Katolik Birliği
Katolik Birliği (Almanca Katholische Liga), Almanya'daki Katolik güçlerin, Protestanlığın yayılmasını önlemek amacıyla Bavyera dükü I. Maximilian'ın önderliğinde kurdukları askeri ittifak (1609-35). Habsburg Hanedanından imparatorlarla ittifak içinde hareket eden birliğin Tilly kontu Johann Tserclaes komutasındaki orduları Otuz Yıl Savaşları'nda (1618-48) kilit bir rol oynamıştır.
1600'lere gelindiğinde Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu resmen Katolik olmakla birlikte, İmparatorluk çerçevesi içinde Protestanlar çoğunluktaydı. Çünkü, 300 kadar devletin dini olduğu gibi, Habsburgların resmen Katolik olan devletlerinin de içinde çok sayıda bulunuyorlardı. Ayrıca, 1500'lerde Almanya Avrupa'nın gelişmiş bir bölgesiyken, 1600'lere gelindiğinde gerileme ve yerellik belirtileri göstermeye başlamıştı.
1555 tarihli Augsburg Barışı, her devletin vatandaşlarının dinini belirleme yetkisini tanımıştı. Ancak bu hak uygulamada yürümedi ve 1608'de Protestan devletler haklarını korumak için Protestan Birliği'ni kurdular. Katolikler arasında uzun süreden beri gündemde olan birlik konusunda ilk somut adımlar Protestan Birliği'nin kurulduğu 1608'den sonra atıldı. 10 Temmuz 1609'da, Katolik Alman devletleri Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu'nun desteği ve Bavyera'nın önderliğinde birleştiler.[1] Oluşturulan birliğin ilk üyeleri arasında Bavyera Düklüğü'nün yanı sıra Bavyera, Franken ve Schwaben piskoposluklarıyla Ren Bölgesi'ndeki Mainz, Trier ve Köln elektörleri vardı. Maximilian 1617'de giriştiği yeni örgütlenmeyle Ren Bölgesi üyelerini çıkararak, birliği tümüyle bir Güney Alman konfederasyonu durumuna getirdi.
Pfalz'ın Protestan elektör prensi V. Friedrich, 1619'da Bohemya tahtına çıkmayı kabul edince, Kutsal Roma-Germen imparatoru II. Ferdinand, Katolik Birliği'nden askeri yardım istedi. Maximilian 1620'deki görüşmeler sonucunda Protestan Birliği'nin Friedrich'e destek sağlamasını engelledi. Kasım 1620'de Tilly komutasındaki Katolik Birliği orduları, Prag yakınındaki Beyaz Dağ (Bila Hora) Çarpışması'nda Friedrich'in ordusunu bozguna uğrattı. Tilly'nin askerleri daha sonra Pfalz ile kuzeydeki öbür Protestan yerleşmelerini yakıp yıktılar; Protestanları savunmaya gelen Danimarka kralı IV. Christian'ı bir dizi çarpışmada alt ederek fethedilen Protestan topraklarında Katolikliğin yeniden egemen kılınmasını sağladılar. Ferdinand'ın 1626'dan sonra kendisine bağlı Albrecht von Wallenstein'ın komutasındaki kuvvetlere dayanmasıyla Katolik Birliği'nin önemi azalmaya başladı. Tilly'nin 1631'de Breitenfeld'de İsveç karlı II. Gustaf Adolf'a yenilmesi ve ertesi yıl ölmesi, birliğin çöküşünü hızlandırdı. İmparatorluk içinde askeri konfederasyonların kurulmasını yasaklayan Prag Barışı'yla (1635) birlik dağıtıldı.
Ayrıca
Kaynakça
- ↑ Oral Sander, Siyasi Tarih İlkçağlardan 1918'e, İmge Kitabevi, Eylül 2007. ISBN 975-533-043-3.