Abdullah Kızılırmak
Abdullah Kızılırmak (Prof. Dr.), (d. 16 Şubat 1925, Pınarbaşı - ö. 4 Aralık 1983, İzmir), Türk gökbilimci ve akademisyen.[1]
Ege Üniversitesi Fen Fakültesi'nde astronomi kürsüsünün ve Ege Üniverstesi Gözlemevi'nin kurucusudur.[1] Fırat Üniversitesi Fen Fakültesi'nin kurucu dekanıdır.[2] Abdullah Kızılırmak gerek bilim çevresinde gerekse sosyal çevresinde Türkçe hassasiyeti ile de tanınırdı. Bu hassasiyet ve Türkçeye verdiği önem Türk astronomi camiasına birçok Türkçe terim kazandırmıştır.[3]
Ölümünden 13 yıl sonra TÜBİTAK Hizmet Ödülü'ne layık görülmüştür.
7 Aralık 2011 tarihinde Bornova Belediye Meclisi'nde oy birliği ile alınan kararla, Mevlana Toplum ve Bilim Merkezi'ndeki çok amaçlı salona adı verilmiştir.
Hayatı
1925 yılında Kayseri'nin Pınarbaşı ilçesinde doğdu. 1947 yılında Ankara Üniversitesi Matematik - Astronomi bölümünde lisansını tamamlayan Kızılırmak, 1957 yılında Astronomi Bölümü'nde doktorasını yaptı.[1]
1947 - 1952 yılları arasında matematik - astronomi öğretmenliği yaptıktan sonra 1952'de Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi'nde Astronomi Asistanlığı görevine başladı.
1960 yılında Doçentliğini aldı, 1963 yılında ise Ege Üniversitesi Fen Fakültesi'ne atandı.
Ege Üniverstesi'ne atandığı yıl burada Astronomi Kürsüsü'nü ve Ege Üniversitesi Gözlemevi'ni kurdu.
1966 yılında profesör ünvanı almış ve Bölüm Başkanlığı görevine başlamıştır. Bu görevini yerine getirdiği süreçte 1975 - 1976 yılları arasında Fırat Üniverstesi Fen Fakültesi Kurucu Dekanlığı'nı yapmıştır.
1976 yılında Ege Üniversitesi Fen Fakültesi'ne dekan olarak dönmüş ve iki dönem boyunca bu görevini sürdürmüştür.
Henüz dekanlık görevi devam ederken zamanın askeri yönetimi tarafından görevinden uzaklaştırılan Kızılırmak, sağlık sorunlarının artması ile 4 Aralık 1983 tarihinde vefat etmiştir.
Çalışmaları
Abdullah Kızılırmak 10 ulusal, 15 uluslararası olmak üzere 25 bilimsel makale yayınlamış ve bu makaleler 62 atıf almıştır. 5 kitap ve bir de gök atlası yayınlamıştır. Çalışma hayatı boyunca toplam 22 adet lisans üstü tez çalışması yürütmüş ve sonuçalandırmıştır. Bu çalışmaların 14'i yüksek lisans, 8'i ise doktora tezidir.
Yurt içinde yaptığı çalışmaların yanı sıra, yurt dışında Heidelberg, Edinburg ve Bamberg gözlemevlerinde, Virginia Üniversitesi'nde ve Carl Zeiss firmasında çeşitli sürelerle çalışmalar yürütmüştür.
1965 yılında aylık olarak yayınlanan Fen Dergisi'ni kurmuş ve Düzenleme Kurulu üyeliğini yapmıştır.
Türkçeye verdiği önem sayesinde birçok astronomi terimini Türkçeye kazandırmış ve 1969 yılında Türk Dil Kurumu'na bağlı olarak Gökbilim Terimleri Sözlüğü'nü yayınlamıştır.