Georges Balanchine
| Georges Balanchine | |
|---|---|
.jpg) | |
| Doğum |
Georgi Melitanoviç Balaçivadze 22 Ocak 1904 St. Petersburg, Rusya İmparatorluğu |
| Ölüm |
30 Nisan 1983 (79 yaşında) New york, ABD |
| Meslek | Balet, koreograf |
.jpg)
Georges Balanchine (22 Ocak 1904; St. Petersburg, Rusya İmparatorluğu - 30 Nisan 1983), Gürcü asıllı ABD'li koreograftır.
Dünyanın en önde gelen çağdaş koreograflarından birisidir.[1] Amerikan Bale Okulu'nu ve Amerikan Bale Topluluğunu kuran sanatçı Amerikan Balesi'nin kurucusu kabul edilir.
Besteci Meliton Balanchivadze'nin oğlu, besteci Andria Balanchivadze'nin ağabeyidir.
Yaşamı
Gerçek ismi Georgi Melitanoviç Balaçivadze olan sanatçı, 1904'te St. Petersburg'da dünyaya geldi. Babası, Tiflis Opera ve Balesi'nin kurucusu olan besteci Meliton Balanchivadze'dir. Ailesinin Gürcü olan baba tarafı sanatçı ve askerlerden oluşur; Rus olan annesi Maria Nikolayevna Vasilyeva hakkında fazla bilgi yoktur. 9 yaşında iken Kraliyet Bale Okulu'na (bugünkü Vaganova Rus Bale Akademisi) kabul edildi. 1921'de okuldan mezun olduktan sonra Devlet Akademik Opera ve Bale Tiyatrosu'nda çalışmaya başladı; bir yandan da St. Petersburg Konservatuarı'na girerek piyano, müzik teorisi, kompozisyon eğitimi aldı. Geçimini sağlamak için kabarelerde ve sessiz-sinemalarda piyano çalan sanatçı[1] konservatuar eğitimini 1924'te tamamladı.
İlk koreografisi henüz 1920'de Anton Rubinstein'in müziği üzerine yarattı La Nuit adlı pas de deux (ikili) idi. 1923'te bir bale grubu kurdu ve deneysel çalışmalar yaptı. Çalışmaları yetkililer tarafından onaylanmadı ve kovulmakla tehdit edildi. 16 yaşındaki balerin Tamara Geve ile evenen sanatçı, nihayet 1924'te eşi Tamara ve iki arkadaşı ile birlikte Batı Avrupa turnesine çıkmak için izin alabildi. Hiçbiri SSCB'ye geri dönmedi. Paris'e giderek Sergei Diaghilev'in Rus Balesi topluluğuna katıldılar. Balanchine, Diaghilev'in 1929'da ölümüne kadar 9 bale eseri yarattı. Dighilev'in ölümünden sonra topluluk dağıldı. Çeşitli şov grupları için koreografiler yapan Balanchine, 1931'de kurulmakta olan Monte Karlo Rus Balesi topluluğuna koreograf olarak katıldı.
1933'te librettist ve dansçı Boris Kochno ile birlikte Les Ballets 1933 adlı topluluğu kuran sanatçı altı yeni dansın koreografisini yaptı. Amerika'da bir bale topluluğu kurmayı düşünen sanat hamisi Lincoln Kirstein ile tanıştıktan sonra ABD'ye gidip bir okul kurmayı kabul etti. Burada ismi sonradan New York City Ballet olarak değiştirilen Amerikan Bale Okulu'nu ve Amerikan Bale Topluluğunu kurdu.
Ancak ölümünden sonra teşhis edilebilecek olan Creutzfeldt-Jakob hastalığı nedeniyle 1982'de emekliye ayrıldı. Hastalık, belirtilerini 1978'de dansta dengesini kaybetmesi ile göstermiş; hastalık ilerledikçe dengesini, görme ve duyma yetisini kaybetmeye başlamıştı. 30 Nisan 1983'te New York'ta hayatını kaybetti.
Özel Yaşamı
Sanatçı ilk evliliğini 1923'te Tamara Geva ile yapmış, ondan boşandıktan sonra balerin Alexandra Danilova ile birlikte yaşamış (1926-1933); bu ilişkisi de sonlandıktan sonra üç evlilik daha yapmıştır:Vera Zorina (1938–1946), Maria Tallchief (1946–1952), ve Tanaquil LeClercq (1952–1969). Eşlerinin hepsi de dansçılarıdır. Hiç çocuğu olmamıştır.
Vakıf
Sanatçının ölümünden 5 ay sonra 1983'te New York'ta adına bir vakıf kurulmuştur. Vakıf, dans ve dansla ilgili sanatların gerek ABD'de gerekse tüm dünyada geliştirilmesi için çalışmalar yapar.
Baleleri
- Concerto Barocco (1941)
- Night Shadow (1946)
- Symphony in C (1947)
- Western Symphony (1954)
- Allegro Brillante (1956)
- A Midsummer Night's Dream (1962)
- Liebeslieder Walzer (1960)
- Tarantella (1964)
- Balo de la Regina (1972)
- Duo Concertane (1977)
- Robert Schumann's Davidsbündlertänze (1980)