Lelegler
Lelegler, Anadolu'nun Yunan öncesi halklarından.
Antikçağ yazarlarının sıkça sözünü ettiği bu halka ilişkin bilgiler kesinlik kazanmamıştır. Homeros'un İlyada'sında Truva yakınında, Truvalılarla iyi geçinen bir Leleg kentinden ve Leleg halkından bahsedilir, kentlerinin Pedasos, krallarının da Altes olduğu bildirilir. Truva Savaşı sonrasında ise geçtikleri yerlerde birçok iz bırakarak güneye inmiş ve Karia bölgesindeki Halikarnassos (Bodrum) civarına yerleşmiş oldukları kabul edilir.
Yunanlara göreyse Lelegler, Ege Denizi yöresinde, Ege adaları, Orta Yunanistan, Peloponisos ve Anadolu'nun batı kıyılarında, Troas'tan Karya'ya uzanan kesimde oturuyorlardı. Herodotos'un Giritliler'den aktardığına göre Minos döneminde Ege adalarında Karialılar yaşıyordu ve bunlar Minos'a bağımlıyıdılar. Lelegler denen bu halk, sonradan anakaraya göç ederek kıyıları ve iç kesimleri ele geçirdiler. Strabon da Herodotos'un verdiği bilgileri aktarır, Lelegler'in gezici bir kavim olduklarını, söylentiye göre Karialılar'la birlikte adalarda yaşadıklarını, daha sonra karaya geçerek buralarda kentler kurduklarını (en önemlilerden biri Miletos) yazar. Karialılar bu görüşlere karşı çıkarak Anadolu'nun yerli halkı olduklarına, Lydialılar ve Mysialılar'la bağlantıları olduğuna inanıyorlardı. Efes'in ilk halkları da Lelegler ve Karialılar'dı. Karia'da ikinci sınıf yurttaş olarak nitelenen Lelegler, yavaş yavaş Karialılar'la kaynaştılar ve Strabon'dan önce tarih sahnesinden silindiler.
Antik kaynaklarda Leleg halkının varlığı Strabon dönemine değin izlenebilmesine rağmen Karia'da ya da başka bir yerde Karca olarak anılan dilin haricinde Leleg dili olarak tanımlanabilecek herhangi bir yazıt bulunmamıştır. Bu durum Leleglerin de Karca konuştukları şeklinde yorumlanmaktadır.[1]