Dušan Makavejev
Dušan Makavejev (Sırp Kiril alfabesi: Душан Макавејев, d. 13 Ekim 1932, Belgrad, Yugoslavya), özgür ve cesur yaklaşımıyla dikkati çekmiş Sırp sinema yönetmeni. Yenilikçi filmlerinde kara mizah havası egemendir.
İlk amatör kısa filmini Belgrad Üniversitesi'nde psikoloji öğrenimi görürken çekti. Ayrıca akademinin radyo, tv, tiyatro ve sinema yönetmeni yetiştiren bölümünü bitirdi. Kısa filmlerinden birinin 1957'de Cannes Film Festivali'nin amatörler bölümünde gösterilmesinin ardından Zagrep film stüdyoları için belgesel filmler çekmeye başladı. 1965'te çektiği ilk konulu ve uzun filmi Covjek nije tica'da (İnsan Kuş Değildir) özgün üslup arayışlarını ve ince alaycılığını ortaya koydu. 1971 yapımı ünlü filmi WR-misterije organizma'da (WR-Organizamanın Sırları) sosyalist toplumun tabularına cesur biçimde yaklaştı ve cinselliği çok açık biçimde ele aldı. Birçok ülkede sansüre uğramış olan film, cinselliğin bastırılmasında rol oynayan her türlü rejimi ve ideolojik aygıtı topa tuttu.[1] Geniş bir izleyici kitlesinden ilgi görmesine karşın yönetimin pek hoşuna gitmeyen bu filmden sonra ülkesinde rahat çalışma koşulları bulamadı. ABD'ye ve Kanada'ya giderek sinema dersleri verdi. Alışılmış dramatik anlatımın yerine şaşırtıcı ve çarpıcı görüntülerin art arda geldiği özgür bir tarzı savundu.
Makavejev, 1974'te Fransa-Kanada-Almanya ortak yapımı çektiği Sweet Movie'den (Tatlı Sinema) sonra Montenegro or Pigs and Pearls'ü (1980; Karadağ ya da Domuzlar ve İnciler) gerçekleştirdi. Sıradan bir ev kadınının bir seks kulübü sahibiyle ilişkisini konu alan bu yapıtında da eğlenceli kara mizahını yineledi. Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye'ye aday gösterilen 1985 tarihli Avustralya yapımı The Coca Cola Kid'de ve 1988'de çektiği ABD yapımı Manifesto'da alaycı tavrını korumakla birlikte yenilikçi üslubunu terk ederek alışılmış anlatım biçimlerini uyguladı.
Filmografi
- Čovek nije tica (1965; İnsan Kuş Değildir)
- Ljubavni slucaj ili tragedija sluzbenice P.T.T. (1967)
- WR-misterije organizma (1971; WR-Organizamanın Sırları)
- Sweet Movie (1974; Tatlı Sinema)
- Montenegro or Pigs and Pearls (1980; Karadağ ya da Domuzlar ve İnciler)
- The Coca Cola Kid (1985)
- Manifesto (1988)
- Gorilla Bathes at Noon (1993; Goriller Öğlen Yıkanır)
- Danske piger viser alt (1996)
Kaynakça
- ↑ W.R: Organizmanın Sırları (WR Misterije Organizm), Hurriyet.com.tr, 25/02/2011