Karbonmonoksit dedektörü
Odun, kömür ve petrol türevi yakıtların yanması sırsında ortaya çıkabilecek olan CO gazını tespit etmeye yarayan, el büyüklüğünde elektronik bir alettir. Karbon Monoksit (CO) gazı, karbon içeren yakıtların yanması sırasında oluşan CO2 (karbon dioksit) gazından farklıdır; Karbonun daha az yanmış halidir ve kesinlikle zehirlidir (öldürücüdür).
CO Zehirlenmesi
CO gazı, baca gazı zehirlenmelerinde baş rolü oynar. Sızmalarla karşı karşıya gelmemek için, öncelikle bina tesisatı yapılırken kaliteli malzeme kullanmalı, yılda en iki kez kontrol ettirilmelidir. Ayrıca CO dedektörü kullanmakla, olası kazalar sonucu ölüme varan zehirlenmelere engel olunabilir.
Dedektör tipleri ve kullanımı
CO dedektörleri arasında, yeterli miktarda gazı algıladığı anda alarm (yüksek sesli siren) verenler olduğu gibi gaz borusundan gelen hattı kesenler de vardır. CO dedektörleri sıradan gaz (LPG, metan gibi yanmamış gazlar) dedektörlerinden farklıdır ve sadece CO algılayanlar özellikle tercih edilmelidir. Diğer gaz dedektörleri havadan daha ağır gazları algıladıkları için zemine yakın bir yere monte edilirken CO dedektörleri tavana yakın olmalıdır. Sensör tipine göre ömürleri farklı olduğundan kullanım kılavuzları dikkatlice incelenmeli ve etkisi kalmamışsa hemen yenilenmelidir. Gaz borusuna bağlantılı olan tipler şebeke cereyanına bağlanmak zorunda olduğundan elektrik kesintisi olasılığına karşı önlem alınmalı ya da pilli tipleri de yedekte bulundurulmalıdır.
Özellikle ocak-şömine, odun-kömür sobası veya şofben ve kombi gibi ısınma gereçleri kullanan ev halkının, bu gereçlerin tüm güvenlik şartlarını yerine getirmesini iyi öğrenmelidirler.
Genelde bu cihazların üzerinde bulunan test düğmesine ara sıra basılarak cihazın hala aktif olup olmadığı veya batarya durumu kontrol edilmelidir. Dedektör alınırken mutlaka sertifikalı ve kalibrasyonu yapılmış olanlar tercih edilmelidir.
Ev gibi sürekli yaşanılan sabit yerler dışında kullanılan taşınabilir tipte dedektörler de vardır ama bunlar anlık ölçüm amaçlı olduklarından ev tipindekiler kadar üzerinde durulmaya gerek görülmedi çünkü CO gazı, insanları özellikle uyku saatlerinde yakalayan bir düşman gibidir; yavaş yavaş zehirler ve toparlanmaya zaman bırakmadan öldürür.