Akaretler Sıra Evleri
Koordinatlar: 41°02′31.50″K 29°00′09.50″D / 41.042083°K 29.002639°D
Akaretler Sıra Evleri, İstanbul’un Beşiktaş İlçesi'nde, Beşiktaş ile Maçka arasında, kendi adıyla anılan Akaretler semtindeki bina grubu. Şair Nedim ve Süleyman Seba (eskiden Spor) caddelerinin çatalağzı biçiminde birleştikleri bölgede ve eğimli arazide kurulmuştur. Türkiye'deki ilk toplu konut projesidir.[1]
Geçmişi
Sultan Abdülaziz döneminde, Dolmabahçe Sarayı Akaretleri (Lojmanları) olarak yapımına 1875 yılında mimar Sarkis Balyan tarafından başlanmıştır. Bu sıra evlerin bir kısmı sarayda çalışan muhafızlar ve ağaların kalması için bugünkü anlamıyla lojman konutlar olarak bir kısmı da kira konutu olarak tasarlanmış ve bunlardan elde edilecek gelirle Aziziye Camii'nin yapılması öngörülmüştür.
Mustafa Kemal Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım bir süre Akaretler Sıra Evleri’ndeki 76 numaralı binada yaşamıştır. Yakın zamanda müze olarak açılması planan bu ev, Atatürk'ün dilbilimci Ferdinand de Saussure ile tanıştığı ve ileride hayata geçireceği Türk Tarih Kurumu ile Türk Dil Kurumu’nun temellerini attığı evdir.[2]
Yenileme
1992'de apart-otele dönüştürülmesine karar verilen Akaretler Sıra Evleri'nin yenileme çalışmalarına ancak 1996'da başlanabildi. Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne ait olan kompleksin mülkiyeti Net Holding tarafından yap işlet devret modeliyle 49 yıllığına kiralanmış ve Akarnet adlı şirket kurularak 1996 yılında projeye başlanmıştır. Proje kapsamında Atatürk Müzesi, Ofis, Apart Otel, Otel, Mağazalar ve Otopark kompleksinden oluşacak proje geliştirilmiştir.
Projenin ilk etabı sayılan A Blok (Süleyman Seba Caddesi'nin Beşiktaş'tan Maçka yönüne göre sol sırası) Mimar Münir Alpaslan tarafından Ağustos 1998'de bitirilmiş, dış cepheler orijinallerine sadık kalınarak sağlamlaştırılmış, iç mekanlar da taşıyıcı sistem bozulmaksızın fonksiyonuna uygun olarak yeniden düzenlenmiştir.
Ancak bazı finansman sorunları dolayısıyla Akaretler kompleksinin diğer kısmının restorasyonuna ara verildi. Mülkiyet Net Holding’den önce Garanti Bankasına geçmiş, 2005 yılında da iş adamı Serdar Bilgili tarafından satın alınarak tekrar onarıma başlanmıştır.
Onarımın sona ermesiyle 19 Mart 2008 tarihinde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından Akaretler Sıra Evleri'nin açılışı yapılmıştır.
Yeni onarımla birlikte Akaretler Sıra Evleri'nde, farklı büyüklükte 56 rezidans, toplam 11 bin m²'de 34 mağaza, 6 kafe-restoran ve ünlü otel zinciri W Hotel bulunuyor.
Özellikleri
Akaretler Sıra Evleri, 66 parsel üzerinde 133 konut biçimini içerir. Parseller, konum ve büyüklük bakımından birbirlerinden küçük ayrımlar gösterirler. En farklı olan, üçgen biçimli adanın köşe parselidir. Burası belirli geometrik biçimi olmayan, üç cephesi de yola bakan ve alanı en büyük (600 m²) olan parseldir. Geri kalanların tümü küçük kenarları yoldan cephe alan dikdörtgen biçimli ve alanları 180 m² ile 220 m² arasında değişen parsellerdir. Parsellerin yoldan cephe alan kenarları, her bir grup içinde birbirine eşit genişliktedir. Üçgen adadaki parsellerin cephe genişliği 8,80 m, öbür gruplarda 7,50 m'dir.
Arazinin eğiminden ötürü arka bahçe çizgisi değiştiğinden parsel büyüklükleri az da olsa farklıdır. Biri Şair Nedim Caddesi'nde, dördü Süleyman Seba Caddesi'nde olmak üzere beş parsel çift parsel alanı büyüklüktedir. Parsellerin tümü yoludik çizgilerle bölümlemiştir.[3]
1996 yılında açılışı yapılan BJK Plaza ve Kulüp Binası, Sıra Evleri'nin üçgen biçimli adasının arkasında bulunur.
Kaynakça
- ↑ Geçmişin Ayrıcalıklı Lüksü: Akaretler Sıraevleri, buildingdecoration.net.
- ↑ Atamızın evleri, Hürriyet, 29 Ekim 2011.
- ↑ Afife Batur, "Akaretler", Dünden Bugüne Beşiktaş, Tarih Vakfı/Beşiktaş Belediyesi, 1998.