Dışbeslek

Bu madde veya bölüm Heterotrof maddesine çok benzemektedir ve bu iki maddenin tek başlık altında birleştirilmesi önerilmektedir. Birleştirme işlemi yapıldıktan sonra sayfaya {{Geçmiş birleştir}} şablonunu ekleyiniz.

Bir canlının kendibeslik, dışbeslek ya da bir alt gruba âidiyetini bulmaya yarayan akış diagramı

Dışbeslek ya da ardıbeslek (heterotrof) (Yunan. heterone = (bir)başka ve trophe = beslenme), büyümesi ve gelişmesi için gerekli olan karbonu organik maddelerden alan canlı türüdür. Dışbeslekler, besin zinciri içinde tüketici olarak bilinirler. Karşıtı, inorganik karbon dioksit ya da bikarbonatları tek karbon kaynağı olarak kullanan kendibesleklerdir. Bütün hayvanlar, mantarlar ve birçok bakteri türleri dışbeslektirler. Bâzı parazitik bitkiler de kısmen veyâ tamâmen dışbeslek olmuşlardır. Etobur bitkiler et besinlerini azot talebini tamamlamak için kullandıklarından kendibeslek sayılırlar.

Dışbeslekler karbon temelli organik maddeleri anorganik çevre kaynaklarından sentezleyemediklerinden besinlerini başka dışbeslek ya da kendibeslek canlılardan almak durumundadırlar. Örn.: fotosentez yapan bitkiler.

Bir türün dışbeslek olarak kabûl edilmesi için karbon dioksitini organik bileşiklerden almalıdır. Eğer sâdece azot almak için organik bileşiklerden yararlanıyor ve dolayısıyla enerji üretmiyorsa kendibeslek sayılırlar. Eğer bir tür azot ihtiyâcını organik bileşiklerden elde ediyorsa bu cins dışbesleklerin iki altsınıfı vardır:

• Fotoheterotrof: Enerji ihtiyâcını ışıktan, karbon ihtiyâcını da organik maddelerden karşılar.
• Kemoheterotrof: Enerji ihtiyâcını organik molekülleri ve karbonun başka bir organik şeklini hazmederek karşılar.

Daha basit bir değişle dışbeslek olan canlılar, kendi besinlerini ışık ve inorganik bileşiklerden elde edemeyip başka canlılardan ya da onların artıklarından beslenen canlılardır.