Hampton Roads Muharebesi

Hampton Roads Muharebesi
Amerikan İç Savaşı
Tarih 8-9 Mart 1862 Bölge Sewell's Point (günümüz Norfolk), Hampton Roads ağzı yakınları, Virginia Sonuç Sonuçsuz Taktiksel Konfedere zaferi Stratejik Birlik zaferi[1]
Taraflar
Birlik	Konfedere
Komutanlar ve liderler
Louis M. Goldsborough (yok) John Marston (mevcut kıdemli subay)	Franklin Buchanan Catesby ap Roger Jones
Güçler
1 Zırhlı 5 Ahşap Fırkateyn	1 Zırhlı 2 Ahşap Fırkateyn 1 Gambot 2 Tender
Kayıplar
261 ölü 108 yaralı 1 fırkateyn battı 1 Savaş şalopu battı 1 fırkateyn hasarlı	78 ölü 17 yaralı 1 zırhlı hasarlı

Hampton Roads Muharebesi veya Ironclads (Zırhlılar) Muharebesi, Amerikan İç Savaşı sırasında 8-9 Mart 1862 tarihlerinde gerçekleşmiş deniz muharebesidir. Muharebe, Konfederasyon'a bağlı Virginia'nın en büyük şehirleri Norfolk ve Richmond'daki uluslararası ticareti engelleyen Birlik ablukasını kırmak amacıyla yapıldı.^[2][3]

Savaşın en önemli anı, USS Monitor ve CSS Virginia yani zırhlı savaş gemilerinin ilk çatışmada karşılaşmasıdır. Konfederasyon filosu, çeşitli destekleyici gemilerle birlikte (USS Merrimack kalıntılarından yapılmış) CSS Virginia isimli zırhlı savaş gemisinden oluşuyordu. Savaşın ilk gününde, Birlik Donanması'nın birçok geleneksel ahşap gemisi, çatışmalara katıldı. O gün, CSS Virginia zırhlısı, Federal filoya ait USS Congress ve USS Cumberland adlı iki gemiyi yok başardı ve USS Minnesota'ya saldırmak üzereydi. Ancak savaş havanın kararması ve gelgit yüzünden durdu. Çatışmada Konfederasyon Filosu komutanı Franklin Buchanan'ın gemisinde az hasar oluşmuştu. Bu yüzden ikinci gün Konfederasyon filosunun komutasını, USS Minnesota'nın imhasını tamamlamak için kararlı olan Catesby ap Roger Jones aldı.^[4]

Gece boyunca Minnesota'yı savunmak için zırhlı monitör geldi ve savaş pozisyonu aldı. Virginia yaklaştıysa da Monitör onu durdurmuştu. İki zırhlı, önemli hasar olmayacak bir şekilde yaklaşık üç saat boyunca savaştı. Düello Virginia'nın onarım ve güçlendirilmesi için Gosport Tersanesi'ne dönmesi ve Minnesota'yı savunan Monitör'ün geri çekilmesiyle sona erdi. Gemiler tekrar savaşmadı ve abluka yerinde kaldı.^[5]

Savaş, dünya çapında ilgi gördü ve dünyadaki donanmalarda hemen etkilerini gösterdi. Önde gelen deniz güçleri Büyük Britanya ve Fransa, ahşap gemilerin inşaatını durdurdu, onları diğer ülkeler izledi. Savaş gemisinin orijinal ilkesine dayalı, yeni tip monitörler üretilmeye başlandı. Her yöne ateş açabilen özellikleri, ağır toplar taşımanın gereksizliği, az sayıda kullanımı ile bu ilk Monitör gösterdiği performansla, yakında her türlü savaş gemsinin standart haline gelmesini sağladı.^[6]

Kaynakça

1. İki taraf da zaferlerini ilan etti
2. Musicant 1995, pp. 134–178; Anderson 1962, pp. 71–77; Tucker 2006, p. 151.
3. de Meissner, Sophie Radford (1920). Old Naval Days. New York: Henry Holt and Company. s. 244–251. 
4. Anderson 1962, pp. 71–75.
5. Anderson 1962, pp. 75–77.
6. Tucker 2006, p. 175; Luraghi 1996, p. 148.