Ateizm Derneği
Ateizm Derneği | |
---|---|
Slogan | Artık yalnız değiliz |
Kuruluş | 14 Nisan 2014) |
Tür | Sivil toplum kuruluşu |
Merkez | Kadıköy / İstanbul |
Yönetim Kurulu Başkanı | Zehra Pala |
Ana organ | Yönetim Kurulu |
Resmî site | http://www.ateizmdernegi.org.tr/ |
Ateizm Derneği[1], Türkiye’nin ilk resmi ateist derneğidir.[2] Ateizm Derneği, toplumda genel kabul görmüş olan dogmatik ön yargı ve inançlardan arınmış; dinin, felsefi ya da ideolojik görüşlerin, toplumsal bir baskı aracı olarak kullanılmasına karşı kurumsal mücadele veren; Türkiye ateistlerinin kendi görüşlerini yasal zeminde özgürce ifade edebilmesini teşvik eden, bilimsel, felsefi ve teolojik konularda eğitici projeler düzenleyen yasal bir kurumdur.[3]
14 Nsan 2014'te kurulan dernek iki yılda 200 üye sayısına ulaşmıştır.[4]
Dernek üyeleri ölüm tehditleri almakta ve hedef gösterilmekte[5][6][7], siteleri erişim engeli almaktadır.[8]
Kuruluş
Ateist bir derneğin kurulması Türkiye'de hep tartışılagelmiştir,[9] internet üzerinden çeşitli örgütlenme girişimleri olmuştur.[10]
2014'te Ateizm Derneği Girişimi adıyla örgütlenen ve kamuoyunun ilk kez İnternetime Dokunma eyleminde duyduğu derneğin kurucuları, kuruluştan önce verdikleri röportajda önceki girişimlerin başarısız olma nedenini "komünizm veya Atatürkçülük gibi sadece bir ideolojiye bağlı olmaları" olduğunu iddia etmişlerdir. Ateistlerin davalar ile baskı altında olduğunu ve haksızlıklara uğradığını ifade etmiş, alevi derneklerinin alevilere destek olması gibi ateistlerin de bu tip bir derneğe ihtiyaç duyduğunu belirtmişlerdir. Ayrıca derneğin deist ve agnostikleri de kapsadığını dile getirmişlerdir.[11]
16 Nisan 2014'te Ateizm Derneği kurulmuştur.[12]
Derneğin çeşitli konularda görüşleri
Azınlık grupların yaşadığı sorunlara karşı değerlendirmeleri
Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu'nun organize ettiği Türkiye'de İnanç Özgürlüğü başlıklı yuvarlak masa toplantısında dernek temsilcileri "Türkiye'de inanç özgürlüğü kapsamında görüş ve önerilerimiz" başlıklı raporu sunmuş ve zorunlu din dersi, Türk Ceza Kanununun 216. maddesi, cenaze ve defin işlemleri, ateistlerin ve dinsizlerin yasal statüsü konularındaki sorunları dile getirmiştir.[13]
Kimliklerdeki din hanesi
Din hanesinin ayrımcılığa neden olduğu, yeni kimlik kartlarındaki çiplerden ve kütüklerden bunun tamamen kaldırılması gerektiği ifade edilmiştir.[14] 18 yaşa kadar din hanesinin boş bırakılması, 18'den sonra isteğe bağlı olarak doldurulması görüşü dile getirilmiştir. [15] Yeni doğanların kimliklerine varsayılan olarak müslüman yazılmaması görüşü dile getirilmiş, bu konuda imza kampanyası başlatılmıştır.[16] Dernek bir açıklamasında, nüfus müdürlüğüne verilecek bir dilekçe ile din hanesinin boş bırakılabileceğini ifade etmiştir.[17]
Cenaze, defin işlemleri ve usulleri
Krematoryumlar kurulması, ateist ve dinsizler için ayrı bir mezarlık oluşturulması, organ ve kadavra bağışının teşviki, dinsizlerin bedenlerine ne olacağı konusunda bireylerin isteğinin referans alınması, mezarlık yerleri ayrılırken devletin din ve inanç özgürlüğü ile çoğulculuk ve tarafsızlığı göz önünde tutması görüşleri dile getirilmiştir. [15]Kasım 2015'in sonunda herkesin gömülmek zorunda olmadığı, kremasyon ile defnedilmek isteyenlerin ihtiyaçlarına yanıt verilmesi gerektiğini savunarak krematoryum kurulması talebi ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ni muhatap alan bir imza kampanyası başlatılmıştır.[18]
Türkiye'de dinî eğitim ve zorunlu din dersi hakkında görüşleri
Türkiye'deki liselerin dokuzuncu sınıflarında 2014'te kullanılmaya başlanan ve beş yıl boyunca kullanılacak Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi dersi kitabında yer alan ateizm tanımı dernek tarafından toplumu ayrıştırıcı ve çocukları "kendilerinden olmayanı" ötekileştirmeye teşvik edici olarak değerlendirilmiştir. [19]
Dernek tarafından bulunulan suç duyuruları
Nihat Hatipoğlu
Ağustos 2014'te Nihat Hatipoğlu'nun "Ateistlerin en büyük babası Şeytan, yani öyle sayılırsa Şeytan onlardan çok daha temizdir." sözlerini göstererek[20]; kin ve düşmanlığa tahrik, ötekileştirme iddialarıyla suç duyurusunda bulunmuştur.[21]
Nihat Hatipoğlu savunmasında "ateistlere karşı kucaklayıcı bir tavır sergilediğini" savunmuştur. Savcılık ifadelerin kişilere değil, fikirlere yönelik olduğu gerekçesiyle davayı reddetmiştir.[22]
Mustafa Aşkar
Haziran 2016'da Ateizm Derneği, İlahiyatçı Mustafa Aşkar'ın TRT'de yayınlanan "Ramazan Sevinci" adlı programda Namaz kılmayanları hayvan olarak nitelendirdiği sözlerini göstererek Halkın sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge bakımından farklı özelliklere sahip bir kesimini, diğer bir kesimi aleyhine kin ve düşmanlığa alenen tahrik ettiği iddiasıyla suç duyurusunda bulunmuştur.[23][24]
Dernek üyeleri hakkında davalar ve soruşturmalar
Türk Ceza Kanununun 216. maddesi kapsamında bazı dernek üyeleri hakkında çeşitli soruşturmalar ve davalar mevcuttur.[7] Ayrıca 2015'te derneğin o zamanki başkanı Tolga İnci hakkında Türkiye cumhurbaşkanına hakaret suçlamasıyla bir dava,[25] halkın benimsediği dini değerleri aşağılama suçlamasıyla başka bir dava[26] açılmıştır.
İnternet sitesine erişim engeli
2 Mart 2015'te Ateizm Derneği internet sitesi "kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle hakaret edildiği ve halkın belli bir kesiminin inandığı değerlerin alenen aşağılandığı, eylemlerin kamu barışını bozacak nitelikte olduğu" gerekçesi ile mahkeme kararı ile erişime engellenmiştir.[27]
Eleştiriler
Yerel
- Hürriyet köşe yazarı Ahmet Hakan, inanç özgürlüğü varsa inanmama özgürlüğünün de olduğunu, inancın örgütlendiği gibi inanmamanın da örgütlenebileceğini ve inancına güvenenin bundan çekinmemesi gerektiğini ifade etmiştir.[28]
- Millî Gazete, bu dernekte dinsizlik propagandası ve misyonerlik yapılacağını, islâma hakaretin "devlet şemsiyesi" altına alındığını, müslüman zihinleri zehirlemek amacında olduklarını ve "havanda su dövüldüğünü" iddia etmiştir.[29]
- Yeni Akit, derneğin krematoryum kurulması talebi ile düzenlediği imza kampanyası için "yanmak için can atıyorlar" değerlendirmesinde bulunmuştur.[18]
Uluslararası
Birleşik Krallık
- Council of Ex-Muslims of Britain (Türkçe: Britanya Eski Müslümanlar Konseyi) tarafından derneğin kuruluşu bir basın açıklaması ile duyurulmuştur.[12]
Etkileri
Derneğin kuruluşundan ilham alınarak 2015 yılında Şeriat Derneği kurulmuştur.[30]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ↑ Ateizm Derneği Resmi İnternet Sayfası
- ↑ "Devlet onaylı Ateizm Derneği". http://www.haberturk.com.14 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160114144548/http://www.haberturk.com:80/yasam/haber/940892-devlet-onayli-ateizm-dernegi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2016.
- ↑ Ateizm Derneği Tanımı
- ↑ "Ateizm Derneği Üye Sayısını 200'e Çıkardı". http://bianet.org.14 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160814121632/http://bianet.org/bianet/toplum/173976-ateizm-dernegi-uye-sayisini-200-e-cikardi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2016.
- ↑ "Milli Gazete, Ateizm Derneği'ni hedef gösterdi". http://haber.sol.org.tr.13 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160813110213/http://haber.sol.org.tr/medya/milli-gazete-ateizm-dernegini-hedef-gosterdi-haberi-91330. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2016.
- ↑ https://www.jungewelt.de/2016/08-11/035.php
- 1 2 http://www.ibka.org/2016-interview-zehra-pala
- ↑ "Ateizm Derneği'ne erişim engeli". http://www.aydinlikgazete.com.29 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151229064112/http://www.aydinlikgazete.com/turkiye/ateizm-dernegi-ne-erisim-engeli-h64249.html. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2016.
- ↑ http://www.cumhuriyet.com.tr/m/haber/diger/208058/Ateistlere_sanal_dunyada_da_yer_yok.html
- ↑ http://t24.com.tr/yazarlar/orsan-k-oymen/ateistler-ve-agnostikler-baski-altinda,6076
- ↑ http://www.agos.com.tr/tr/yazi/6655/hicbir-ateist-kendini-yalniz-hissetmeyecek
- 1 2 http://ex-muslim.org.uk/2014/05/first-legal-atheist-organisation-formed-in-turkey/
- ↑ http://www.gazetevatan.com/diyanet-ile-ateistler-ab-masasinda-bulustu-643749-gundem/
- ↑ http://www.agos.com.tr/tr/yazi/14495/kimlikte-istege-bagli-din-hanesi-tartisiliyor
- 1 2 http://www.haberturk.com/polemik/haber/959105-ateistler-ve-dinsizler-icin-ayri-mezarlik-talep-ettiler
- ↑ http://www.londragazete.com/2015/11/15/turkiye-ateizm-dernegi-kimliklere-otomatik-olarak-musluman-yazilmasin/
- ↑ http://www.radikal.com.tr/turkiye/ateizm-dernegi-acikladi-din-hanesi-nasil-bos-birakilir-1421105/
- 1 2 http://www.yeniakit.com.tr/haber/ateistler-kadir-topbastan-bakin-ne-istedi-108131.html
- ↑ http://www.sozcu.com.tr/2014/gundem/meb-kitabinda-ateizm-ayristirmasi-604067/
- ↑ http://www.hurriyet.com.tr/ateizm-dernegi-nihat-hatipogluna-dava-aciyor-26995300
- ↑ http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/ateistler-nihat-hatipogluna-dava-acti
- ↑ http://haber.sol.org.tr/turkiye/savciliktan-hadisli-gerekce-103003
- ↑ http://www.ateizmdernegi.org.tr/haber/basin-aciklamasi-24-06-16
- ↑ http://www.hurriyet.com.tr/trt-canli-yayininda-soyledi-namaz-kilmayan-hayvandir-40116710
- ↑ http://t24.com.tr/haber/ateizm-dernegi-baskanina-hapis-istemi,303667
- ↑ http://www.sabah.com.tr/yasam/2015/08/16/ateizm-dernegine-dine-hakaret-davasi
- ↑ http://t24.com.tr/haber/ateizm-dernegine-belli-bir-kesimin-degerlerine-hakaretten-yasak-karari,289177
- ↑ http://www.hurriyet.com.tr/yuh-artik-26269314
- ↑ https://web.archive.org/web/20150703212938/http://www.milligazete.com.tr/haber/Musluman_Bunu_da_acikla/317517#.V68Xw2j6hct
- ↑ http://www.haberturk.com/yasam/haber/1047437-seriat-dernegi-baskani-recep-caliskanla-isil-cinmen-konustu
Dış bağlantılar
- ‘Hiçbir ateist kendini yalnız hissetmeyecek’
- Ateizm Derneği Başkanı: Allah var da biz mi inanmıyoruz
- Ateizm Derneği Üye Sayısını 200'e Çıkardı
- Ateizm Derneği belediyeden krematoryum istedi
- Ateizm Derneği, Nihat Hatipoğlu'na dava açıyor
- Ateizm Derneği'ne dine hakaret davası
- Ateizm Derneği'nin Ankara çıkarması
- Ateist sayısı artıyor mu?
- Ateizm Derneği'nin kurucuları Teke Tek'teydi
- Ateizm Derneği'ne erişim engeli
- Türkiye Ateizm Derneği: “Kimliklere otomatik olarak müslüman yazılmasın”
- Ateizm Derneği o sözlere dava açıyor
- AK Parti Ateizm Derneği'ne Sahip Çıktı