B12 vitamini
Siyanokobalamin, B12 vitamini olarak bilinen vitaminin diğer adıdır. Özellikle hayvansal dokularda bulunur. Birkaç özel sebzede bulunduğu iddia edilse de (Örn: Soya, Spirulina) bu, tıp litteratürünce kabul edilmemiş tartışmalı bir konudur.[1][2] Bu yüzden vegan (tamamen bitkisel) beslenen kişilerde zaman zaman B12 vitamini içeren kompleks haplar kullanmaları gerekebilir. Bknz: Spirulina Hapı
B12 vitamini megaloblastik anemiyi önlemek için gereklidir, alyuvar üretiminde folik asitin(B9) düzenlenmesine yardım eder ve demir kullanımına yardımcı olur. Doğru sindirim, besinlerin alınması, protein sentezi, karbonhidrat ve yağ metabolizması için gereklidir.
B12 vitamini sinir tahribatını önler, doğurganlığı sağlar, hücre oluşumunu ve uzun yaşamasını sağlar, sinir uçlarının normal gelişimini kolaylaştırır, hafızanın güçlenmesine ve öğrenmeye yardım eder.
Yetersizliği genellikle eksik alımından değil, mide parietal hücrelerinin "intrinsik faktör" adı verilen glikoproteini sentezleyememesindendir. İntrensek faktör, B12 vitaminine bağlanarak barsaktan emilimini sağlar.
Bu vitaminin eksikliğinde yürüme bozukluğu, kronik yorgunluk, depresyon, sindirim bozuklukları, bayılmalar, mide bulantısı, kusma, fazla gaz çıkarma, baş dönmesi, uyku hali, karaciğer büyümesi, göz bozuklukları, halüsinasyonlar, baş ağrıları, dil enfeksiyonu, huzursuzluk, zor nefes alma, hafıza kaybı, sinirsel bozulmalar, kalp çarpıntısı, kansızlık, kulaklarda çınlama, omurilik yıpranması gibi rahatsızlıklar görülebilir. B12 vitamini eksikliği çoğu kez kalın sinir liflerinin miyelin kaybıdır. Bunun bir sonucu olarak birçok insanda dış duyu kaybı fazladır ve şiddetli vakalarda felç olması bile olasıdır.
B12 vitamini, bir hidrojen alıcısı olarak koenzim görevi yapar ve çeşitli metabolizma faaliyetleri yürütür. En önemli işlevi belki de gen kopyalanmasında koenzim olarak fonksiyon göstermesidir. Bu sayede B12 vitaminini iki önemli görevi olduğu söylenebilir: Büyümeyi ve eritrositlerin oluşumunu hızlandırma.
1972 yılında 11 yıllık bir çalışmanın sonucunda Harvard'dan R. B. Woodward ve İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü'nden A. Eschenmoser tarafından laboratuvarda sentezlendiği ilan edilen vitaminin sentezi doksandan fazla basamakla olur ve yaklaşık yüz kişilik bir çalışmanın ürünüdür. Dana eti, karaciğer, yumurta, böbrek, süt ve süt ürünlerinde (hayvansal kaynaklı besinlerde) bulunur.
| ||||||||||
- ↑ Watanabe, F (2007). "Vitamin B12 sources and bioavailability.". Exp. Biol. Med. (Maywood) 232 (10): 1266–74. DOI:10.3181/0703-MR-67. PMID 17959839. ""Most of the edible blue-green algae (cyanobacteria) used for human supplements predominantly contain pseudovitamin B(12), which is inactive in humans. The edible cyanobacteria are not suitable for use as vitamin B(12) sources, especially in vegans". Anlamı: Yenilebilir cyanobakteriler özellikle veganlar için B12 kaynağı olarak kullanılamaz."
- ↑ Watanabe, F; Katsura, H; Takenaka, S ve diğ. (1999). "Pseudovitamin B(12) is the predominant cobamide of an algal health food, spirulina tablets." (İngilizce). Journal of Agricultural and Food Chemistry 47 (11): 4736–41. DOI:10.1021/jf990541b. PMID 10552882. ""The results presented here strongly suggest that spirulina tablet algal health food is not suitable for use as a B12 source, especially in vegetarians". Anlamı: spirulina tabletleri özellikle vejetaryanlar için B12 kaynağı olarak uygun değillerdir."