Brahmi alfabesi
Brahmi alfabesi, sayıları yüzden fazla olan hece işaretleri ve alfabe karışımı Hint yazı şekillerinin öncüsüdür. En eski belgelerden Brahmi yazısı tüm Hindistan'da milattan önce 3. yüzyılda Asoka (Devanāgarī: अशोकः; /aɕoːkə(hə)/ döneminde kullanıldığı kanıtlanmıştır. Tarihi Ashoka fermanlarına kadar dayanmaktadır. Ayrıca birçok dilbilimci Brahmi alfabesini Türklerin de kullandığını düşünmektedir.[1]
Hint Budist misyonerlerden Brahmi yazısını öğrenen Toharlar ve Sakaların Brahmi yazısıyla bıraktıkları dil mirasları, daha çok dinî-felsefi nitelikli, Budist içerikli çeviri veya uyarlamalar, kısmen de ticari belgelerdir. Uygur Türkleri de Brahmi yazısıyla, tıpkı Sakalar ve Hint-Avrupalı Toharlar gibi, daha çok Budizmi anlatan eserler yazmışlardır.[2]
Harfler
Yunan | Α | Β | Γ | Δ | Ε | Υ | Ζ | Η | Θ | Ι | Κ | Λ | Μ | Ν | Ξ | Ο | Π | Ϻ | Ϙ | Ρ | Σ | Τ | ||||||||
Fenike | ||||||||||||||||||||||||||||||
Brahmi | ? | ? | ? | |||||||||||||||||||||||||||
Devanagari | अ | ब | ग | ध | ढ | व | द | ड | थ | ठ | य | क | च | ल | म | न | ण | श | प | फ | स | ख | छ | र | ष | त | ट | |||
UFA | /a/ | /ba/ | /ga/ | /dha/ | /ḍha/ | / / | /va/ | /da/? | /ḍa/? | / / | /tha/ | /ṭha/ | /ya/ | /ka/ | /ca/ | /la/ | /ma/ | /na/ | /ṇa/ | /śa/* | / / | /pa/ | /pha/ | /sa/* | /kha/ | /cha/ | /ra/ | /ca/* | /ta/ | /ma/ |
Sanskritçe alfabenin Uluslararası alfabe ile yazımı
Kaynakça
- ↑ http://byvm.kapadokya.edu.tr/2.-TURK-DILININ-ALFABELERI
- ↑ Hatice Şirin User, Başlangıçtan Günümüze Türk Yazı Sistemleri, Akçağ, Ankara 2006, s. 62.