Lori (coğrafya)

Başlığın diğer anlamları için Lori sayfasına bakınız.

Lori Լոռի
General information
Yüzölçümü:	3 799[1] km²
Nüfus:	228.000[1] (2015)
Merkez:	Vanadzor
Federal Başbakan:	Turasi Andoressa

Lori (Ermenice: Լոռի), Ermenistan'ın kuzeyinde yer alan ve Gürcistan'a sınırı olan bir vilayettir.

Lorri vilayetinin merkezi Vanadzor (Karakilise) şehridir. 3799 km² yüzöçümündeki vilayetin nüfusu 228 bindir (2015).^[1] Vilayet sınırları içerisinde yer alan Haghpat (Akpat) ve Sanahin UNESCO tarafından Dünya Miras Listesi'ne alınmıştır. Bu şehirde Ermenice, Dersimce ve Rusça sık kullanılan dillerdendir.

Lori Şehri, Türkiye Ermenileri tarafından kutsal bir bölgedir. Dersimli Ermenilerin %95'i Lori göçmenidir. 1200'lü Yıllarda Anadoluya göç eden Lori Halkı bugün ki Anadolu Ermenileri'nin etnik temellerini oluşturmuştur. Lori ismi Dersimce ve Ermenice Dillerinin bir birine benzerliğini göstermektedir. Anavatanlarından göç eden Dersim Ermeniler üzüntüleri ve acılarını dile getirirken müzikal bir hüzün olan ağıtlar yakmıştır. Bu bölgenin ismi de bu yüzden Lori (Ağıt) olarak anılmıştır. Modern Ermenistan kurulduğunda bu bölgenin ismi değiştirilmemiştir. Lori'de yapılan kazı ve inşaatlarda, kayalarda Dersim Haritaları ve Dersimce yazıtlar bulunmaktadır. Bu da iki bölge halklarının Osmanlı'nın kuruluş dönemlerine kadar birlikte ve bütün olarak yaşadığını göstermektedir. Lori Bölgesi ile Dersim Bölgesinin irtibatları Yavuz Sultan Selim'in Safevi Seferleri yüzünden kesilmiştir. Bu bölge Gürcistan'a yakın olduğundan Ülkenin etnik bakımdan en zengin şehirlerine sahiptir. Lori'de yaşan insanların %65'i Anadolu Ermeni Göçmenleri ve Dersimli Ermeniler. Lori Federal Başbakanı Turasi Andoressa, Ermenistan Kültür Bakanlığı görevini yürüttüğü 6 Ağustos2012' de Dersim Belediye Başkanı Edibe Şahin'in davetlisi olarak Dersim'e gitmiş, Dersim'in Ermeni Köylerini gezmiştir. Lori Tarih Ensititüsü Dairesi'nin yaptığı araştırmalara göre Lori Ermenileri Dersim'de sadece 2 yerleşim yeri inşaa etmiştir. Bunlar;Hawig Pax ve Gole Armani (Pulura Çetu)'dir. Daha sonralarda 1915 Ermeni Göçleri ve Katliamlarında Dersimli Ermeni Halkları Dersim köylerine dağılmıştır. Günümüzde en çok Dersimli Ermeni Hozat köylerinde bulunmaktadır.

Kaynakça

1. "Statistical Yearbook of Armenia, 2015, p. 10–11". National Statistical Service of the Republic of Armenia. https://web.archive.org/web/20160218071149/http://www.armstat.am/file/doc/99493593.pdf. Erişim tarihi: 18 Şubat 2016.  18 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.