Mam dilleri

Mam dilleri
Coğrafi
dağılım:
Mezoamerika
Sınıflandırma: Maya
Alt bölümler:
Asıl Mam
İşil

Mam dilleri ya da Büyük Mam dilleri (İspanyolca Mameano, Mameano Mayor ; İngilizce Mamean, Greater Mamean), Mezoamerika'da Guatemala ve Meksika'da Maya halkları tarafından konuşulan 4 dillik Maya dilleri grubu. Kiçe dilleri ile birlikte Kiçe-Mam dilleri de denilen Doğu Maya dilleri grubunu oluşturur.

Guatemala Maya Dilleri Akademisi tarafından eğitim-öğretim ve araştırması yapılan 22 Maya dili arasında yer alır[1].

Meksika'da Instituto Nacional de Lenguas Indígenas tarafından korunup kollanan 68 dil grubu (agrupaciones lingüísticas) ve 364 yerli dil/lehçe (variantes lingüísticas) arasında yer alır[2].

Sınıflandırma

Fonoloji

Ünlüler

Mam dillerinde ünlüler
Harf Mamca Tektitekçe Avakatekçe İşilce
i /ɪ/ /i/ /ɪ/ /ɪ/
ii /iː/ /iː/ /iː/ /iː/
u /ɯ/ /u/ /ɯ/ /ɯ/
uu /u͍ː/ /yː/ /ʉː/ /yː/
e /ɛ/ /e/ /e̞/ /ɛ/
ee /eː/ /eː/ /eː/ /eː/
o /ɤ̞/ /o/ /ɤ/ /ɔ/
oo /o͍ː/ /øː/ /ɵː/ /oː/
a /a/ /a/ /ä/ /a/
aa /ɑ͍ː/ /aː/ /ɐː/ /ɐː/

Ünsüzler

Mam dillerinde ünsüzler
Harf Mamca Tektitekçe Avakatekçe İşilce
p /pʰ~ɸʰ/ /p̪ʰ/ /pʰ~ɸʰ/ /pʰ/
p' N/A N/A /pʼ/ N/A
b /β/ N/A N/A N/A
b' /ɓ/ /ɓ/ /ɓ/ /bʼ/
m /m/ /m/ /m/ /m/
w /ʋ, ʍ, f/ /v, ʍ, f/ /v, w/ /v, f/
t /tʰ/ /tʰ/ /tʰ/ /tʰ/
t' /tʼ, ɗ/ /tʼ, dʼ/ /tʼ, ɗ/ /tʼ/
n /n~ŋ/ /n~ŋ/ /n~ɴ/ /n~ŋʰ/
s /s, z/ /s/ /s/ /sʰ, z/
tz /tsʰ/ /tsʰ/ /tsʰ/ /tsʰ/
tz' /tsʼ, dzʼ/ /tsʼ, dzʼ/ /tsʼ, dzʼ/ /tsʼ, dzʼ/
r /ɾ~r/ /ɾ/ /ɾ/ /ɾ/
l /l, ɹ, ɬ/ /l, ɬ/ /l, ɬ/ /l, ɹ, ɬʰ/
xh /ʃʰ, ɕʰ/ /ʃʰ/ /ɕʰ/ /ɕʰ~ʃʰ/
ch /tʃʰ, tɕʰ/ /tʃʰ/ /tɕʰ/ /tɕʰ/
ch' /tʃ', dʒʼ, tɕʼ, dʑʼ/ /tʃʼ, dʒʼ/ /tɕʼ, dʑʼ/ /tɕʼ, dʑʼ/
x /ʐ, ʂ/ /ʂ, ʑ/ /ʂ, ʐ/ /ʐ, ʂ/
tx /ʈʂʰ/ /ʈʂʰ/ /ʈʂʰ/ /ʈʂʰ/
tx' /ʈʂʼ~ɖʐʼ/ /ʈʂʼ~ɖʐʼ/ /ʈʂʼ~ɖʐʼ/ /ʈʂʼ~ɖʐʼ/
y /j/ /j/ /j/ /j~ʝ/
k /kʰ/ /kʰ/ /kʰ/ /kʰ/
k' /kʼ/ /kʼ/ /kʼ~ɠ/ /kʼ/
nh N/A /ŋ/ /ŋ/ /ŋʰ/
ky /kʲ, kɕʲ/ /kʲʰ/ /kʲ/ /kʰʲ~kç/
ky' /kʼʲ~kɕʼ/ /kʼʲʰ/ /ɠʲ/ /kʰʲʼ, kʼʝ/
q /qʰ/ /qʰ/ /qʰ/ /qʰ/
q' /ʛ/ /qʼ, ʛ/ /ʛ/ /ɢʼ/
j /χʰ, ʁ/ /χ/ /χ/ /χʰ/
h N/A N/A /ʜ, h/ N/A

Kaynakça

  1. ALMG: Cobertura de Comunidades Lingüísticas
  2. INALI : Catálogo de las Lenguas Indígenas Nacionales, Variantes lingüísticas de México con sus autodenominaciones y referencias geoestadísticas
This article is issued from Vikipedi - version of the 9/4/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.