Deniz uçağı

DHC-6 Twin Otter tipi bir deniz uçağı

Bir deniz uçağı Haliç'e inerken (Mayıs 2013)

Bir deniz uçağı Haliç'ten kalkarken (Nisan 2013)

Deniz uçağı; su yüzeyinde iniş, kalkış ve manevra yapabilen hava taşıtı. Yüzen uçak ve uçan bot olmak üzere başlıca iki tür deniz uçağı vardır.

Tarihçe

İlk deniz uçağı 1910 yılında Fransız pilot Henri Fabre tarafından inşa edilmiştir.^[1]

Çeşitleri

"Deniz uçağı" terimi genellikle iki çeşit hava/deniz taşıtını tanımlamak için kullanılmaktadır: float seaplane ve flying boat

• Float seaplane: Bu çeşit uçaklarda uçağın gövdesine tekerlekli iniş takımı yerine float veya pontoon denilen ince uzun şamandıralar veya dubalar monte edilmiştir.^[2]
• Flying boat: Bu çeşit uçaklar sandal (boat) benzeri bir gövdeye sahiptir, ana şamandıra ve gövde birleşik tek parça halindedir.^[2] Daha sonraları bu taşıtlara içeri çekilebilir tekerlekli iniş takımı eklenerek hem denizde hem karada manevra yapabilen amfibik hava taşıtları ortaya çıkmıştır.^[2]

Türkiye'de deniz uçakları

Askeri alanda deniz havacılığının ilk uçağı 1914 yılı Nisan ayı başlarında, İstanbul’a getirilen bir Curtiss F-2 tipi deniz uçağı olmuştur.^[3] Sivil alanda deniz uçakları ile tarifeli seferler ilk kez 1924 yılında İstanbul, Büyükdere Limanında İtalyan Aero Espresso Havayolları şirketi ile İstanbul-Atina-Brindisi ve İstanbul-Atina-Rodos güzergahlarında Dornier Wal tipi uçaklarla yapıldı ve 1936 yılına kadar devam etti.^[4][5] Deniz uçağı ve deniz uçuculuğu konusunda son yıllarda gelen talepler üzerine Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından 23 Ağustos 2007 tarihinde deniz uçakları ile ilgili bir düzenleme yapılması ve standartların belirlenmesi amacıyla bir genelge yayınlanmıştır.^[6] Deniz Uçakları ile Hava Taşımacılığı İşletmeciliği Yönetmeliği ise 2 Ekim 2011 tarihinde resmi gazetede yayınlanmıştır.^[7] Deniz uçağıyla havayolu taşımacılığı ilk kez 16 Mart 2012 tarihinde 19 kişilik çift motorlu Twin Otter tipi uçak ile başlamıştır. ^[8] Deniz uçağıyla ilk tarifeli uçuş ise İstanbul-Alaçatı arasında 28 Haziran 2012 tarihinde gerçekleşmiştir. ^[9]

Galeri

• 
  Henri Fabre inşa ettiği Le Canard (Ördek) isimli ilk deniz uçağıyla (28 Mart 1910)
• 
  Haliç kıyısında parketmiş bir deniz uçağı (Mart 2013)

Ayrıca bakınız

• Deniz uçağı taşıma gemisi

Kaynakça

1. İlk uçaklar THY Skylife, erişim 14 Mart 2013
2. Seaplane (İngilizce), en:Merriam-Webster, erişim 15 Mart 2013
3. TÜRK DENİZ HAVACILIK TARİHİ, Deniz Hava Üs Komutanlığı, erişim 15 Mart 2013
4. Haliç'ten Alaçatı, hurriyet.com.tr, 17 Haziran 2012
5. Büyükdere’de bir havalimanı vardı, hurriyet.com.tr, 6 Ocak 2008
6. Deniz Uçağı Tip İntibak Eğitimi ve Genel Tedbirler Genelgesi, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, erişim 15 Mart 2013
7. DENİZ UÇAKLARI İLE HAVA TAŞIMA İŞLETMECİLİĞİ YÖNETMELİĞİ, resmigazete.gov.tr, erişim 14 Mart 2013
8. Haliç-Alaçatı arası, sabah.com.tr, 16 Nisan 2012
9. ilk tarifeli uçuşu İstanbul-Alaçatı arasında gerçekleşti., hurriyet.com.tr, 28 Haziran 2012

Dış bağlantılar

• Seaplane (İngilizce), en.wikipedia.org, erişim 14 Mart 2013
• Türkiye’nin ilk Deniz Uçağı Eğitim Merkezi Kocaeli'de, kocaeli.bel.tr, erişim 14 Mart 2013
• DENİZ KUŞU GEMLİK’TEN HAVALANDI, bursa.bel.tr, erişim 14 Mart 2013
• GEMLİK- HALİÇ ARASI, DENİZ UÇAĞI İLE 20 DAKİKA, dha.com.tr, 8 Mart 2013