Latince dil bilgisi:İsim çekimleri
Latince'de ismin 7 hali bulunur ve bunların toplam beş tip çekimi vardır ("isim çekimleri", Latince: declinationes, tekil declinatio). Vocativus ve locativus halleri tablolarda bulunmamaktadır.
Birinci çekimdeki isimlerin çoğu dişilken, ikinci çekimdeki isimlerin çoğu eril ve nötrdür. Üçüncü çekimde eril, dişil veya nötr, dördüncü çekimde eril veya nötr, ve son olarak beşinci çekimdeki çoğunlukla dişil ve birkaç tane de eril isim bulunmaktadır. Çoğunlukla sözcüğün kendisinden dişil, eril veya nört olup olmadığını tahmin etmek imkânsız olduğu için, her ismin cinsini (eril, dişil veya nötrlüğünü) öğrenmek gereklidir. Ayrıca kişi çekim yapabilmek için her ismin hangi çekime bağlı olduğunu ezberlemelidir. Bu nedenle Latince isimler, hangi çekimin kullanılacağını daha belirgin bir hale getirmek ve sözcüğün kökünü göstermek için genellikle genitivus hallerinde ezberlenirler.
- Not: Latince'de ismin halleriyle ilgili detaylı bilgiyi Latince dil bilgisi:İsmin halleri sayfasında bulabilirsiniz.
Birinci çekim (a)
Silva (orman)
Hal | Tekil | Çoğul |
---|---|---|
Nominativus | silva | silvae |
Genitivus | silvae | silvarum |
Dativus | silvae | silvis |
Accusativus | silvam | silvas |
Ablativus | silva | silvis |
Not: Dea, "tanrıça" ve filia, "kız evlat" sözcükleri, dativus ve ablativus da is bitişi yerine abus bitişi alırlar. Zira eğer is bitişi alsalardı, deis, "tanrı" ve filiis, "erkek evlat" sözcükleriyle aynı yazılışa sahip olurlardı.
İkinci çekim (o)
Puer (erkek çocuk)
Hal | Tekil | Çoğul |
---|---|---|
Nominativus | puer | pueri |
Genitivus | pueri | puerorum |
Dativus | puero | pueris |
Accusativus | puerum | pueros |
Ablativus | puero | pueris |
Üçüncü çekim (karma)
Animal (hayvan)
Hal | Tekil | Çoğul |
---|---|---|
Nominativus | animal | animalia |
Genitivus | animalis | animalium |
Dativus | animali | animalibus |
Accusativus | animal | animalia |
Ablativus | animali | animalibus |
Dördüncü çekim (u, us)
Manus (el)
Hal | Tekil | Çoğul |
---|---|---|
Nominativus | manus | manus |
Genitivus | manus | manuum |
Dativus | manuo | manibus |
Accusativus | manum | manus |
Ablativus | manu | manibus |
Beşinci çekim (e, es)
Dies (gün)
Hal | Tekil | Çoğul |
---|---|---|
Nominativus | dies | dies |
Genitivus | diei | dierum |
Dativus | diei | diebus |
Accusativus | diem | dies |
Ablativus | die | diebus |