I. Heinrich

I. Heinrich
Almanya Hükümdarı
Hüküm süresi	919 - 936
Önce gelen	I. Konrad
Sonra gelen	I. Otto
Eş(leri)	Hatheburg Mathilde
Doğum	876
Ölüm	2 Temmuz 936 Memleben, Saksonya

I. Heinrich, lakabı Kuşçu Heinrich, Almanca Heinrich der Vogler (y. 876 - 2 Temmuz 936, Memleben, Saksonya), Sakson Hanedanı'nın (918-1024) kurucusu olan Alman (Germanya) kralı.

Doğu Frank (Alman) ordusunu güçlendirmiş, kentlerin gelişmesini desteklemiş, Lothringen'i (Lorraine) yeniden Alman denetimi altına sokmuş (925) ve Alman sınırlarını putperest saldırılarına karşı güvenlik altına almıştır.

Saksonya'nın Liudolfing dükü (Şanlı) Otto'nun oğluydu. Merseburg kontu Erwin'in kızı Hatheburg'la yaptığı ilk evlilik, Hatheburg'un ilk kocasının ölümünden sonra manastıra girmiş olması nedeniyle geçersiz sayıldı. 909'da Vestfalya kontu Dietrich'in kızı Mathilde'yle evlendi. Heinrich ile Mathilde'nin büyük oğulları (Büyük) Otto adıyla Kutsal Roma-Germen imparatoru oldu (962-973).

Heinrich, Thüringen toprakları konusunda Franken hükümdarı I. Konrad'la (903-918 arasında Alman kralı) savaşmasına (912-915) karşın, Konrad'ın son nefesindeki vasiyeti sonucunda onun varisi oldu. Mayıs 919'da en etkin dört düklükten ikisi olan Saksonya ve Franken'in soylularınca Alman kralı seçildi. Öteki iki önemli düklük olan Schwaben ve Bavyera ise Heinrich'in krallığını tanımadılar.

Heinrich, Almanya'yı tek bir devletten çok, bir düklükler konfederasyonu olarak görüyordu; varlıklarını kabul ettiği ulusal düklüklere karşı uzlaştırıcı bir siyaset izledi. Saksonya'dan gerçek, Franken'de de biçimsel bir egemenlik sağladıktan sonra, Schwaben ve Bavyera'yı da konfederasyona sokmaya çalıştı. Boyun eğmek zorunda bıraktığı (919) Schwaben dükü Burchard'ın sivil yönetim üzerindeki denetimini sürdürmesine izin verdi. Bu arada Bavyera dükü Arnulf, Bavyera ve Doğu Frank soylularının yaptığa bir seçime (919) dayanarak taht üzerinde hak iddiasında bulundu. Kral, 921'de iki askeri harekattan sonra Arnulf'u teslim olmak ve taht üzerindeki iddialarından vazgeçmek zorunda bıraktı. Bununla birlikte dük, Bavyera'nın tüm iç yönetimini elinde tutmayı sürdürdü.

Heinrich 925'te Lothringen kralı Giselbert'i yendi ve 910'da Almanya'dan bağımsızlığını ilan etmiş olan bölgeyi yeniden Alman derebeylik sistemi içine kattı. Lothringen dükü olarak tanınan Giselbert, 928'de Heinrich'in kızı Gerberga ile evlendi.

Macarlar 924'te Almanya'yı istila edince Heinrich, onlara haraç vermeye ve ele geçirdiği bir Macar şefini, Alman topraklarına dokuz yıl süreyle (924-933) saldırılmaması karşılığında serbest bırakmaya razı oldu. Kral, bu dönem boyunca surlarla çevrili kasabalar inşa ettirdi, eğittiği süvari birlikleriyle çeşitli Slav kabilelerini yenilgiye uğrattı (Lenzen Zaferi ve Prag'ın işgali, 929). 928'de Brandenburg'da Hevelli, Meissen'de de Daleminzi kabilesini yendi. 929'da Bohemya'daki bir ayaklanmayı bastırdı. Dokuz yıllık silah bırakışması 933'te sona erince, kral daha fazla haraç vermeyi reddetti. Yeniden saldırılarına başlayan Macarları eğitilmiş süvarileriyle 15 Mart 933'te Riade'de yenilgiye uğratarak Alman topraklarını tehdit altında tutmalarına son verdi. Kralın son harekatı olan Danimarka'nın istilası (934) Schleswig topraklarının Alman devletine katılmasını sağladı.

Heinrich'in, kral seçildiği haberi kendisine ulaştığında kuşlar için tuzak kurmakta olduğu için "kuşçu" lakabıyla anıldığı biçiminde öykü büyük olasılıkla bir efsanedir.

Kaynaklar

• Bu maddenini yazılmasında Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition ve Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi'ndeki Heinrich I maddelerinden yararlanılmıştır.

Önce gelen: Konrad	Almanya Hükümdarı 919 - 936	Sonra gelen: I. Otto (Kutsal Roma İmparatoru)