Alkin
| Etinenin Üç Farklı Şekilde Gösterilmesi |
|---|
 |
| Alkinlerin en basiti olan Etin |
 |
| Maviyle gösterilen Hidrojen atomlarıdır. |
 |
| Maviyle gösterilen Hidrojen atomlarıdır. |
Alkinler Hidrokarbon zincirinde en az bir tane karbon-karbon üçlü bağı içeren organik bileşiklerdir. Yapısında sadece bir tane karbon-karbon üçlü bağı bulunduran Alkinler homolog bir sıra oluştururlar ve CnH2n-2 n=2,3,4... genel formülüne sahiptirler.[1] En basit Alkin Etin(C2H2) dir. Alkinlerin yapısında en az karbon –karbon üçlü bağı bulunduğundan ve moleküldeki karbonlar bağlıya bileceği en fazla hidrojen atomunu bağlamadıklarından. Doymamış moleküller kategorisine girerler. İlk kez en basit Alkin , Asetilen İngiltere’nin en ünlü kimyacısı olan Humphry Dayn’in kuzeni olan Edmund Davy tarafından bulunmuştur.
Yapısında iki veya daha fazla karbon-karbon üçlü bağı içeren moleküller polinler diye adlandırılır. Halkalı yapı gösteren Alkinler, yani yapısında karbon-karbon üçlü bağı halkalı moleküller sikloalkinlerle sayılır ve armalı halkalı yapılar Arinler diye adlandırılır.
Homolog Seri
Yapılarında sadece bir tek karbon-karbon üçlü bağı bulunduran Alkinler homolog bir yapı oluştururlar. Aşağıdaki tabloda homolog bir yapı gösteren ilk 10 Alkin'nin genel formulü IUPAC adı verilmiştir.
| Dallanmamış Alkinlerde IUPAC Adlandrılması | |
|---|---|
| Genel Formülü | IUPAC Adı |
| C2H2 | Etin |
| C3H4 | Propin |
| C4H6 | Bütin |
| C5H8 | Pentin |
| C6H10 | Heksin |
| C7H12 | Heptin |
| C8H14 | Oktin |
| C9H16 | Nonin |
| C10H18 | Dekin |
| C11H20 | Undekin |
Kaynak
- ↑ Siegfried Hauptmann: Organische Chemie, 2. durchgesehene Auflage, VEB Deutscher Verlag für Grundstoffindustrie, Leipzig, 1985, S. 256−257, ISBN 3-342-00280-8.