Artistik buz pateninde Olimpiyat madalyası kazananlar listesi
Artistik buz pateni olimpiyat programına 1908 Yaz Olimpiyatları ile girmiştir. Uluslararası Olimpiyat Komitesi geleneksel bir kış sporu olan artistik patinajın kapalı alanda yapılabileceği ve Yaz Olimpiyatları programına alınması yönünde onay verdi.[1] 1920 Yaz Olimpiyatları'nda da yarışmalar düzenlenmiş olup,[2] 1924 Kış Olimpiyatları ile beraber artistik patinaj Kış Olimpiyatları kapsamına alınmıştır.[1]
Londra'da yapılan 1908 Yaz Olimpiyatları'nda dört kategoride (tek erkekler, tek kadınlar, erkekler özel figürler ve karışık takım) yarışmalar yapılmıştır. Özel figürlerde yarışmayı Rusya'dan Nikolai Panin kazanmış ve olimpiyatlarda ülkesine ilk altın madalyayı kazandıran sporcu olmuştur.[3] Bu kategorinin tek şampiyonu kendisidir çünkü özel figürler oyunlardan sonra olimpiyat programının dışına çıkarılmıştır. Buz dansı 1968 Kış Olimpiyatlarında gösteri sporu olarak yer almış ve 1976 Kış Olimpiyatları'ndan itibaren madalya dağıtılan bir kategori haline gelmiştir.[2]
İsveçli Gillis Grafström 1920 Olimpiyatları ile 1932 Olimpiyatları arasında dört kez Olimpiyat Oyunlarına katılmış ve dört madalya kazanmıştır. Grafström, Artistik Patinaj'da en fazla olimpiyat madalyası kazanan sporcudur.[4] Teklerde arka arkaya üç altın madalya kazanan tek sporcu olan Grafström, hem Yaz hem Kış Oyunlarında madalya alan beş sporcudan biridir.[5] Grafström'ün ardından 11 artistik buz patenci üç olimpiyat madalyası almayı başarmıştır: tek kadınlarda 1928–1936 arasında Sonja Henie (Norveç) ve çiftlerde 1972–1980 arasında Irina Rodnina (Sovyetler Birliği) üç altın madalya almıştır. 1928–1932 Çiftler şampiyonları Pierre Brunet ve eşi Andrée Brunet (Fransa), 2010 Çiftler şampiyonları Shen Xue ve Zhao Hongbo (Çin), Buz dansı'nda Marina Klimova ve Sergei Ponomarenko (Sovyetler Birliği ve Unified Team); Artur Dmitriev (Unified Team ve Rusya); Erkeklerde Evgeni Plushenko (Rusya) ve hem tekler hem de çiftlerde yarışan Beatrix Loughran (ABD) üç olimpiyat madalyası olan sporculardır.
Grafström ve Henie dışında teklerde sadece Karl Schäfer (Avusturya), Dick Button (ABD) ve Katarina Witt (Batı Almanya) şampiyonluklarını tekrar elde etmeyi başarmış sporculardır. (Altın madalya aldıktan sonra tekrar altın madalya kazanmış). Çiftlerde Rodnina ve birlikte iki kez olimpiyat altını aldığı partneri Alexander Zaitsev, Ludmila Belousova ve Oleg Protopopov (Sovyetler Birliği); buz dansında Oksana Grishuk ve Evgeny Platov (Rusya)altın madalyalarını bir sonraki olimpiyatta korumayı başarmıştır. Ayrıca Ekaterina Gordeeva ve Sergei Grinkov'da iki kez olimpiyat şampiyonudur. İlk şampiyonlukları 1988 Kış Olimpiyatları'nın ardından 1994 Kış Olimpiyatlarında Rusya adına yarışıp (1992 Kış Olimpiyatları'nda yarışmadılar) altın madalya aldılar.[6]
Madalya tablosu
2010 Kış Olimpiyatları itibariyle madalya sıralamasında ABD 14 altın, 16 gümüş, 16 bronz toplam 46 madalya ile ilk sıradadır. Rusya, 12'si altın toplam 22 madalya ile ABD'yi takip etmektedir. Sovyetler Birliği 10 altın toplam 24 madalya ile madalya sıralamasında üçüncü sıradadır. Rus/Sovyet kökenli sporcular Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından 1992 Kış Olimpiyatları'na Unified Team adı altında yarışarak katılmış ve 3 madalya kazanmıştır. İki yarışmada tek ülke podyuma çıkmış ve tüm madalyaları almıştır. 1908 erkeklerde İsveç, 1956 erkeklerde ise ABD bunu başarmıştır. 1964 yılından 2006'ya kadar Rus kökenli patenciler çiftlerde (Sovyetler Birliği, Unified Team, Rusya adına yarışarak) altın madalya kazanmıştır. Bu bir kategoride en uzun süreli altın madalya serisidir.[5] Toplam 240 madalya (81 altın, 79 gümüş, ve 80 bronz) 26 değişik ülke tarafından kazanılmıştır.
| Sıra | Ülke | Altın | Gümüş | Bronz | Toplam |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  Amerika Birleşik Devletleri (USA) | 14 | 16 | 16 | 44 |
| 2 |  Rusya (RUS) | 12 | 8 | 2 | 22 |
| 3 |  SSCB (URS) | 10 | 9 | 5 | 24 |
| 4 |  Avusturya (AUT) | 7 | 9 | 4 | 20 |
| 5 |  Büyük Britanya (GBR) | 5 | 3 | 7 | 15 |
| 6 |  İsveç (SWE) | 5 | 3 | 2 | 10 |
| 7 |  Kanada (CAN) | 4 | 7 | 11 | 22 |
| 8 |  Doğu Almanya (GDR) | 3 | 3 | 4 | 10 |
| 9 |  Fransa (FRA) | 3 | 2 | 7 | 12 |
| 10 |  Norveç (NOR) | 3 | 2 | 1 | 6 |
| 11 |  Birleşik Takım (EUN) | 3 | 1 | 1 | 5 |
| 12 |  Almanya (GER) | 2 | 2 | 2 | 6 |
| 13 |  Çin (CHN) | 1 | 2 | 4 | 7 |
| 14 |  Japonya (JPN) | 1 | 2 | 1 | 4 |
| 15 | .svg.png){kind=small} Almanya (EUA) | 1 | 2 | 0 | 3 |
 Hollanda (NED) | 1 | 2 | 0 | 3 | |
| 17 |  Çekoslovakya (TCH) | 1 | 1 | 3 | 5 |
| 18 |  Finlandiya (FIN) | 1 | 1 | 0 | 2 |
| 19 | Batı Almanya (FRG) | 1 | 0 | 2 | 3 |
| 20 | .svg.png){kind=small} Belçika (BEL) | 1 | 0 | 1 | 2 |
 Ukrayna (UKR) | 1 | 0 | 1 | 2 | |
| 22 | .svg.png){kind=small} Güney Kore (KOR) | 1 | 0 | 0 | 1 |
| 23 |  Macaristan (HUN) | 0 | 2 | 4 | 6 |
| 24 |  İsviçre (SUI) | 0 | 2 | 1 | 3 |
| 25 |  İtalya (ITA) | 0 | 0 | 1 | 1 |
Olimpiyat madalyası kazanmış sporcular
Erkekler
| Olimpiyat | Altın | Gümüş | Bronz |
|---|---|---|---|
| 1908 London | Ulrich Salchow (SWE) |
Richard Johansson (SWE) |
Per Thorén (SWE) |
| 1912 Stockholm | |||
| 1920 Antwerp | Gillis Grafström (SWE) |
Andreas Krogh (NOR) |
Martin Stixrud (NOR) |
| 1924 Chamonix | Gillis Grafström (SWE) |
Willy Böckl (AUT) |
Georges Gautschi (SUI) |
| 1928 St. Moritz | Gillis Grafström (SWE) |
Willy Böckl (AUT) |
Robert van Zeebroeck (BEL) |
| 1932 Lake Placid | Karl Schäfer (AUT) |
Gillis Grafström (SWE) |
 Montgomery Wilson (CAN) |
| 1936 Garmisch-Partenkirchen | Karl Schäfer (AUT) |
.svg.png){kind=small} Ernst Baier (GER) |
Felix Kaspar (AUT) |
| 1948 St. Moritz |  Dick Button (USA) |
Hans Gerschwiler (SUI) |
Edi Rada (AUT) |
| 1952 Oslo | Dick Button (USA) |
Helmut Seibt (AUT) |
James Grogan (USA) |
| 1956 Cortina d'Ampezzo | Hayes Alan Jenkins (USA) |
Ronnie Robertson (USA) |
David Jenkins (USA) |
| 1960 Squaw Valley |  David Jenkins (USA) |
Karol Divin (TCH) |
.svg.png){kind=small} Donald Jackson (CAN) |
| 1964 Innsbruck | Manfred Schnelldorfer (EUA) |
Alain Calmat (FRA) |
Scott Allen (USA) |
| 1968 Grenoble | Wolfgang Schwarz (AUT) |
Timothy Wood (USA) |
Patrick Pera (FRA) |
| 1972 Sapporo | Ondrej Nepela (TCH) |
Sergey Chetverukhin (URS) |
Patrick Pera (FRA) |
| 1976 Innsbruck | John Curry (GBR) |
Vladimir Kovalev (URS) |
Toller Cranston (CAN) |
| 1980 Lake Placid | Robin Cousins (GBR) |
Jan Hoffmann (GDR) |
Charles Tickner (USA) |
| 1984 Sarajevo | Scott Hamilton (USA) |
Brian Orser (CAN) |
Jozef Sabovcík (TCH) |
| 1988 Calgary | Brian Boitano (USA) |
Brian Orser (CAN) |
Viktor Petrenko (URS) |
| 1992 Albertville | Viktor Petrenko (EUN) |
Paul Wylie (USA) |
Petr Barna (TCH) |
| 1994 Lillehammer | Alexei Urmanov (RUS) |
Elvis Stojko (CAN) |
Philippe Candeloro (FRA) |
| 1998 Nagano | Ilia Kulik (RUS) |
Elvis Stojko (CAN) |
Philippe Candeloro (FRA) |
| 2002 Salt Lake City | Alexei Yagudin (RUS) |
Evgeni Plushenko (RUS) |
Timothy Goebel (USA) |
| 2006 Turin | Evgeni Plushenko (RUS) |
Stéphane Lambiel (SUI) |
Jeffrey Buttle (CAN) |
| 2010 Vancouver | Evan Lysacek (USA) |
Evgeni Plushenko (RUS) |
Daisuke Takahashi (JPN) |
| 2014 Soçi | Yuzuru Hanyu (JPN) |
Patrick Chan (CAN) |
 Denis Ten (KAZ) |
Kadınlar
| Olimpiyat | Altın | Gümüş | Bronz |
|---|---|---|---|
| 1908 London | Madge Syers (GBR) |
 Elsa Rendschmidt (GER) |
Dorothy Greenhough-Smith (GBR) |
| 1912 Stockholm | |||
| 1920 Antwerp | Magda Julin (SWE) |
Svea Norén (SWE) |
Theresa Weld (USA) |
| 1924 Chamonix | Herma Szabo (AUT) |
Beatrix Loughran (USA) |
Ethel Muckelt (GBR) |
| 1928 St. Moritz | Sonja Henie (NOR) |
Fritzi Burger (AUT) |
Beatrix Loughran (USA) |
| 1932 Lake Placid | Sonja Henie (NOR) |
Fritzi Burger (AUT) |
Maribel Vinson (USA) |
| 1936 Garmisch-Partenkirchen | Sonja Henie (NOR) |
Cecilia Colledge (GBR) |
Vivi-Anne Hultén (SWE) |
| 1948 St. Moritz | Barbara Ann Scott (CAN) |
Eva Pawlik (AUT) |
Jeannette Altwegg (GBR) |
| 1952 Oslo | Jeannette Altwegg (GBR) |
Tenley Albright (USA) |
Jacqueline du Bief (FRA) |
| 1956 Cortina d'Ampezzo | Tenley Albright (USA) |
Carol Heiss (USA) |
Ingrid Wendl (AUT) |
| 1960 Squaw Valley | Carol Heiss (USA) |
Sjoukje Dijkstra (NED) |
Barbara Roles (USA) |
| 1964 Innsbruck | Sjoukje Dijkstra (NED) |
Regine Heitzer (AUT) |
Petra Burka (CAN) |
| 1968 Grenoble | Peggy Fleming (USA) |
Gabriele Seyfert (GDR) |
Hana Maskova (TCH) |
| 1972 Sapporo | Beatrix Schuba (AUT) |
Karen Magnussen (CAN) |
Janet Lynn (USA) |
| 1976 Innsbruck | Dorothy Hamill (USA) |
Dianne de Leeuw (NED) |
Christine Errath (GDR) |
| 1980 Lake Placid | Anett Pötzsch (GDR) |
Linda Fratianne (USA) |
Dagmar Lurz (FRG) |
| 1984 Sarajevo | Katarina Witt (GDR) |
Rosalynn Sumners (USA) |
Kira Ivanova (URS) |
| 1988 Calgary | Katarina Witt (GDR) |
Elizabeth Manley (CAN) |
Debi Thomas (USA) |
| 1992 Albertville | Kristi Yamaguchi (USA) |
Midori Ito (JPN) |
Nancy Kerrigan (USA) |
| 1994 Lillehammer | Oksana Baiul (UKR) |
Nancy Kerrigan (USA) |
Chen Lu (CHN) |
| 1998 Nagano | Tara Lipinski (USA) |
Michelle Kwan (USA) |
Chen Lu (CHN) |
| 2002 Salt Lake City | Sarah Hughes (USA) |
Irina Slutskaya (RUS) |
Michelle Kwan (USA) |
| 2006 Turin | Shizuka Arakawa (JPN) |
Sasha Cohen (USA) |
Irina Slutskaya (RUS) |
| 2010 Vancouver | Kim Yu-Na (KOR) |
Mao Asada (JPN) |
Joannie Rochette (CAN) |
| 2014 Soçi | Adelina Sotnikova (RUS) |
Kim Yuna (KOR) |
Carolina Kostner (ITA) |
Çiftler
| Olimpiyat | Altın | Gümüş | Bronz |
|---|---|---|---|
| 1908 London | Anna Hübler Heinrich Burger (GER) |
Phyllis Johnson James H. Johnson (GBR) |
Madge Syers Edgar Syers (GBR) |
| 1912 Stockholm | |||
| 1920 Antwerp | Ludowika Jakobsson Walter Jakobsson (FIN) |
Alexia Bryn Yngvar Bryn (NOR) |
Phyllis Johnson Basil Williams (GBR) |
| 1924 Chamonix | Helen Engelmann Alfred Berger (AUT) |
Ludowika Jakobsson Walter Jakobsson (FIN) |
Andrée Joly Pierre Brunet (FRA) |
| 1928 St. Moritz | Andrée Joly Pierre Brunet (FRA) |
Lilly Scholz Otto Kaiser (AUT) |
Melitta Brunner Ludwig Wrede (AUT) |
| 1932 Lake Placid | Andrée Brunet Pierre Brunet (FRA) |
Beatrix Loughran Sherwin Badger (USA) |
 Emelie RotterLászló Szollás (HUN) |
| 1936 Garmisch-Partenkirchen | Maxi Herber Ernst Baier (GER) |
Ilse Pausin Erik Pausin (AUT) |
Emelie Rotter László Szollás (HUN) |
| 1948 St. Moritz | Micheline Lannoy Pierre Baugniet (BEL) |
.svg.png){kind=small} Andrea KékesyEde Király (HUN) |
Suzanne Morrow Wallace Diestelmeyer (CAN) |
| 1952 Oslo | Ria Falk and Paul Falk (GER) |
Karol Kennedy Peter Kennedy (USA) |
.svg.png){kind=small} Marianna NagyLászló Nagy (HUN) |
| 1956 Cortina d'Ampezzo | Elisabeth Schwartz Kurt Oppelt (AUT) |
Frances Dafoe Norris Bowden (CAN) |
Marianna Nagy László Nagy (HUN) |
| 1960 Squaw Valley | Barbara Wagner Robert Paul (CAN) |
Marika Kilius Hans-Jürgen Bäumler (EUA) |
Nancy Ludington Ronald Ludington (USA) |
| 1964 Innsbruck | Ludmila Belousova Oleg Protopopov (URS) |
Marika Kilius Hans-Jürgen Bäumler (EUA) |
Debbi Wilkes Guy Revell (CAN) |
| 1968 Grenoble | Ludmila Belousova Oleg Protopopov (URS) |
Tatyana Zhuk Aleksandr Gorelik (URS) |
Margot Glockshuber Wolfgang Danne (FRG) |
| 1972 Sapporo | Irina Rodnina Alexei Ulanov (URS) |
Lyudmila Smirnova Andrei Suraikin (URS) |
Manuela Groß Uwe Kagelmann (GDR) |
| 1976 Innsbruck | Irina Rodnina Alexander Zaitsev (URS) |
Romy Kermer Rolf Österreich (GDR) |
Manuela Groß Uwe Kagelmann (GDR) |
| 1980 Lake Placid | Irina Rodnina Alexander Zaitsev (URS) |
Marina Cherkasova Sergey Shakray (URS) |
Manuela Mager Uwe Bewersdorf (GDR) |
| 1984 Sarajevo | Elena Valova Oleg Vasiliev (URS) |
Kitty Carruthers Peter Carruthers (USA) |
Larisa Seleznyova Oleg Makarov (URS) |
| 1988 Calgary | Ekaterina Gordeeva Sergei Grinkov (URS) |
Elena Valova Oleg Vasiliev (URS) |
Jill Watson Peter Oppegard (USA) |
| 1992 Albertville | Natalia Mishkutenok Artur Dmitriev (EUN) |
Elena Bechke Denis Petrov (EUN) |
Isabelle Brasseur Lloyd Eisler (CAN) |
| 1994 Lillehammer | Ekaterina Gordeeva Sergei Grinkov (RUS) |
Natalia Mishkutenok Artur Dmitriev (RUS) |
Isabelle Brasseur Lloyd Eisler (CAN) |
| 1998 Nagano | Oksana Kazakova Artur Dmitriev (RUS) |
Yelena Berezhnaya Anton Sikharulidze (RUS) |
Mandy Wötzel Ingo Steuer (GER) |
| 2002 Salt Lake City | Yelena Berezhnaya Anton Sikharulidze (RUS) |
Shen Xue Zhao Hongbo (CHN) | |
| Jamie Salé David Pelletier (CAN) [7] | |||
| 2006 Turin | Tatiana Totmianina Maxim Marinin (RUS) |
Zhang Dan Zhang Hao (CHN) |
Shen Xue Zhao Hongbo (CHN) |
| 2010 Vancouver | Shen Xue Zhao Hongbo Çin (CHN) |
Pang Qing Tong Jian Çin (CHN) |
Aliona Savchenko Robin Szolkowy Almanya (GER) |
| 2014 Soçi ayrıntılar |
Tatiana Volosozhar Maxim Trankov (RUS) |
Ksenia Stolbova Fedor Klimov (RUS) |
Aliona Savchenko Robin Szolkowy (GER) |
Buz dansı
Takım yarışması
| Olimpiyat | Altın | Gümüş | Bronz |
|---|---|---|---|
| 2014 Sochi ayrıntılar |
Rusya Evgeni Plushenko Julia Lipnitskaia Ksenia Stolbova / Fedor Klimov Elena Ilinykh / Nikita Katsalapov Tatiana Volosozhar / Maxim Trankov* Ekaterina Bobrova / Dmitri Soloviev* |
Kanada Kevin Reynolds Kaetlyn Osmond Kirsten Moore-Towers / Dylan Moscovitch Tessa Virtue / Scott Moir Patrick Chan* Meagan Duhamel / Eric Radford* |
Amerika Birleşik Devletleri Jason Brown Gracie Gold Marissa Castelli / Simon Shnapir Meryl Davis / Charlie White Jeremy Abbott* Ashley Wagner* |
- *Sadece kısa programa katılan sporcuları göstermektedir.
Kaynaklar
- 1 2 "Figure Skating". Official website of the Olympic Movement. International Olympic Committee. 6 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20081206104428/http://www.olympic.org:80/uk/sports/programme/disciplines_uk.asp?DiscCode=FS. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2009.
- 1 2 "Figure Skating: History". Official website of the Olympic Movement. International Olympic Committee. 24 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140224140759/http://www.olympic.org/uk/sports/programme/history_uk.asp?DiscCode=FS&sportCode=SK. Erişim tarihi: July 14, 2009.
- ↑ Windhausen, John D. (1976). "Russia's First Olympic Victor" (PDF). Journal of Sport History (United States of America: North American Society for Sport History) 3 (1): 35–44. http://www.la84foundation.org/SportsLibrary/JSH/JSH1976/JSH0301/jsh0301d.pdf. Erişim tarihi: July 15, 2009.
- ↑ "Gillis Grafström". Official website of the Olympic Movement. International Olympic Committee. 12 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20080912225321/http://www.olympic.org:80/uk/athletes/profiles/bio_uk.asp?PAR_I_ID=71728. Erişim tarihi: July 12, 2009.
- 1 2 "Factsheet: Records and medals at the Olympic Winter Games" (PDF). Official website of the Olympic Movement. International Olympic Committee. February 2009. 22 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20110822174914/http://multimedia.olympic.org/pdf/en_report_1136.pdf. Erişim tarihi: July 15, 2009.
- ↑ "Then & Now: Ekaterina Gordeeva". CNN.com (CNN). 22 Haziran 2005. http://edition.cnn.com/2005/US/05/16/cnn25.tan.gordeeva/index.html. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2009.
- ↑ 2002 Kış Olimpiyatları'nda ortaya çıkan hakem skandalı yüzünden 2. olimpiyat altın madalyası Salé ve Pelletier verildi.
- International Olympic Committee results database
- ISU Results: Men (7.81 KiB)
- ISU Results: Ladies (8.87 KiB)
- ISU Results: Pairs (9.26 KiB)
- ISU Results: Dance (7.23 KiB)