Holosen yok oluşu
Holosen yok oluşu, MÖ 10.000'den beri süregelen günümüz Holosen çağındaki yok oluş ve soy tükenmeleri olaylarını tanımlar. Çok sayıda görülen Holosen yok oluşunun genişliği, memeliler, kuşlar, amfibiler, sürüngenler ve eklembacaklılar dahil olmak üzere birçok bitki ve hayvan ailelerini kapsadığı gibi bu yok oluşların büyük bir kısmı yağmur ormanlarında meydana gelmektedir. 1500 ve 2009 yılları arasında meydana gelen 875 farklı soy tükenmesi olayının gözlemlenmiş olup bu yok oluşlar Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından da belgelenmiştir.[1] Ancak, çoğu yok oluşlar herhangi bir şekilde belgelenmeden gerçekleşir. Türlerin alan teorisine ve buna dair yapılan üst sınır tahminlerine göre, her yıl 140.000 tür günümüzde yok olmaktadır.[2]
Geniş anlamda Holosen yok oluşu, son Buzul Çağı'ndaki ani bir iklim değişikliği nedeniyle, yaklaşık 11.500 yıl önce başlayan ve megafauna olarak bilinen büyük memelilerin ortadan kalktığı dönemi içerir. Canlı türlerinde, özellikle büyük memelilerde görülen bu yok oluşların genellikle iklim değişiklerinin bir sonucu ya da modern insanın dünyaya yayılarak aşırı çoğalması nedeniyle (veya her ikisi birden) meydana geldikleri kabul edilir, ancak buna dair 2007 yılında kozmik çarpışma hipotezi öne sürülmüşse de bu hipotez genel olarak kabul görmemiştir. Pleistosen-Holosen sınırı yakınlarında meydana gelen bu soy tükenmeleri bazen Kuvaterner yok oluşu veya Buz Çağı yok oluşu olarak da adlandırılır. Ancak, Holosen yok oluşunun 21. yüzyılda da devam ettiği kabul edilir.
Kaynakça
- ↑ Summary of the 2009 update of the IUCN Red List, http://www.iucn.org/media/materials/releases/?4143/Extinction-crisis-continues-apace
- ↑ S.L. Pimm, G.J. Russell, J.L. Gittleman and T.M. Brooks, The Future of Biodiversity, Science 269: 347–350 (1995)