article is issued from Vikipedi - version of the 12/11/2015. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.