Cosima Wagner
Cosima Francesca Gaetana Wagner, (25 Aralık 1837 - 1 Nisan 1930), Alman virtüöz, piyanist ve besteci Franz Liszt'in kızıdır. Alman besteci Richard Wagner'in ikinci karısı olarak ün salmıştır.
Franz Liszt'in metresi Marie d'Agoult'tan, Bellagio, İtalya'da evlilik dışı bir çocuk olarak doğdu. Marie d'Agoult, Daniel Stern mahlasını kullanarak yazan bir yazardı. 1857'de Cosima Hans von Bülow ile evlendi. Hans von Bülow'un Cosima'ya pek iyi davrandığı söylenemezdi. Bu arada Cosima'yı, yaşça büyük ve evli olan Wagner ile tanıştıran da Hans von Bülow olmuştur. Wagner ile Cosima 1862 yılında yakınlaşmaya başladı ve 1866'da Lucerne gölü kıyısında, İsviçre'de bir yuva kurdular. Cosima'nın ilk evliliğinden zaten iki çocuğu vardı ve Wagner'den olan üç çocuğu da, bu ikinci evliliği yapmadan doğmuştu. 1869'dan 1883'e kadar yaşantılarına dair tuttuğu günlük daha sonra basılmıştır.