Lajos Kassák
Lajos Kassák (d. 21 Mart 1887, Érsekújvár, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu [bugün Slovakya] - ö. 22 Temmuz 1967, Budapeşte, Macaristan), Macar şair, ressam ve romancı.
Macaristan'ın işçi kökenli ilk önemli yazarıdır. Kassák 20 yaşında Avrupa'yı yürüyerek dolaştı; bu sayede farklı görüş açılarını tanıma olanağı buldu. 1915'te ilk şiir kitabını (Eposz Wagner maszkjában) yayımladı. I. Dünya Savaşı sırasında savaş karşıtı görüşlerini dile getirmek için Tett (Eylem) dergisini çıkarmaya başladı (1915). Sosyalist görüşleri benimsedi ve 1919'da Béla Kun'un kurduğu kısa ömürlü komünist yönetimi coşkuyla karşıladı. Sanat yaşamının yönetimine katıldıysa da Komünist Parti'nin sanat alanında göstermesi gereken etki konusunda Béla Kun'a karşı çıktı. Bu yönetimin yıkılmasından sonra Viyana'ya göç etti ve orada radikal görüşleri savunan Ma (Bugün) dergisini çıkardı.
1926'da yeniden Macaristan'a dönerek sırasıyla Dokumentum (1926-27) ve Munka (1928-39; Emek) dergilerini kurdu. Kassák pek çok roman ve şiir kitabı yayımladı. Şiir yapıtlarında, sosyalist ve yazınsal uzlaşımlarından kurtulmadan önce, Walt Whitman'ın kolektivizminden esinlendi (1037; Földem viragom). Sekiz ciltlik otobiyografisi Egy ember élete (1927-35; Bir İnsanın Yaşamı) en önemli yapıtı kabul edilir.
II. Dünya Savaşı sonrasında Macaristan'da kurulan komünist yönetimin takdirini topladıysa da, komünizmden uzaklaşmasını anlattığı bölümler otobiyografisinin sonraki basımlarından çıkartıldı. Kassák 1956 Devrimi'ni izleyen daha ılımlı ortamda ise yeniden saygınlık kazandı. Son şiirleri A tölgyfa levelei (1962), mermerin arılık ve sağlamlığını anımsatır. Grafik yapıtları ve resmiyle konstrüktivizm akımı içinde yer alır.
Kaynaklar
- Bu maddenin yazılmasında Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition ve Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi'ndeki Lajos Kassák maddelerinden yararlanılmıştır.