Heinz Guderian
Heinz Guderian | |
---|---|
Takma adı |
Schneller Heinz Heinz Brausewind |
Doğum |
17 Haziran 1888 Kulm - Chelmno, Batı Prusya |
Ölüm |
14 Mayıs 1954 (65 yaşında) Schwangau, Allgäu, Bavyera |
Bağlılığı |
|
Hizmet yılları | 1907 - 1945 |
Rütbesi | Generaloberst |
Komuta ettiği |
2. Panzer Tümeni, 56. Kolordu, 19. Kolordu, 2. Panzer Grubu, Inspekteur der Panzertruppen (Zırhlı Birlikler Genel Müfettişi) OKH Kara Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı |
Savaşları/Çatışmaları |
I. Dünya Savaşı II. Dünya Savaşı |
Madalyaları |
Heinz Guderian (17 Haziran 1888; Kulm - Chelmno, Batı Prusya - 14 Mayıs 1954; Schwangau, Allgäu, Bavyera), II. Dünya Savaşı'nda görev almış bir Alman generaldir. Zamanının en iyi komutanlarından ve stratejistlerinden kabul edilir. Tank savaşı üzerine geliştirdiği Yıldırım Savaşı taktiği ile düşman hatlarında sağladığı derin gedikler ve çevirme harekatlarıyla büyük başarılar kazanmıştır. II. Dünya Savaşı'nın sonlarına doğru Adolf Hitler ile anlaşmazlığa düşünce görevden alınmıştır. Anılarını kitaplaştırmıştır.
Hayatı
Prusyalı bir muvazzaf subay olan babası gibi genç yaşta orduya katıldı. 1914'de katıldığı I. Dünya Savaşında gözlemlediği, statik siper savaşının yıkımından ve sonuçsuzluğundan sakınmak için gelecek savaşlarda kullanılabilecek taktikler üzerinde çalışmak gereği duydu. I. Dünya Savaşı sırasında herhangi bir savaşçı birliğe komuta etmemekle birlikte, Batı Cephesinde, özellikle Marne ve Verdun savaş alanlarında geniş incelemeler yapma olanağı buldu. Savaştan sonra motorize ikmal birimleri üzerinde çalışmaya başladı ve ilerleyen yıllarda panzer tümenlerini organize etti. Geliştirdiği yıldırım savaşı taktikleriye ve kurduğu panzer tümenleri ile büyük başarılara imza attı. Zamanı için çok yeni olan bu fikirler çok az sayıdaki meslektaşı tarafından algılanabilmiştir, bunlardan birisi de Sovyet Mareşali Mihail Tuhaçevski'dir.
Tanklarla motorlu araçlara bindirilmiş zırhlı piyadenin birlikte taarruzunu ilk defa düşünmüş ve organize etmiş olan taktisyendir. O zamana kadar tankların ayrı bir grup olarak savaşmaları öngörülüyordu. Düz piyade zaten tankların hızına yetişemediği için geride kalıyor, tek başına düşman hattını geçebilen tanklar yanlarında destek piyadeleri olmayınca ele geçirdikleri yeri savunamıyor, geri çekilmek zorunda kalabiliyor ya da imha tehlikesi ile karşılaşıyorlardı. Guderian, "bindirilmiş piyade" konseptini ve bu motorize piyadenin zırhlı savaş araçları ile organize edilerek, tüm cephe boyunca değil, cephenin belli yerlerinde konsantre edilerek kama gibi düşman hattının yarılmasını öngören meşhur taktiği ile blitzkriegin kurucu babasıdır.
14 Mayıs 1954'te Güney Almanya'da ölmüştür.
Mesleki Kariyeri
1937'de Zırhlı Birlikler Komutanlığı'na getirildi. 1939'un Eylül ayındaki Polonya Seferi sırasında geliştirdiği taktikler başarı kazandı. 1940'ın Mayıs ayında Fransa Seferi sırasında ise komutası altındaki 19. Panzer Kolordusu'nu Sedan'dan Manş'a ilerletmesi savaşın kaderini belirleyen unsur oldu. Alman ordularının Fransa cephesinde uyguladıkları savaş planının Hitler'ce kabul edilmesinde önemli etkisi oldu.
1941'de komuta ettiği 2. Panzer Ordusu'nun ileri unsurları, Tula'nın dış mahallelerine kadar ilerledi. Hitler'in 1941 yazında Tayfun Operasyonu ile ağırlık merkezini Kiev'e kaydırılması kararına karşı çıkarak bir an önce Moskova'nın alınması gerektiğini savunarak Hitler'e aykırı düştü. Hitler'le olan görüş ayrılıkları giderek derinleşince 26 Aralık 1941'de görevden azledildi.
1943 yılı başlarında Doğu Cephesindeki gelişmeler pek çok tarihçi tarafından II. Dünya Savaşı'nın dönüm noktalarından biri, belki de en önemlisi sayılmaktadır. Özellikle Stalingrad'da 6. Ordu'nun kuşatılması ve teslim olması Alman askeri mekanizması için ağır bir darbe oldu. Bu olumsuz gelişmelerin sonucunda çözüm yolları arayan Hitler, 20 Şubat 1943 günü Guderian'la görüştü, ondan Zırhlı Birlikler Genel Müfettişliği görevini üstlenmesini istedi. 28 Şubat 1943 de ise, bizzat Guderian'ın hazırlamış olduğu, oldukça geniş yetkiler içeren görev talimatını onayladı.
20 Temmuz 1944'teki Hitler'e yönelik suikast girişiminden sonra Hitler onu Zeitzler'in yerine Genelkurmay Başkanı yaptı. Guderian'ın çabaları savaşın kötü gidişini değiştirmeye yetmedi. 28 Mart 1945'de Hitler'in giderek artan müdahaleleri sonucu, görevini yerine getirme olanakları kalmadığı gerekçesiyle istifa etti.
Daha Sonraki Hayatı ve Ölümü
17 Haziran 1948 tarihinde salıverilmesine kadar, ABD'nin gözaltında savaş esiri olarak kaldı. Savaştan sonra sık sık İngiliz gaziler gruplarının toplantılarına katılmak üzere davet edilerek, eski düşmanları ile geçmiş savaşları analiz etti. 1950'lerin başında Batı Almanya'daki askeri güçlerin yeniden kurulmasını tavsiye etti. Bundeswehr'in askeri reformlar yapılmasını önerdi. Guderian, 65 yaşındayken 14 Mayıs 1954 tarihinde Schwangau'da, Füssen yakınlarında (Güney Bavyera) öldü ve Goslar'da, Friedhof Hildesheimer Strasse ye gömüldü.
Heinz Guderian'ın hayatı hakkında bir belgesel 2000 yılında Fransız televizyonunda yayınlandı. Guderian başlıklı rapor, Anton Vassil'in yönettiği ve Guderian'ın oğlu Heinz Günther Guderian, Mareşal Rab Carver ve tarihçiler Kenneth Macksey ve Heinz Wilhelm özellikle yeralmıştır.
Guderian tarafından kullanılan Enigma makinesi İngiltere'de, Bedfordshire, Chicksands'da İstihbarat Kolordu müzesinde sergilenmektedir.
Rütbeleri
- General der Panzertruppe 23 Kasım 1938
- Generaloberst 19 Temmuz 1940
II. Dünya Savaşı'nda komuta ettiği birimler
- 19. Kolordu 1 Haziran 1940
- Guderian Panzer Grubu 16 Kasım 1940 -
- 2. Panzer Ordusu 5 Ekim 1941 - 25 Aralık 1940
- Zırhlı Birlikleri Genel Müfettişi 28 Şubat 1943 -
- Kara Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı 21 Temmuz 1944 - 28 Mart 1945
Siyasi Görüşleri
10 Mayıs 1945 günü Amerikan birliklerine teslim olan Guderian, kendine herhangi bir savaş suçu yüklenmemesi nedeniyle savaş suçlarını soruşturmakla görevli Nürnberg Mahkemesi'nde yargılanmamıştır. Bu durum özellikle Sovyetler Birliği tarafından protesto edilmiştir. Nazi Partisi üyesi olmamış, Hitler'e karşı yapılan suikaste katılmamıştır. Siyasete katılmadığından ve özellikle İngiliz ve ABD'li düşmanları tarafından adil bir düşman olarak değerlendirildiğinden dolayı savaştan sonra Batı'da kendisine hep değer verilmiştir.
Eserleri
- Bir Askerin Anıları, Kastaş Yayınları, ISBN 9757639729
- Achtung-Panzer!: The Development of Tank Warfare, Cassell, ISBN 978-0-304-35285-2 (İngilizce)
Dış bağlantılar
|
|