Emin Alper
Emin Alper | |
---|---|
Doğum |
13 Ağustos 1974[1] Ermenek, Karaman |
Alanı | yönetmen senarist ve yapımcı |
Etkin yıllar | 2005 - günümüz |
Etkilendikleri |
Kubrick Fassbinder[2] |
Ünlü yapıtları |
Tepenin Ardı Abluka |
Ödüller | |
Berlin Film Festivali Caligari Ödülü | |
Emin Alper (1974[3], Karaman[4]) akademisyen, tarihçi, yönetmen, senarist ve yapımcı.
İlk uzun metrajlı filmi ile birçok ödüle layık görülen başarılı Türk sinema yönetmeni. İstanbul Teknik üniversitesi'nde akademisyenlik ve çeşitli dergilerde yazarlık da yapan sanatçı yönetmenliğini de devam ettirmektedir.
Hayatı
Liseyi Ankara Fen Lisesi’nde bitirip Boğaziçi Üniversitesi İnşaat Mühendisliği bölümüne girdi, fakat mutlu hissetmediği bölümünü iki yıl sonra tekrar sınava girip aynı üniversitenin İktisat Bölümü’nü kazanarak değiştirdi. Boğaziçi Üniversitesi’nde iktisat ve tarih okudu, ardısıra Boğaziçi Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü’nde Modern Türkiye Tarihi üzerine doktorasını aldı.
Mühendisliğin beslediği bir taraf yok çünkü ben teknik konularda çok cahilimdir. Sinemanın teknik kısmı söz konusu olduğu zaman mühendislik hiç beslemedi. Sosyal bilimlerin muhakkak etkisi vardır. Şu an bunu çok ölçüp biçemiyorum ama muhakkak vardır. Aynı şekilde sanatla, sinemayla uğraş manın sosyal bilimlere de çok fazla etkisi oldu yani ikisi böyle karşılıklı bir etkileşim içinde gelişti. Ama fen lisesi yıllarımda bile hep tiyatro, sinema, edebiyat çok ilgilendiğim şeylerdi, yani sonradan çıkmış bir karar değil. Taşrada çalışkan öğrenci olduğunuz zaman ister istemez bir yere itiliyorsunuz..
18 yaşındayken izlediği Kustorica filmi Çingeneler Zamanı'ndan etkilenir, kendi deyimi ile "sinemanın büyüsünün farkına varır".[6] Üniversitede senaryo denemeleri yapan Alper, o dönem üniversitenin sinema kulübüne de üyedir. Vaktinin çoğunu sinema kulübünde, bir kısmı film sektöründe de çalışmakta olan arkadaşlarıyla geçirir. Bu dönemde senaryolar, eleştirielr yazar, sürekli notlar alır. Arkadaşları ile "Görüntü" dergisini bu dönem çıkarır. Kulüp etkinliklerinde film tartışıp dönemin parlayan yönetmenlerini (Zeki Demirkubuz, Nuri Bilge Ceylan gibi) söyleşilere davet ederler. Bu dönemlerde hep planladığı sinema geleceği netleşip şekillenir.
İstanbul Teknik Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Bölümü’nde akademisyen olarak dersler veren yönetmenin sinema ve siyaset üzerine Tarih ve Toplum, Birikim, Mesele, Altyazı ve Görüntü gibi dergilerde yayımlanana yazıları da vardır.
Filmleri
TRT’de yayınlanan Genç Sinemacılar programı sayesinde (başvurulup kabul edilen projeleri ekipleriyle gelip çeken formata sahip program) Mektup (2005) adlı ilk kısa filmi çekildi.[7] Sonrasında da Rıfat (2006) adlı kısa film geldi. Ardından belli bir süredir senaryosunu ve kurgusunu planladığı ilk uzun metrajlı filmi "Tepenin Ardı" (2012) ile geniş kitlelerce tanındı. Abluka (2015) filmi ise ilk gösterimini 72. Venedik Film Festivali’nde gerçekleştirdi.[8]
"Tepenin Ardı" ile Berlin Film Festivali'nde Caligari Film Ödülü, Asya Pasifik Film Festivali'nde, 31. İstanbul Film Festivali'nde En İyi Film, Karlovy Vary Uluslararası Film Festivali'nde NETPAC ödülü, Taipei Film Festivali Uluslararası yeni yetenek yarışması büyük ödülü de dahil olmak üzere 2012 yılında ulusal ve uluslararası alanda 16 ödül aldı.[9] "Abluka" filmi ile 72. Venedik Film Festivali'nde ana yarışma ödüllerinden Jüri Özel Ödülü'nü,[10] Arca CinemaGiovani ve Premio Bisato d'Oro ödüllerini kazandı.[11] 2016 yılında Sinema Yazarları Derneği tarafından Abluka filmiyle En iyi Yönetmen Ödülü'ne layık görüldü.[12]
Kaynaklar
- ↑ "Portre: Emin Alper" (Türkçe) profil aljazeera 22 Oca 2013 17 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi http://web.archive.org/web/20140617151028/http://www.aljazeera.com.tr:80/profil/portre-emin-alper
- ↑ Demir, Tolga (10/09/2015). "Emin Alper röportajı". röportaj. filmloverss.com. 10 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150910205046/http://www.filmloverss.com/emin-alper-roportaji/. Erişim tarihi: 15 Eylül 2015.
- ↑ Bazı kaynaklarda 1973 ve 1975 gibi tarihler de doğum tarihi için geçmektedir.
- ↑ hurriyet.com.tr
- ↑ Yüksel, Aybala Hilal; Civan, Celil (Kasım-Aralık 2012), Tepenin ardı bir milliyetçilik alegorisi (söyleşi), hayalperdesi.net, http://arsiv.tsa.org.tr/uploads/documents/emin_alper_tepenin_ardi_bir_milliyetcilik_alegorisi_108/hayalperdesi_31_62_69.pdf, erişim tarihi: 10 Eylül 2015
- ↑ Blottière, Mathilde (04/04/2013). "Ça sent la relève : Emin Alper, réalisateur de “Derrière la colline”" (fransızca). röportaj. telerama.fr. 18 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150518070156/http://www.telerama.fr/cinema/ca-sent-la-releve-emin-alper-realisateur-de-derriere-la-colline,95721.php. Erişim tarihi: 15 Eylül 2015.
- ↑ Aytaç, Senem; Göl, Berke (28 Oca 2013) "Emin Alper: “Aristo Varsa Brecht de Var”" (Türkçe) röportaj altyazı.net 10 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi http://web.archive.org/web/20150610042815/http://www.altyazi.net/soylesiler/emin-alper-aristo-varsa-brecht-de-var/
- ↑ "Venedik'te 'Abluka'ya büyük övgü: Çok güçlü" (Türkçe) haber birgun (gazete) 08.09.2015 2 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi http://web.archive.org/web/20151002012145/http://www.birgun.net/haber-detay/venedik-te-abluka-ya-buyuk-ovgu-cok-guclu-88827.html
- ↑ "Venedik Film Festivali'ne Türk sineması damgası". heber. ntv.com.tr. 29 Temmuz 2015. http://www.ntv.com.tr/sanat/venedikfilm-festivaline-turk-sinemasi-damgasi,n-ANlvWomkGRzNbJt9d9xw. Erişim tarihi: 9 Eylül 2015.
- ↑ Pınar, Övgü (13 Eylül 2015). "Venedik'ten ödül alan Emin Alper: Dilerim filmim barışa katkıda bulunur". haber. Roma, İtalya: bbc.com türkçe. 22 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151022183621/http://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/09/150913_eminalper_ovgu_pinar. Erişim tarihi: 15 Eylül 2015.
- ↑ "Emin Alper’s ‘Abluka’ wins Venice festival’s Special Jury Prize" (ingilizce). haber. today's zaman. 13 Eylül 2015. 9 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151209105511/http://www.todayszaman.com/arts-culture_emin-alpers-abluka-wins-venice-festivals-special-jury-prize_399011.html. Erişim tarihi: 15 Eylül 2015.
- ↑ http://www.haberturk.com/kultur-sanat/haber/1203979-siyad-sinema-odullerine-abluka-filmi-damgasini-vurdu