Bisanthe
| Düz yerleşme | |
| Adı: | Bisanthe |
| il: | Tekirdağ |
| İlçe: | Merkez |
| Köy: | Barbaros |
| Türü: | Düz yerleşme |
| Tahribat: | |
| Tescil durumu: | |
| Tescil No ve derece: | |
| Tescil tarihi: | |
| Araştırma yöntemi: | Kazı |
Bisanthe, Tekirdağ il merkezinin 9 km. güneybatısında yer alan bir düz yerleşmedir. Barbaros adıyla da bilinmektedir.[1] Herodot'a göre yerleşme, Sisam'dan gelen göçmenlerce kurulmuştur.[2] Bugün için bu kolonileşmenin tarihinin MÖ 600'lü yıllarda olduğu bilinmektedir. Daha sonra MÖ 400'lü yıllarda bir Trak kabile konfederasyonunun oluşturduğu Odrys Krallığı'nın parçası olmuştur. Ksenofon'a göre (Anabasis) bu tarihlerde bir Odrys prensi Seuthes, Bisanthe'yi sahip olduğu en güzel kıyı kentlerinden biri olarak tanımlamaktadır.[1] Lokalizasyon olarak da Traklar'ın kutsal dağı (Strabon da bunu belirtir[3]) olan Heiron Oros (günümüzde Kartalkaya Kalesi[3]) Yerleşmenin adının Geç Antik Devir ve Bizans İmparatorluğu Döneminde "Panion" olarak bilindiği düşünülmektedir.[1] Diğer yandan Panion'un Rumeli Feneri olduğu da ileri sürülmektedir.[4] Esasen bu Sisam koloni yerleşmesinin yeri olarak Tekirdağ merkezi olarak düşünülmekteydi. Yerleşmede yapılan kazı ve yüzey toplamalarından ele geçen malzemenin incelenmesi sonucunda Bisanthe'nin tam olarak lokalizasyonu belirlenmiştir.[3]
Araştırmalar ve kazılar
Yerleşme, Mehmet Özdoğan'ın Trakya Bölgesi'ndeki yüzey araştırması çalışmaları sırasında saptanmıştır. Mehmet Özdoğan yerleşmedeki yüzey toplamalarında Klasik Dönem'e tarihlene çanak çömlek parçaları toplamıştır. Daha sonra bir liman yapımı projesi öncesinde Tekirdağ Arkeoloji Müzesi ve Trakya Üniversitesi tarafından kısa dönemli bir kurtarma kazısı yapılmıştır. Daha sonra 2008 yılında Z. K. Erdem tarafından yerleşmede yüzey toplaması yapılmıştır.[1]
Buluntular
Kazı çalışmalarında Geç Antik Devir'e tarihlenen mimari kalıntılar olarak kilise ve sur kalıntıları ortaya çıkarılmıştır. 2008 yılındaki yüzey toplamalarında Klasik Dönem, Helenistik Dönem, Roma Dönemi ve Bizans Dönemi'ne tarihlenen pek çok sayıda çanak çömlek parçaları, pişmiş toprak kandil, cam kap, cam bilezik parçaları ve sikkeler toplanmıştır.[1]
Ele geçen yazıtlardan MÖ 3. ve 2. yüzyıllarda yerleşmenin Mısır ile ticari ilişkilerin yoğunluk kazandığına işaret etmektedir.[1]