Jackson Hole

Koordinatlar: 43°31′K 110°50′B / 43.517°K 110.833°B / 43.517; -110.833

Jackson Hole vadisinde eski bir kütüklerden yapılmış çiftlik ambar binası. Arka Planda Grand Tetön Dağları

Jackson Hole ABD'nin kuzey-batısında Wyoming eyaletinde Teton Sıradağları masifi eteklerinde bulunan ve içinden Snake Irmağı geçen bir vadidir. Jackson Hole Vadisi rakımı ortalama 2000 m üstünde olmaktadır; ama Grand Teton Ulusal Parkı içinde bulunan "Fish Creek Deresi" gibi gayet çukurca arazilerin rakımı 2000 m altındadır ve bu parkın dışında bulunan "Hoback Junction" da ise rakım 1200 m'ye kadar düşmektedir.

Jackson Hole vadisi 89 metre uzunluktadır ve genişliği ortalama 21 km'dir. Vadinin hemen hemen tam ortasında en çok nüfuslu bölge olarak 2010 Nüfus sayımına göre 10.566 kişi nüfuslu olan turistik, Jackson, Wyoming şehri bulunmaktadır.

Bu vadiye "Hole (delik)" ismi bu bölgeye ve vadiye kürk hayvanını tuzakla avlamak ve yerli Amerikalardan kürk satın almak maksadı gelen Avrupa asıllı tuzakçı dağ adamlarının bu vadiye kuzey doğudan girmeleri ve bu giriş geçidinin çok dik kenarları olup vadiye girmenin bir deliğe girmeye benzemesi nedeniyle ortaya çıkartılmıştır.

Tarihçe

Bu vadiye ilk gelenler avcılık ve törenler yapmak amaçları ile gelen yerli Amerikalılardır. Fakat yerli Amerikalılar bu vadi arazilerinin pek mümbit olmaması ve kış hava şartlarının tarıma elverişsizliği dolayısiyla bu vadide devamlı olarak yerleşke kurup bu arazilerde oturmamışlardır. Yerli Amerikalılaruin bu vadide yerleşip yaşamaya başlamaları ancak 1870'li yıllarda olmuştur.

Bu vadinin ilk yazılı olarak belgelenmesi 1806-1807'de ABD federal devletin finasnmanı ile yapılan "Lewis ve Clark Araştırma Gezileri"'ne katılan "John Colter"'in tuttuğu günlük hatıralarda rastlanmaktadır. John Colter Rocky Dağlar'na yaptığı bir araştırma gezisinden sonra 1807'de "Togwotee Geçiti" civaralarında yaptığı araştırma gezileri sırasında bu vadiye gören ilk Avrupa asıllı olduğu kabul edilmektedir. Bu kişi hazırladığı günlüğünde Jackson Hole ile birlikte nispeten yakınlarda olan kuzeyde Taton Sıradağları'ndan ve Yellewstone bölgesinden çok heyacanlı bir üslupla bahssetmiştir. Bu günlük basıldığı zamna ABD'nin doğu taraflarında okuyucular bu gunluk girislerini gayet şüpheli karsilamialre ve yazarin doag guzlleigini mubagalali olarak acikladigini kabul edip yazılanlarin gercek olduguna inanmamışlardır.

19. yüzyıl başlarında bu vadide çok bulunan kürk hayvanları tuzakçı Avrupa asıllıların öncü yerleşicilerin yakın ilgisini çekmiştir. Bu vadiye ismini veren kişinin 19. yüzyıl başlarında "Rocky Mountain Kürk Şirketi" adına çalışan ve bu vadiye geçici olarak kundüz avlamak için mevsiminde gelip bu kürkleri satmak için bu arazilerden ayrılan "David Edward (Davey) Jackson" adlı bir kürk tuzakçısı ve taciri oldugu bildirilmektedi.[1]

Bu vadide ilk yerleşkeleri 1870li yillarda yerli Amerikalılak kurmuştur. hemen sonra kürk tuzakçı Avrupalı asıllılar avcılık için bu vadide yerleşmişler. En sonounda bu vadide ev kurup tarım yapmak için Amerikan fedaral devletinden imtiyaz alanlar yerleşmişlerdir. Bunlar vadi arazisini mümbit bulmadıkları için daha açık azrazide büyük baş hayvancılıkla uğraşmayı tercih etmişler ve ABD'nin "kovboy" tipi çiftçileri ve çiftlik işçileri bunlardan ortays çıkmıştır.

Kurulan büyük baş hayvan çiftlikleri ekstra gelir temin etmek için cok gecmeden "dude ranch" dedikleri hayvancılık ve çiftçilikyten hoslanan ziyaretçi misafirleri ağırlayan çiftlikler ortaya çıkartmışlardır. Sonra Jackson Hole bir turistik merkez haline girmeye başlamıştır. Günümüzde "Jackson Hole Dağ Tatili Merkesi" , "Snow King" ve "Grand Targhee Tatil Merkezi" kayakçılık tatil bölgeleri ve yakınlarda bulunan Grand Teton Ulusal Parkı ve Yellowstone Ulusal Parkı bu vadinin tüm ABD icin bir ulusal turizm ve tatil merkezi olmasını sağalamışdır.

Coğrafya ve iklim

Jackson Hole Vadisi'nin batısında Teton Sıradağları ve doğusunda "Gros Ventre Sıradağlari bulunmaktadır. Grand Tetön Ulusal Parkı vadinin kuzey-batısını, özellikle "Teton Sıradağları"nın hemen tümünü ve Jackson Gölü'nü içine almaktadır. Jackson, Wyoming kasabası vadinin güney ucundadır. Vadinin iki ucunu vadiden geçip birbirine bağlsyan Federal karayolu "U.S.Route 26"'dir. Bu yol "Glacier View Turnout (Buzul Manzarası Durağı)"'dan Teton Buzulu manzaraların ve "Ulusal Kanada Geyiği Korunağı"'nda dünyada en büyük Kanada geyiği sürüsünü görme imkanları sağlamaktadir. Bu vadide kuzeyde "Yellowstone"'da kaynağı bulunan ve vadinin güneydeki sonunda bulunan "Snake Irmağı Kanyonu" girişine kadar Snake Irmağı akar. Bu vadinin orta taraflarında vadiden birden yükselen "Blacktail Butte", orman kaplı masa dağı önemli turistik görüntüler sağlar.

Vadinin her tarfinda bulunan yüksek rakım ve dik vadi yamaçları gayet soğuk ama çok sakin havalı kış geceleri ortaya çıkartır. Vadide karla kaplı düşük rakımlı alanlarin toprak yüzeyinde soğuk hava kitlesi yaratılir. Bu soğuk hava kitlesi yüksek yoğunluğu dolayısiyla vadiden aşağı doğru kaymaya başlar. 1993'de gayet soğuk bir günde vadiden inen bu soğuk hava kitlesi akımı vadideki sabah ısı derecesini -49 °C gibi rekor bir düşük ısıya düşürmüştür. Wyoming eyaletinde resmen gözümlenen en düşük ısı derecesi de 1933'de vadide bulunan Moran mevkinde −54 °C olmuştu. Buna karşılık vadide yazlar gayet ılımlı ve hatta sıcak geçmektedir.

Resimler

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ↑ Mattes, Merrill J.. "Grand Tetön NP/Yellowstone NP: Colter's Hell and Jackson's Hole (Chapter 6)".

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 10/15/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.