Geller etkisi
Geller etkisi kişinin, metal nesneleri, dokunarak veya dokunmadan sözde paranormal olarak eğip bükmesi ve saatleri dokunmaksızın paranormal olarak durdurması veya hızlı çalıştırması fenomenine ve bu tür olaylarda söz konusu olan etkiye Parapsikoloji’de verilen addır. Kontrollü bilimsel deneylerle ispatlanmamıştır, dolayısıyla bilimsel gerçekliği yoktur.
Terim, bu tür sözde paranormal fenomenler oluşturmada eşine pek rastlanmamış bir yeteneğe sahip olmasından dolayı İsrailli Uri Geller’in adına ithafen ortaya atılmıştır.
Uri Geller’in önceleri paranormal olarak adlandırılmış, ancak artık birer illüzyondan ibaret olduğu anlaşılan bu yeteneğini ortaya koyduğu gösteriler, önce Cambridge Üniversitesi uzmanları ve Dr. Andrija Puharich tarafından, daha sonra Londra'daki Birbeck Koleji Fizik Bölümü'nde, Prof. John Hasted, Prof. David Bohm ve Prof. John Taylor tarafından incelenmiştir. Geller, bu incelemelerin hiçbirinde yeterli derecede kontrol uygulanmasına izin vermemiştir. Uri Geller’in yeteneklerini en fazla incelemiş olan araştırmacı, nörolog ve tıbbi aygıtlar uzmanı olan Dr.Andrija Puharich’tir.
Andrija Puharich incelemeleri sonunda Geller etkisi denilen bu güce ilişkin şu iddialara varmıştır:
- Bu güç madde ile etkileşir.
- Bu güç zihin tarafından yönlendirilebilir ve değiştirilebilir.
- Bu güç kuantumla ilgilidir.
- Bu güç zihne bilgi kaydedebilir.
Geller’in psişik yeteneğini göstermek üzere çeşitli ülkelerde çeşitli televizyon kanallarına çağrılması konunun popüler olmasını sağlamıştır. Gösterileri sırasında çekilen görüntülerin dikkatli incelenmesi ile yaptığı işin paranormal bir olay değil bir illüzyondan ibaret olduğu açıkça görülmüştür.[1][2][3][4]
James Randi davası
Kendisi de eski bir illüzyonist olan James Randi, Uri Geller'in telekinezi, kaşık bükme ve benzeri şovlarını kendi de tekrarlayıp, nasıl yapıldığını açıkça göstererek Geller'in doğaüstü güçlerinin gerçekte illüzyon ve aldatmacalar olduğunu ortaya koymuş, Geller için "şarlatan" tanımlamasını kullanmıştır. Bu söz üzerine Uri Geller, James Randi'ye karşı tazminat davası açtı. 9 Aralık 1994'te sonuçlanan davayı James Randi kazandı. Mahkeme masrafları Uri Geller tarafından ödendi.[5]
Ayrıca bakınız
İç bağlantılar
Dış bağlantılar
Kaynakça
- Encyclopedia of Mystical& Paranormal Experience, Rosemary Ellen Guiley
- The Signet Handbook of Parapsychology, Martin Ebon