Cesar Millan
Cesar Millan | |
---|---|
Doğum |
César Millán Favela 27 Ağustos 1969 Culiacán, Meksika |
Meslek | Köpek eğiticisi |
Cesar Millan (d. César Millân Favela, 27 Ağustos 1969, Culiacán), Meksika doğumlu ABD'li köpek uzmanı. Kendi kendini eğitmiş bir uzman olan Cesar Millan “Dog Whisperer” (Köpeklere Fısıldayan Adam) adlı programı ile dünyaca meşhur olmuştur. Dokuz sezonu çekilen bu program tam seksen ülkede yayın yapmaktadır. “Köpeklere Fısıldayan Adam” programının öncelikle öne çıkan yanı Millan'ın rehabilite etme yeteneğidir. Özellikle agresif köpeklerin rehabilitesinde ve eğitiminde ki uzmanlığı onu ayrı kılmıştır. 2002-2008 yıllarında Los Angeles şehirinde bir köpek psikoloji merkezi kurdu. “Cesar'ın Yolu” adlı kitabınında içinde olduğu Millan'ın ilk üç kitabı, “The New York Time” tarafından en çok satılanlar listesine seçildi. Abd de İki milyona yakın satışla 14 ülkede halka sunuldu. 2009 yılında IMG ile ortaklaşa çıkarttığı aylık magazin dergisi “Millan'ın Yolu” hakkında “The Wall Street Journal” tarafından yapılan haberde, Amerikan tüketicisinin yarısı tarafından tanınmış olduğu belirlendi. Eski eşi Ilusîon ile “Ceasar and Ilusîon Millan Vakfı” adlı bir vakıf kurdu. İkili ayrıldıktan sonra vakfın adı “Millan vakfı” olarak değişti. “Yale” universitesi ile kendi çalışmaları üzerinden bir çocuk müfredatı hazırlamaktadır. “ The New York Times” tarafından bir tür “üstün-balanslı fıtrat” olarak tarif edilen Millan'ın ticaret ve köpekler ile olan başarısında ki en önemli faktör kişisel balans ile hislerini kontrol etmesidir.
Yaşam öyküsü
Felipe Millán Guillen ve María Teresa Favela de Millán çiftinden, Culiacân, Sinaloa Meksika'da 1969 yılında dünyaya gelen Cesar Millan, hayvanlarla ilk tecrübelerini, dedesinin Sinoloada ki çiftliğinde büyüyerek yaşadı. Köpekler ile farklı ve doğal olan ilişkisinden dolayı köyde ona El Perrero, ”köpek oğlan” lakabı verildi. Aile daha sonra Mazatlâna taşındı. Burada 13 yaşındayken katılacağı bir Judo turnavası öncesinde Millan annesine gelecekte Dünyanın En İyi Köpek Eğitmeni olacağını söyledi. 21 yaşında, İngilizce bilmeden ve kimseyi tanımadan ABD'ye kaçak olarak giriş yaptı. İlk bir köpek kuaföründe agresif köpeklerin bakımında çalıştı. Sonraları “Pacific Point Canine Academy” adlı kuruluşun kurulmasında ve gelişmesinde yer aldı. Jada pinkett Smith (Will Smith'in eşi) Millan'ın ilk müşterilerinden ve destekleyicilerinden olmuştur. Millan bir limuzin şöförü olarak çalışırken ona İngilizce öğrenmesi için bir hoca tutmuştu. Sonraları Güney Los Angeles'ta 8100 m2 alana her türlü cinsten köpekler için Köpek Psikoloji Merkezi'ni kurdu. 2010 haziranında ABD'de yasal oturma hakkını kazandı. 2009 yılında ABD vatandaşlığını aldı. Kaliforniya'da Santa Clarite'de ikamet etmektedir. 1994 yılında Ilusîon Wison Millan ile evlendi. Bu evlilikten iki oğlu (Andre 1995, Calvin 2001) oldu. Haziran 2010 yılında Millan boşanacağını açıkladı. Millan'ın çocuklarını ziyaret etme hakkını vererek çocukların vasiyetini ve nafaka istemiyle Ilusîon Millan boşanma davasını açtı. Boşanma şartlarında Millan'ın eski eşine bir seferlik 400 bin dolar, eş haklarında doğan mesuliyet için 23 bin dolar ve çocuklar için ayrıca aylık 10 bin dolar ödemesi karar alındı.
Cesar Millan ile “Dog Whisperer”
2002 yılında Los Angeles Times' ta çıkan profilinden sonra MPH Entertainment Inc ile birlikte köpekler ile olan günlük çalışmalarını pilot seri olarak kameraya çekti. İlk gösterimi 13 Ekim 2004'te National Geographic kanalında yapıldı. Zaman zaman gösterimi Nat Geo Wild'ta yapılan Dog Whisperer (Köpeklere Fısıldayan Adam) programı ilk sezonda National Geographic kanalının en çok seyredilen program oldu. Amerika'da “Dog Whisperer with Cesar Millan” adı ile yayınlanan program seksenden fazla ülkede “ The Dog Whisperer” adı ile yayınlandı. Final sezonu 2012 Sonbaharında yayınlanan programın yerine 2013 Ocak itibari ile yine Cesar Millan ın sunacağı “Leader Of The Pack” adlı program çekilmeye başlandı. Beş sezon büyük ilgi gören “Köpeklere Fısıldayan Adam" programında Cesar Millan kendi felsefesini tanıttı. Sağlıklı ve balanslı bir köpek için güçlü bir lider olmayı köpek sahiplerine tavsiye eden Cesar Millan'ın felsefesinde egzersiz, disiplin ve sevgi (sıralama çok önemli) şarttır. “Köpeklere Fısıldayan Adam” programı bir köpek eğitimi programı değildir. Köpek rehabilitesi ana tema olan programda yapılan teknikleri seyircilerin evde denememeleri için her bölümde bir uyarı yazısına yer verilmiştir.
İlkeleri
Millan'ın köpekler ile olan çalışmalarında temel prensip kendi deyimi ile “ Sakin-Emin Enerji ” durumunu, sahibinden köpeğe aktarmaktır. Köpek davranışlarının eğitiminde öncelik olarak köpek sahiplerinin, hayvanların doğal ihtiyaçlarını ve tepkilerini anlamalarını sağlamaktır. Ayrıca köpeklerin bir grup hayvanı olduğu ve sahiplerin bu grubun lideri olarak sakin ve emin bir rol oynamaları gerektiğine vurgu yapar hep. Millan'ın önceliği bir köpeğin temel ihtiyaçlarını karşılamak ve ayarda tutmaktır. Sıra ile egzersiz, disiplin ve sevgi sağlamaktır.. Anlaşılır bir iletişim kuralları, sınırları ve limitlerini belirlemek ve bunlar ile köpeğin davranışlarını kontrol ederek sonrasında doğru zamanda ödül olarak sevgi vermek için köpeğin enerji seviyesine denk egzersizler yaptırmak sahibinin sorumluluğudur. Millan, köpek sahiplerini hayvanlarına sevgi vermeyi teşvik ederken dikkat edilmesi gereken husus zamanlama olduğunu söyler.. Ne zaman köpek sakin ise sevgi verilebilir. Korku, merak, heyecan ve içe kapanma hallerinde sevgi gösterilmesi hayvanın dengesinin bozulmasını tetikler. Millan'a göre köpekler ile ilişkide genel görünmez tehlike; sahibinin çokca sevgi vermesi ve daha az disiplin ile egzersiz uygulamasıdır. Millan, köpeği yürütme zorunluluğunun önemini vurgularken sadece egzersiz yaptırmak olmadığını belirtir. Bu beraber yürümelerin sonucu olarak köpek sahibini lideri olarak görür. Köpeğin duruşlarında, hareketlerinde ve yüz ifadelerinde olan ufak ve ince değişikleri fark ederek, yanlış bir davranışı büyümeden veya ilerlemeden önleneceğine hep belirtir. Köpeklerin davranışlarında, köpek sahiplerinin bedensel ve zihinsel tutumları ile içdünyasal duygularının önemini anlamalarının gerekliliğini, köpeğe sahibinden geçen sakin ve emin bir enerji için şart koşar. Örneğin bedensel olarak “Omuzlar yukarı, gögüsler ileri“, zihinsel olarak sakin ve emin olma hali bu enerjinin yaratılmasında önemlidir. Milan'ın vurguladığı diğer bir nokta ise köpek sahiplerinin köpeklerini tanımlamaları gereken hiyerarşik üç seviyedir:
- Öncelikli ve en önemlisi, bir insanı ihtiyaçtan çok köpek gibi görmek.
- İkincisi, özel yetiştirici olarak barındırmak.
- Üçüncüsü kişisel sahip olmak. Örneğin isim verenler.
Milan sesli işaretler kullanması ile tanınıyor. Örneğin kelimeler bilhassa isim yerine “şşııhh” veya “şisstt” seslerini köpeklerle çalışırken kullanmayı tercih eder. Köpek sahiplerinide kendi ses işaretlerini bulmalarını veya yaratmalarını ister. Bir köpek ile olan tanışmada, göz teması, konuşma ve dokunmadan kaçınılmalıdır. Bu, köpeğe kendi istediği zaman size yaklaşması için bir alan verir.
Daddy
İşinde ve programda kullandığı köpeklerden biri de “Daddy” isimli Amerikan Pitbull Terrier cinsi köpeğidir. Daddy daha çok sakin mizaçlı, küçük köpeklere hoşgörülü ve empati yapabilme kapatiseli köpek olarak tanınıyor. 2010 Şubat'ında 16 yaşında ölmeden önce yerine veliahtı olacak olan Junior ile çalışarak sakin mizaçını ona öğretmiştir.
Eleştiriler
2006 yılında, Köpek Terbiyecileri Akademisi San Fransisco SPCA direktörü Jean Donaldson, agresif köpeklere fiziksel yaklaşımını ve ürkek köpeklerde nefesi sıkan zincirler kullanmasını eleştirdi. Bu eleştiri Amerikan İnsanı derneği tarafından yayınlandı ve National Geographic'ten “Dog Whisperer” adlı programın yayından kaldırılmasını istedi. 2009 kasımında, “American Humane Association” adlı kuruluşu, “Dog Whisperer” programın setine davet etti. Bu görüşmeden sonra Millan'ın açıklaması: “Belli bir noktadan sonra “acımasız” kelimesini değişik tanımladılar.” 2010 şubatında kuruluş yaptığı açıklamada: ” Geçmişte olan farklı bakış açıları ve var olan fikir ayrılıklarına rağmen Cesar Millan ile çok ortak ilgi alanlarımız var.” dedi. Aynı ay yapılacak olan bir sempozyuma davet ederek kuşkuları ve endişeleri gidermek adına katılmasını istediler.