Ahmed Zeki Yamani
Ahmed Zeki Yamani | |
---|---|
Doğum |
1930 Mekke, Suudi Arabistan |
Milliyet | Suudi Arabistanlı |
Eğitim | Harvard Üniversitesi New York Üniversitesi Kahire Üniversitesi |
Meslek | Hukuk Danışmanı, Bakan ve Siyaset Adamı |
Ahmed Zeki Yamani (Arapça: أحمد زكي يماني; d. 1930, Mekke), Suudi Arabistanlı siyasetçi. 1962'den 1986'ya kadar yaklaşık çeyrek yüzyıl boyunca Suudi Arabistan Petrol ve Maden Kaynakları Bakanı olarak görev yapmıştır.
Yemen kökenli bir aileden 1930 yılında Mekke'de dünyaya gelen Yamani, Kahire, New York ve Harvard üniversitelerinde hukuk eğitimi gördü. Bakanlar kurulu hukuk danışmanlığı yaptı (1958-60). 1962'de Petrol bakanlığına atandı. Bir yıl sonra, ülkenin ulusal petrol şirketi Petromin'in de yönetimini üstlendi. 1968-69 yıllarında Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün (OPEC) genel sekreterliğini, 1974-75 arasında da bu örgütün başkanlığını yaptı. "Usta teknokrat ve görüşmeci" olarak nitelenen Yamani, ülkesinin ve Arap dünyasının çıkarlarıyla ABD'nin çıkarlarını uzlaştırmaya çalıştı. 1971 yılında imzalanan Tahran Anlaşması ile petrol şirketleriyle üretici ülkeler arasındaki 50-50’lik bölüşümün üreticiler lehine 55-45’lik bir bölüşüme dönüştürülmesinin önemin kilit rol oynadı.[1]
Yamani'nin petrol fiyatını yükseltmek için önerdiği "üretimi kısma" politikasının başarıya ulaşamaması nedeniyle Kral Fahd ile görüş ayrılığına düştü ve bakanlıktan alındı; savunduğu "pazarların paylaşımı" politikası terk edildi.
Kaynakça
- ↑ Yamani: OPEC kendi kuyusunu kazıyor, ntvmsnbc.com, 15/09/2000