Liliuokalani
Liliuokalani, asıl adı Lydia Kamakaeha, Lydia Paki Liliuokalani veya Liliu Kamakaeha olarak da bilinir (2 Eylül 1838, Honolulu - 11 Kasım 1917, Honolulu, Hawaii), Hawaii'nin ilk ve fiilen hüküm süren tek kraliçesi. Aynı zamanda, 1898'de ABD'nin ilhak ettiği adaların son bağımsız hükümdarıdır. Oni pa'a (Sağlam Dur) hareketini destekleyerek ilhaka şiddetle karşı çıkmış, 1895'te, Sanford B. Dole başkanlığındaki geçici cumhuriyete karşı bir ayaklanma başlatmıştı.
Biyografi
Kral III. Kamehameha'nın danışmanlarından Keohokalde'nin kızıydı. Öteki Hawaii prensesleri gibi misyoner geleneği içinde yetiştirildi. Batı kültürünü yakından tanıdı ve bu arada müziğe olan yeteneğini geliştirdi; en ünlüsü Aloha Oe olan birçok şarkı besteledi. Prens naibi olan erkek kardeşi W.P. Leleiohoku'nun 1877'de ölmesi üzerine tahtın ikinci dereceden varisi oldu. 1891'de ağabeyi David Kalakaua'nın ardından tahta çıktı.
Hükümdarlığı boyunca Hawaii tahtına yitirdiği gücünü yeniden kazandırmaya çalıştı.Kral Kalakaua'nın 1886'da imzaladığı karşılıklı işbirliği antlaşmasına karşı çıkarak eğilimlerini önceden ortaya koymuştu.Antlaşma ABD'ye ticari ayrıcalıklar tanıyor ve Pearl Harbor limanını bu ülkeye bırakıyordu. Bu tavrı ile Liliuokalani, Hawaii'deki yabancı işadamlarının (haole) düşmanlığını çekti.
Sanford Dole önderliğindeki Misyoner Partisi Haziran 1893'te Liliuokalani'den tahttan çekilmesini istedi ve tahttan azledildiğini ilan ederek, ABD'ye ilhak gerçekleşinceye değin görev yapacak geçici bir hükümetin kurulduğunu açıkladı. Liliuokalani, kan dökülmesini önlemek için teslim olduysa da, yeniden tahta çıkarılması için ABD başkanı Grover Cleveland'a başvurdu.
Cleveland kraliçenin yeniden tahta çıkarılmasını emretti, ama Dole, Cleveland'ın müdahale yetkisi olmadığını öne sürerek buna karşı çıktı. Kraliçe yanlısı Robert Wilcox önderliğinde, 1895'te başlayan ayaklanma da Dole tarafından bastırıldıktan sonra, Liliuokalani vatana ihanetle suçlanarak evinde göz hapsine alındı. Hapsedilen isyancıları kurtarmak için de tahttan çekildiğine dair resmi bir belge imzalamayı kabul etti (Ocak 1895).
Daha sonra toplumsal yaşamdan çekildi ve 1898'de Hawaii's Story by Hawaii's Queen (Hawaii Kraliçesinin Ağzından Hawaii'nin Öyküsü) adıyla yayımlanan anılarını yazdı.
Önce gelen: Kalākaua |
Hawaii Kraliçesi 1891 - 1893 |
Sonra gelen: Sanford B. Dole Hawaii Başkanı |