Kız Çocuğu (şiir)
Kız Çocuğu, Nâzım Hikmet tarafından Sadako Sasaki adına yazılmış bir şiirdir. Hiroşima'da Atom bombasıyla yedi yaşındayken öldürülen bir kız çocuğunun on yıl sonraki barışa çağırısını anlatmaktadır. Savaş karşıtı bir mesaj olarak büyük başarı kazanmış ve birçok sanatçı tarafından bestelenmiştir. Atom bombası, Sadako Sasaki 1 yaşındayken Hiroşima'ya atılmıştı.10 yıl sonra Sasaki lösemiye yakalanır. Bir insan hastalanınca kağıttan 1000 turna yaparsa,bunu gören tanrılar o kişiyi sağlığına kavuşturacaktır' diye bilinen turna kuşu efsanesinden dolayı bin turna yapmaya başlar. Yaptığı kuşlara "Kanatlarınıza huzur yazacağım.Böylece tüm dünyada uçabileceksiniz.." diye seslenir. Ama Sasaki, 644. turnayı katlarken ölür. Hiroşima'da Sasaki için bir anıt yapılır ve ABD'deki Seattle Barış Parkı'na bir heykeli dikilir. Şiirde 7 yaşında olduğu uyumlu olması için yazılmıştır. Sasaki'nin öldüğünde aslında 11 yaşındaydı.
Yorumlanması
Zülfü Livaneli Nâzım Türküsü'nde bu şiir üzerine yaptığı besteyi seslendirdi. Kız Çocuğu'nun I Come And Stand At Every Door olarak bilinen bir çevirisi The Byrds tarafından Fifth Dimension albümünde Pete Seeger tarafından Headlines & Footnotes albümünde ve This Mortal Coil tarafından Blood albümünde seslendirildi.
Japonya'da 1960'lı yıllarda işçi ve savaş karşıtı haraketleri için çeşitli şekilde Japonca'ya çevirildi ve bestelendi. 5 Ağustos 2005'te 60'ncı yıldönümü arifesinde Hiroşima Barış Anıtı'nın önünde Shima-Uta şarkıcısı Chitose Hajime, Ryuichi Sakamoto'nun piyano eşliğiyle 'Shinda Onna no Ko' [死んだ女の子] başlığı altında yorumlandı. Daha sonra 2006'da Chitose Hajime'nin piyasaya sunduğu Hanadairo albümünün ilk ve özel baskısına ilave edildi.
(İkinci baskısından sonra yer almıyor). 2006'da piyanist Fazıl Say 'Nâzım' Oratoryosu için bir parça besteledi.
Nâzım'ın Hiroşima'ya olan hasasiyeti dikkat çekicidir. Hiroşima'da Atom bombasıyla öldürülen tek Rus göçmeni Albay Pol Borjenski (Lehçe yazılışı: Borzęcki)'nin Nâzım Hikmet ile uzaktan akrabası olup olmadığı bilinmemektedir.
Chitose Hajime'nin yorumladığı parça Toyama Yuzo'nun bestesi ve Ryuichi Sakamoto'nun düzenlemesi olup Nobuyuki Nakamoto'nun Japonca çevrisini temeline alarak biraz değişiklik yapıldı. Bu parçanın sözlerinin bir kısmı:
Japonca
Wasuren-na-yo Wasuren-na-yo To wo Tataku-no wa Wataşi Wataşi |
Türkçe
Unutmayın Unutmayın Kapıyı vuran, benim benim |
Kaynaklar
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Nâzım oratryosu'ndan
- Şiirin tamamı
- Shinda Onna-no-Ko Youtube videosu
- Jasrac'in telifle ilgili açıklaması (japonca)