Humus (tarım)
Humus, bitkisel ve hayvansal organik artıklarının toprakta mikroorganizmalar tarafından parçalanması ile oluşan madde[1].
Toprağın fiziksel ve kimyasal özelliklerinde killerden daha etkilidir. Organik maddelerin ayrışmasıyla bitki besin maddelerinden olan azot ve fosfor açığa çıkar. Mikroorganizmalar organik maddeleri parçalayıp humusa dönüştürmeseydi yeryüzünün üzeri bu artıklarla kaplanabilecekti. Kahverengi veya siyah olan humus toprağa koyu rengini verir.[2]. Topraklarda %0,5 ile %12 oranında humus bulunabilir, ortalaması %5 seviyesindedir. Humusça zengin olan Karadeniz bölgesi toprakları Kahverengi orman toprakları, çok daha fazla humus barındıran topraklara ise Çernezyom adı verilir.
Aslı belirlenemeyecek kadar ayrışan humus toprağa verimlilik kazandırır. Humus; kil, kum ve siltle birlikte en küçük toprak parçacığı olan agregatların oluşumda yer alır[3]. Toprağa organik madde halinde düşen maddeler, ilk önce inorganik bileşiklere, sonra da elementlerine ayrıştırılır.
Kaynakça
- ↑ ASAN, Dr. Ahmet. "Giriş". Toprak oluşumunda biyolojik faktörler. 5 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121205210013/https://www.ekoloji.com.tr/resimler/8-7.pdf. Erişim tarihi: 6 Kasım 2014.
- ↑
- "The Color of Soil". United States Department of Agriculture - Natural Resources Conservation Service. 2007-10-27 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20071027060221/http://soils.usda.gov/education/resources/k_12/lessons/color/. Erişim tarihi: 2007-11-25.
- ↑ OĞUZ, Yrd. Doç.Dr. Hidayet. "Kil". Toprak Bilgisi Ders notu. trakyazoder.org. 15 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20111215215502/http://trakyazoder.org:80/makale/Makale2/Toprak%20dersi%20notlar%C4%B1.pdf?. Erişim tarihi: 6 Kasım 2014.