Kasımiye Medresesi

Kasımiye Medresesi, Mardin'de bir medresedir. Artuklular döneminde yapımına başlanan medresenin inşası Timur dönemindeki Moğol saldırıları nedeniyle yarım kalmış, 15. yüzyılın sonlarında Akkoyunlu sultanı Kasım ibn Cihangir döneminde tamamlanmıştır. Medrese, eğitim verdiği dönemde bölgenin en önemli eğitim merkezlerindendi. 16. yüzyılda Mardin'de en fazla maddi kaynağa sahip medrese olduğu bilinmektedir. I. Dünya Savaşı sırasında kapanmıştır. İki mescide, bir türbe ve bir çeşmeye de ev sahipliği yapmaktadır.

Artuklular döneminde yapımına başlanan medresenin inşası Timur dönemindeki Moğol saldırıları nedeniyle yarım kalmış, 15. yüzyılın sonlarında Akkoyunlu Sultanı Kasım İbn-i Cihangir döneminde tamamlanmıştır. Eğitim verdiği dönemde bölgenin en önemli merkezleri arasında yer alan Kasimiye Medresesi, şimdi de Mardin'in turizmine katkı sunuyor. Gelen konuklar, 700 yıllık bir tarihe sahip mükemmel bir mimari yapısıyla, nakış, nakış süslenmiş, her köşesi ilim ve irfan kokan Kasımiye Medresesi'nde geçmişte dini ilimler ve fenni ilimler icra edildiği derslikleri inceleyerek tarih meraklarını gidermektedir.

Rivayetlere göre Kasım Paşa burada katledilmiştir. Kasımiye Medresesi eyvanı, rivayete göre, Kasım Paşa'nın kız kardeşi, Kasım Paşa öldüğünde kanlı gömleğini ağıtlar eşliğinde bu eyvanın duvarlarına sürmüş ve hala o duvarlara su döküldüğünde duvardaki kan izleri belli olmaktaymış, duvarlardaki kan izlerinin bunlara ait olduğu söylenir.

Kasımiye Medresesi giriși, Mardin

Mimari

Bina Artuklu dönemi mimarisiyle inşa edilmiştir. İki katlı olan medrese, tek bir avlu etrafında yapılmıştır. Yapının güney cephesi ovaya bakar. Binanın giriş kapısı bu cephede bulunur. Kapı çeşitli işlemelerle süslüdür; ama bunların bir kısmı tahrip olmuştur. Binanın batısında ise Şafiiler tarafından kullanılan bir mescit mevcuttur. Dikdörtgen biçimli bu mescit, kubbeli bir yapıdır. Sünnilerin kullandığı mescit binanın doğusunda bulunur. Bu mescit Şafiilerin kullandığından biraz daha küçüktür. Yapının kuzeyindeyse çeşme yer alır.

Binada toplam yirmi üç medrese odası bulunur. Bunların on biri alt katta, on ikisi üst kattadır.

Medresenin avlusundaki havuzda akan su tasavvufi bir betimlemeyi saklıyor. Suyun akışı ile doğumdan ölüme kadar insan hayatı ve sonrası simgelenmiştir. Çeşmeden çıkan su doğumu, döküldüğü yer gençliği, ince uzun oluk olgunluğu ve suların bir havuzda toplanması ölümü temsil ettiği belirtiliyor. Daha sonra bu su kanallarla toprağa aktarılır ve buda topraktan tekrar can buluyormuş. Kasımiye Medresesi değişik bir mimari ile tasarlanmış, gün doğduktan sonra güneş batana kadar cephe önemli olmaksızın tüm derslikler güneş ışığından faydalanabiliyor. Dersliklerin kapı yüksekliği bir metreden biraz fazla. Bu yüksekliğin özellikle tercih edildiği ve öğrencinin hocasının huzuruna girerken başını eğmesi ve hürmet göstermesi anlamında yapıldığı belirtiliyor. Orta Asya'dan gelen sembolizmin İslam felsefesi ile kucaklaştığı bir şah eser olarak bilinen Kasımiye Medresesi günümüzde ise El Cezire Sanat Müzesi olarak ziyaretçilerini ağırlıyor.

Kaynakça

This article is issued from Vikipedi - version of the 12/15/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.