Emine Işınsu
| Emine Işınsu | |
|---|---|
|
Emine Işınsu Öksüz- 2006 | |
| Doğum |
Emine Işınsu Zorlutuna 17 Mayıs 1938 Türkiye / Kars |
| Milliyet | T. C. |
Emine Işınsu (Öksüz) (d. 17 Mayıs 1938), çağdaş Türk yazarı. Gazete köşe yazarlığı, dergi editörlüğü ve yayıncılığı yapan, ödüllü oyunları bulunan yazar, en çok romancılığıyla tanınmıştır.
Hayatı
Işınsu, 17 Mayıs 1938’de babasının Tümen Komutanı olarak görev yaptığı Kars’ta doğdu. Cumhuriyet döneminin tanınmış şair ve yazarı Halide Nusret Zorlutuna ile Tümgeneral Aziz Vecihi Zorlutuna’nın kızıdır. Annesinden dolaylı sürekli edebiyattan söz edilen, şiir okunan bir çevrede, babasının görevlerinden ötürü de Sarıkamış, Urfa, Karaman gibi yurdun çeşitli yerlerinde ve her birinde birkaç yıl yaşayarak büyüdü.
Yetiştiği okullar, bu sık yer değiştirmeleri yansıtır. İlk okulu Urfa, Sarıkamış ve Ankara’da okudu. Liseden mezun olduğu okul TED Ankara Koleji’dir. Bir yarı yıl AFS bursiyeri olarak ABD’de bulundu. Ankara Üniversitesi Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı, aynı fakültenin Felsefe bölümlerinde ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi İşletme Bölümü’nde bir süre okudu. İngiliz Dili ve Edebiyatı’nda okurken bir yarı yıl AFS bursuyla A. B. D.’ne gitti.
İlk eseri 17 yaşında iken basılan şiir kitabı İki Nokta’dır. 1963’de ödül kazanan Küçük Dünya’dan sonra yoğun şekilde romana yöneldi. Roman yazmanın dışında 1970’lerin önemli fikir ve sanat süreli yayınlarından Töre Dergisi’ni 1971- 1981 yılları arasında çıkardı. Birçok dergi ve gazetede yazıları yayınlandı; Yeni İstanbul ve Sabah gazetelerinde köşe yazarlığı yaptı.
Yazar İskender Öksüz ile evli ve üç çocuk annesidir.
Edebi kimliği
Işınsu’nun romanlarında mekân tasvirlerinden çok insan psikolojisi öne çıkar. Birinci tekil şahıs anlatımıyla yazılan ilk romanı Küçük Dünya’da her şey romanın kahramanın ruh halinden süzülerek aktarılır. Diğer romanlarında birinci tekil şahıs terkedilse de yine olayları ve mekânları kahramanların duygu süzgecinden geçtikten sonra ve onların algılamalarıyla görürüz. Bu psikolojik ağırlık zaman zaman şuur akımını andırır.
Roman konuları arasında kadının tutsaklığı, Türklerin tutsaklığı (Bulgaristan, Kerkük, Batı Trakya), Türkiye’nin sancıları öne çıkar. Son dönem eserlerinde Türk tasavvufunun zirveleri Yunus Emre, Niyazi Mısri, Hacı Bayram Veli ve Hacı Bektaş Veli’nin hayatları ele alınmıştır.
Ödüller
• ‘’’Küçük Dünya’’’ ile T. C. Turizm Bakanlığı Sanat Armağanı
• ‘’’Ak Topraklar’’’ ile Türk Edebiyatı Vakfı Roman Ödülü
• ‘’’Bir Yürek Satıldı” oyunu ile Türkiye Radyo Televizyon Kurumu Radyofonik Oyun Yarışması’nda dram dalı birinciliği.
• ‘’’Sancı’’’ ile Türkiye Millî Kültür Vakfı Roman Ödülü
• ‘’’Canbaz’’’ ile Türkiye Yazarlar Birliği Roman Ödülü
• Türk Ocakları Hamdullah Suphi Tanrıöver Armağanı
• Karaman Türk Dili Ödülleri, “Türkçeyi Doğru ve Güzel Kullanan Yazar Ödülü”
• İLESAM (Türkiye İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği), “Şeref Ödülü”
• Türkiye Yazarlar Birliği- İstanbul Şubesi, “Ömür Boyu Roman Ödülü”
Üyelikler
• Türk Edebiyatı Vakfı Mütevelli Heyeti üyesi
• İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Merkez Birliği (İLESAM) üyesi
• Türkiye Yazarlar Birliği Üyesi
Eserleri
Romanlar
• Küçük Dünya (1966) ISBN 975-437-059-1
• Azap Toprakları (1970) ISBN 975-8971-39-5
• Ak Topraklar (1971) ISBN 975-8971-46-8
• Tutsak (1973) ISBN 975-8971-37-9
• Sancı (1974) ISBN 975-437-044-3
• Çiçekler Büyür (1978) ISBN 975-437-060-5
• Canbaz (1982) ISBN 975-437-078-8
• Kaf Dağı’nın Ardında (1988) ISBN 975-437-066-4
• Alpaslan (1990) ISBN 975-422-172-3
• Atlı Karınca (1990) ISBN 975-8971-48-4
• Un coeur aux encheres (1991) ISBN 975-17-0890-7
• Cumhuriyet Türküsü (1993) ISBN 975-8971-42-5
• Nisan Yağmuru (1997) ISBN 975-437-201-2
• Havva (1999) ISBN 975-437-255-1
• Bir Ben Vardır Bende Benden İçeri (2002) ISBN 975-8971-44-1
• Bukağı (2004) ISBN 975-437-472-4
• Hacı Bayram (2005) ISBN 975-897-144-2
• Hacı Bektaş Veli (2008) ISBN 605-526-115-3
• Bir Aile (2013) ISBN 605-526-149-8
Küçük Dünya, Yönetmen Osman Sınav tarafından televizyon dizisi olarak çekilmiş ve TRT’de yayınlanmştır. Atlı Karınca, Yönetmen Osman Sınav tarafından televizyon dizisi olarak çekilen bir orijinal senaryodur. Ancak TRT’nin “aydınlarla alay ediyor” gerekçesiyle yayınını yasaklaması üzerine roman halinde yayınlanmıştır.
Oyunlar
• Bir Yürek Satıldı (1967)
• Bir Milyon İğne (1967)
• Adsız Kahramanlar (1975)
TRT’de radyofonik oyun olarak yayınlanan Bir Yürek Satıldı, daha sonra televizyon dizisi olarak filme çekildi ve yine TRT’de yayınlandı.
Diğer
• Dost Diye Diye (deneme-1995) ISBN 975-437-153-9
• Bir Gece Yıldızlarla (hikâyeler- 1991) ISBN 975-8971-36-0
Kaynakça
“Emine Işınsu’nun Sekiz Romanında Şahıslar Dünyası”, Ayşenur İslam, Gazi Üniversitesi, Ankara, 1992.
“Emine Işınsu”, Ahmet Kökdemir, Doktora Tezi, 19 Mayıs Üniversitesi, Samsun, 1995.
“Emine Işınsu’nun Romanlarında Kadınlar”, Aynur Türkoğlu, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya, 1997.
| |||||||||||||||||||||