Henry Wadsworth Longfellow
Henry Wadsworth Longfellow (27 Şubat 1807 - 24 Mart 1882), ABD'li şair.
Yazarlığa ilk kez Amerikan İngilizcesine tercüme ettiği Dante'nin "İlahi Komedya" adlı eseri ile başlamış ve Fireside Poets (Şöminebaşı Şairleri) adlı edebiyat akımını benimseyen şairlere katılarak bu akımın beşinci üyesi olmuştur.Maine'de doğmuştur.
Gençliği ve öğrenim hayatı
Longfellow 1807 yılında Portland, Maine'de Stephen ve Zilpah çiftinin çocuğu olara dünyaya geldi ve bugün Wadsworth-Longfellow House olarak bilinen evde büyüdü. Babası bir avukattı. Anne tarafından dedesi Amerikan Devrim Savaşın'da bir generaldi. Longfellow'un Stephen (1805), Elizabeth (1808), Anne (1810), Alexander (1814), Mary (1816), Ellen (1818) ve Samuel (1819) adlarında yedi kardeşi vardı.
Henüz üç yaşındayken anaokulu seviyesinde bir okula yazdırıldı. Altı yaşında Portland Academy'ye girdiğinde okuma ve yazmayı oldukça iyi biliyordu. 14 yaşına kadar burada kalan Longfellow 1822'de Bowdoin College'a girdi. Bowodin'de yaşamı boyunca dost kalacağı Nathaniel Hawthorne ile tanıştı.
İlk Avrupa yolculuğu ve Bowdoin profesörlüğü
1825'te eğitimini tamamladığında Bowdoin College 'de (Bowdoin Yüksekokulu) öğretim üyeliği önerildi. Bu vaziyette,ilk olarak zamanın bir çoğunu Avrupada dil üzerine daha fazla araştırma fırsatı buldu. Bu Avrupa turunu 1826-1829 yılları arasında yaparken Biritanya,Fransa,Almanya,Hollanda,İtalya ve İspanya'yı gezdi.Fakültede bulunduğu sıralarda Fransızca ders kitabı yazdı, İtalyanca ve İspanyolca seyahat klavuzu hazırladı.
İkinci Avrupa Seyahati ve Harvard Profesörlüğü Dönemi
1834'de Smith Üniversitesi'nde Fransızca ve İspanyolca Öğretim Üyeliği yapması teklif edildiğinde o bu öneriyi ya burda yalnızca bir yıl çalışması şartıyla yahut da Almancasını ilerletmek için Avrupa'ya gitmek şartıyla kabul etti.
Birleşik Amerika'dan 1836 yılında geri döndüğünde,Longfellow Harvard Üniversitesi'nde işe alındı.Cambridge'de ikamet etti,yaşaması için dinlenmesi gerekliydi ve o çok bitkin olmasına rağmen Nahant'da kaldı. "Voices of the Night"(Gece Düşünceleri)'ni 1839'da ve "Ballads and Other Poems"(Şiirsel Öykü ve Diğer Şiirler)'i ise "The Village Blacksmith"(Demirci Köyü)ile beraber 1841 yılında neşretti.
Frances Fanny Appleton'la yaptığı evliliği
Longfellow,Frances Fanny Appleton'a kur yaptığı dönemde,Nathan Appleton Boston'un varlıklı fabrikatörlerindendi.Longfellow kur yapması süresince,sık sık Boston'daki evinden Harvard'a kadar yürüyor,Charles River(Charles Nehri)'dan West Boston Bridge(Batı Boston Köprüsü)aracılığıyla karşıya geçiyordu(Bu köprü sonradan yıkılmılştı.Yeni köprü ise 1906 yılında yine eski yerine koyuldu.Neticede köprünün eski adı değiştirildi ve yeni adı Longfellow Bridge oldu)Bu gidip gelmeler yedi yıl sonra son buldu ve Fanny,Longfellow'la nihayet 1843 yılnda evlendi. Nathan Appleton House'u satın aldı, Charles River'in onlara bir evlilik hediyesi olmasına göz yumdu.
Longfellow'un Fanny'e olan aşkını anlatmak için ona ithafen 1845 yılının Ekim ayında yazdığı bir aşk şiiri olan sone"The Evening Star(Akşam Yıldızı)'dan bazı dizeler şöyledir:" "Ey canım sevgilim,sevimli Venüs'üm!Sabahım ve ey akşam yıldızı aşkım!"
O ve Fanny'in 6 adet çocuğu vardı:
- Charles Appleton (1844-1893)
- Ernest Wadsworth (1845-1921)
- Fanny (1847-1848)
- Alice Mary (1850-1928)
- Edith (1853-1915)
- Anne Allegra (1855-1934).
En genç çocuk olan Fanny 7 Nisan 1847'de doğduğunda Dr. Nathan Cooley ilk olarak onu hemen Birleşik Amerika tarafından koruma altına aldırdı.
Longfellow 1854 yılnda Harvard'dan emekli oldu ve kendini tamamen işine verdi..Laws from Harvard Kuralları dolayasıyla kendisine 1859 yılında Doktora Şeref Payesi Ödülü verildi.
1855'te Kızılderili mitolojisinden etkilenerek Hiawatha'nın Şarkısı'nı yazdıBu Epik şiirin ölçüsü olarak Elias Lönrot'un Kalevala'da kullandığı ölçüyü kullanmıştır.
Frances'in ölümü
Longfellow kendini evine, eşine ve çocukların adamış bir adamdı fakat evliliği korkunç bir faciayla son buldu. Sıcak bir Temmuz günü, eşi Frances, çocuklarının kesilmiş buklelerini saklamak için bir zarfa koymuş ve zarfın kapağını sıcak ağdayla mühürlerken elbisesi alev aldı ve ağır yanıklar nedeni ile öldü. Frances eğer bir gün daha yaşasaydı velhasıl 10 Temmuz 1861'de 44 yaşına basacaktı. Longfellow eşi öldüğünde harab oldu ve o günden sonra sağlığı hiç düzelmedi.Kederi günden güne büyüdü ve 1879 yılıda eşinin ölümünün 18. yıl dönümünde "The Cross of Snow" (Kar'ın Elemi) adını verdiği şiiri yazmıştı.
Ölümü
Henry Wadsworth Longfellow 24 Mart 1882 tarihinde 5 gün boyunca karın zarı iltihabı ile boğuşarak hayatını kaybetti.
Cenazesi her iki eşinin de gömülü olduğu Cambridge, Massachusetts'deki Mount Auburn Cemetery, mezarlığında defnedildi. 1884'de Londra'daki Westminster Abbey'deki Şairler Köşesine ilk kez bir Amerikalının, onun heykeli kondu.
Başarıları
Longfellow Amerika'da yaşadığı dönemde çok ünlü bir şahsiyet haline gelmişti,onun 70. doğum günü olan 1877 yılında genel olarak ulasal bir tatil yapılmış ve buna ilişkin;geçit törenleri,nutuklar(söylevler) ve onun şiirleri okunmuştur.Amerkalı ünlü kişilerden oldu ve toplumda ve aydın kesiminde şahsına büyük önem verilmekle birlikte şairliği alkışlandı ve o da vatandaşlarına ve ülkesine daha fazla yararlı olmak için çalıştı.
Eserlerinin çok gözde olduğu sıralarda da ve hâlâ günümüzde de,birçok önemli eleştirmen Longfellow'un duyguları çok iyi şekilde anlattığında hemfikirdir.Şiirlerinde yalınlık,anlaşılırlık,süssüz(gösterişsiz) anlatım,sadelik ve akıcı bir dil vardır.Ayrıca şiirleri Amerika 'da belirli bir hayran kitlesi oluşturdu ve Amerikan mitoloji 'sinin oluşumunda katkısı oldu.
Longfellow'un Christimas Bells (Noel Çanları) şiiri Noel Günü şarkısı için "I Heard the Bells on Christmas Day" (Noel Günü'ün Zillerini Duyuyorum) şeklinde kabul edildi.
Alıntı ve el yazmaları
- Gemiler gece vaktinde sürüklenir.
- "Gün ışığı sevgidir,karanlık da nefret,yaşamak ise gün ışığı ve karanlığın denetleyicisidir.
- "Biraz daha zaman kazanmak içn yapılması gereken şey;niçin orda oturup zaman kaybettiğinizi düşünmektir."
- "Paramparça olmuş bir ceketi kısa süre içinde onarabilrsiniz;ancak,bir çocuğun kirlenmiş kalbini sımcıcak sözlerle onarabilirsiniz."
- "Mezardan ürkebilirsiniz ancak mezar ışıktan ışığa açılan bir köprüdür ve ancak bu karanlığı geçerek aydınlığa ulaşabilrisiniz!"
Çeşitli
- İsmi, Illinois, Wisconsin, Kaliforniya, Minnesota, Montana, Pennsylvania ve New York gibi birçok şehirdeki okullara verildi.
- Neil Diamond tarafından "Longfellow Serenade"(Longfellow Serenadı) adında bir şarkı bestelendi.
Kaynaklar
- "America's Longfellow" An Essay by Matthew Gartner, 2002. National Park Service - Longfellow House. http://home.nps.gov/long/historyculture/upload/Gartner%20Essay.pdf
- Poems and Other Writings, J.D. McClatchy, ed. ( New York: The Library of America, 2000) ISBN 1-883011-85-X
- Longfellow, Henry Wadsworth. "The Poetical Works of Longfellow" Houghton Mifflin. 1975
Dış bağlantılar
- Poems by Henry Wadsworth Longfellow at PoetryFoundation.org (İngilizce)
- Audio - Hear the Village Blacksmith (İngilizce)
- Maine Historical Society (İngilizce)