Kurbağalar (Aristophanes)

Kurbağalar (Yunanca: Βάτραχοι Bátrachoi, "Kurbağalar"; Latince: Ranae, çoğu zaman Ran. diye kısaltılmaktadır) bir komedya olup, Antik Yunan döneminin meşhur şairi Aristofanes tarafından yazılmıştır. İlk olarak M.Ö.405 tarihinde Lenaia’da düzenlenen Dionysus Festivali’nde sergilendiğinde birincilik ödülünü kazanmıştır. 

Oyun Teması (Plot)

Kurbağalar, tanrı Dionysus hakkındaki bir hikayeyi konu almaktadır. Dionysus, Atina tragedyasının düştüğü kötü durumdan hayıflanmaktadır, ve Hades'e (yeraltına) giderek Euripides'i ölüler diyarından geri getirmek ister. (Euripides, bu oyun sergilenmeden bir sene önce ölmüştü, MÖ 406). Beraberindeyse, ondan daha zeki ve daha cesur olan kölesi Ksantiyas'ı (Xanthias) da götürür. Başlangıç sahnesinde, Ksantiyas ve Dionysus bu oyun içerinde ne tarz şakalar yapabileceklerini münakaşa ederler. Oyunun ilk yarısı boyunca ise, Dionysus sürekli olarak aptalca denebilecek türden hatalar yapar, ve bu durum Ksantiyas'ı bu hataları düzeltmeye zorlar. Böylece, Dionysus hem aptal görünmekten kurtulur, hem de hiç bir şey olmamışçasına hatalar yapmaya devam eder.

Dionysus, Hades'e gitmek için en uygun yolu öğrenmek için yarı-kardeşi olan Herakles'in fikrine danışır, çünkü o Cerberus'u sürüklemek için daha önceden ölüler diyarına gitmiştir. Dionysus onun kapısına gelir; orta yaşlı ve kocaman göbekli bir adam görünümünde, ve sarı bir elbisenin üzerine aslan postu giymiş haldedir. Daha çok Herakles ile bağdaştırılan türden kocaman bir sopa taşımaktadır. Ayaklarında ise, yumuşak deriden yapılmış olan bağcıklı çizmeler vardır. Herakles ise, Dionysus'un kendine benzemeye çalışan halini görünce kahkahalarla gülmekten kendini alıkoyamaz bir türlü. Hades'e gitmenin en kolay yolu nedir diye sorduğunda, Herakles'in cevapları alaycı tarzda olur; Dionysus'a kendini asmasını, zehir içmesini, veya yüksek bir yerden atlamasını önerir. Dionysus kısa yoldan vazgeçer, ve daha önce Herakles'in kullandığı ve Akheron gölü üzerinden giden uzun yolu tercih eder.

Dionysus bu göle ulaştığında, Kharoon kayığıyla onu karşı tarafa götürür.  Ksantiyas ise, kölelerin bu kayığa binmesi yasak olduğundan dolayı gölün etrafından yürüyerek gitmek zorunda kalır. Dionysus da kürek çekmeye yardım etmeye mecbur edilir.

Koro ilk olarak bu sahnede görünür, ve Kurbağalar Korosu olarak seslenirler (kurbağaların olduğu tek sahne budur.). Koronun sürekli tekrar ettiği – Vraka vraka vrak vrak (Yunanca: Βρεκεκεκὲξ κοὰξ κοάξ) – Dionysus'u çileden çıkarır, ve o da onlarla atışmaya başlar. Kıyıya vardığında ise, Ksantiyas'la buluşur ve Empusa diye anılan hayaletle karşılaştıklarını iddia ederek Dionysus'u iyice korkutur. yola devam ederler. Bir süre sonra, ikinci koro olan Mistikler Korosu sahne alır.

Bibliography

• Aristofanes'ten Kurbağalar, eviren & çeviren Yılmaz Güleryüz (Sınırsız Kitap, Ankara, 2016)