Bulut odası
Bulut odası (ya da Wilson odası), iyonizan radyasyon tespiti için kullanılan bir parçacık dedektörüdür.
En temel hâliyle bir sis odasında su veya alkole aşırı doymuş buharı içeren kapalı bir ortamdır. Yüklü bir parçacık (mesela alfa ya da beta parçacığı) bir karışımı ile etkileşime girer ve iyonize olur. (Karışım yoğunlaşma noktasında olduğundan) iyonlar bir buğu oluşturarak etraflarında yoğunlaşma çekirdekleri olduğu hâlde hareket ederler. Alfa ve beta parçacıklarının yüksek enerjilerde yüklü parçacığın yolu boyunca ürettikleri birçok iyonlar nedeniyle bir iz meydana gelir. Bu parçalar farklı şekiller gösterir. Mesela bir elektronun izi ince ve düz iken bir alfa parçacığı, geniş ve çarpışmalarda sapması daha fazla olduğundan farklı izler, farklı parçacıkların varlığına delildir.
Bulut odaları, kabarcık odasının ortaya çıkışına kadar 1920'lerden 1950'li yıllara kadar önemli rol oynadı. Özellikle 1932 yılında pozitronun ve 1936 muonun keşfinde önemli rol oynadı. 1947 yılında kaonun keşfi de bulut odaları kullanılarak yapılmıştır. Carl David Anderson, kozmik ışınları pozitron ve muon algılayarak 1936'da Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü.
Buluş
Kaynaklar
Dış bağlantılar
- How to Build a Cloud Chamber
- Diffusion cloud chamber instructions
- Wilson's Original Apparatus
- Richard A. Muller demonstrates a cloud chamber in lecture (26 minutes into film)
- Radiation tracks in Cloud Chambers