Gucerat
Gujarati | |
Yüzölçümü: | 196,024 km² |
Başkenti: | Gandhinagar |
En büyük şehri: | Ahmedabad |
İl sayısı | 26 |
Nüfusu: | 50,671,017 (2001) |
Nüfus yoğunluğu: | 258 kişi/ km² |
Resmî diller | Guceratça |
Eyalet valisi | Naval Kishore Sharma |
Bakanlar Kurulu Başkanı | Narendra Modi |
Kuruluş_tarihi : | 1 Mayıs 1960 |
Gucerat, Hindistan'ı oluşturan eyâletlerden biri. Güneyde ve batıda Umman Denizi, kuzeybatıda Pakistan, kuzeyde Racistan, doğuda Madhya Pradeş, güneydoğuda da Maharashtra eyâletleriyle çevrilidir. Yönetim merkezi, en büyük kenti ve eski merkezi Ahmedabad yakınlarındaki Gandhinagar'dır.
Tarih
Gucerat'ın bilinen tarihi M.Ö. y. 250'de başlar. Yöre, MS 4. ve 5. yüzyıllarda Gupta İmparatorluğu'nun bir parçasıydı. Adı, 8. ve 9. yüzyıllarda bölgeye egemen olan Gurceratlardan gelir. Gurcerat dönemini izleyen Solanki hanedanı döneminde Gucerat, en geniş sınırlarına ulaştı. Ekonomik ve kültürel açıdan da olağanüstü bir gelişme gösteren Gucerat, bundan sonra sırasıyla Müslüman-Arap Gucerat Sultanlığı, Hint-Türk İmparatorluğu ve Muratha egemenliğine girdi. 1818'de büyük bölümü İngiliz Doğu Hindistan Kumpanyası'nın denetimine geçti ve 1857'de İngiliz Hindistanı'nın bir ili oldu. Hindistan 1947'de bağımsızlığını kazanınca, Gucerat'ın büyük bölümü Bombay eyâletine katıldı. 1960'ta ise Bombay, dil temelinde Gucerat ve Maharashtra olarak ikiye bölündü. Hint-Ari ailesine bağlı olan ve Prakrit dilleri ile Apabhramşa dili aracılığıyla Sanskritten türeyan Gucerat dili Mohandas Gandhi'nin de anadilidir.
26 Ocak 2001'de meydana gelen deprem 12,000 kişinin ölümüne ve yaklaşık 55,000 kişinin yaralanmasına neden oldu.
Coğrafya & iklim
Gucerat, coğrafi açıdan büyük karşıtlıklar gösterir. Batı kıyısındaki çeltik tarlalarıyla kaplı, sulak ve yağışlı ovalardan, neredeyse hiç yağmur almayan Kuç tuz gölüne kadar uzanır. Güneyinde Kuç körfezi bulunan bu kurak bölge, kuzeyde ve doğuda dev bir tuz bataklığı (Kuç Bataklığı) ile Pakistan'dan ve Hindistan anakarasından ayrılır. Kuç'un güneyi de, orta kesimindeki sırtlarla kurak bir bölgedir. Gucerat'ın kuzeydoğusu, temelde küçük ovalardan ve alçak tepelerden oluşur. Burada yağışlar seyrektir; ocak ayında sıcaklık sıfırın altına düşebilir; öte yandan, yazın sıcaklığın 50 °C'ye kadar yükseldiği olur. Daha güneyde, Gucerat'ın orta kesiminde yağışlar artar ve sıcaklıkta daha az farklılık görülür. Gucerat'ın güneyindeyse bol yağışlı, ılıman bir iklim hüküm sürer.
Nüfus
Gucerat'ın 50,671,017'lik (2001) nüfusunun büyük kısmını (% 90) Hindular oluşturur. Geriye kalan kısmını Müslüman, Caynacı ve Sih azınlıklar oluşturur.
Ekonomi
Gucerat, Hindistan'ın en sanayileşmiş eyâletlerinden biridir. Eyâletin belli başlı sanayi kentleri Ahmedabad, Vadodara ve Surat'tır. Başlıca tarım ürünleri pamuk, yerfıstığı, hurma, şeker ve süt ve süt ürünleridir. Hindistan'ın en uzun kıyı şeridine sahip olan eylaeti olan Gucerat'ın en önemli uluslararası limanı Kandla'nın yanı sıra 40 limanından 11'i uluslararası taşımacılığa açıktır. Eyâletteki çimento, bitkisel yağ, kimyasal madde ve ilaç sanayisi önemlidir.
Eğitim
Gucerat'taki 250'yi aşkın yükseköğretim kurumu arasında 13 üniversite bulunur. Teknik öğrenim veren mühendislik yüksekokullarının yanı sıra çok sayıda teknik enstitü vardır. Ayrıca çeşitli araştırma kurumları bulunur.
Turizm & kültür
Folklorunun ve halk kültürünün kökenleri tanrı Vişnu'nun cisimleşmiş hali olduğuna inanılan Krişna mitolojisine kadar uzanır. Krişna onuruna yapılan danslar garaba adlı halk dansıyla varlığını sürdürmektedir. Somnat, Modhera, Than, Dvarka, Ghuml, Girnar ve Palitana'daki anıt ve topraklarda örneklerine rastlanan Gucerat mimarisi, zengin ve ince bezemeli üslubuyla tanınır. El sanatları da dünya çapında ün kazanmıştır. Eyâletin en kalıcı ve etkili kültürel kurumları arasında mahacan adıyla bilinen loncalar sayılabilir.
|