Manuel Zelaya

Manuel Zelaya
Honduras cumhurbaşkanı
Görev süresi
27 Ocak 2006 - 28 Haziran 2009
Yerine geldiği Ricardo Maduro
Yerine gelen Roberto Micheletti (vekâleten)
Kişisel bilgiler
Doğum 20 Eylül 1952 (1952-09-20)
Catacamas, Honduras
Partisi Honduras Liberal Partisi
Eşi Xiomara Castro de Zelaya

José Manuel Zelaya Rosales ya da sıkça kullanılan kısaltmasıyla Mel Zelaya (d. 20 Eylül 1952), Honduras’lı bir iş adamı ve politikacıdır. Kendisi zengin bir iş adamının oğlu olup liseden sonra koleje devam etmiştir. Babasının Mel lakabını miras almıştır. Zelaya çiftlik işleriyle, tomrukçuluk ve kereste ticaret işleriyle uğraştı. 27 Kasım 2005’te Honduras devlet başkanı olarak seçildi ve 27 Haziran 2006’da yeminle göreve başladı.

Zelaya’nın ‘halkın siyasi katılımı kanunu’na dayanarak bağlayıcı olmayan bir anket yapılmasını istemesini uluslararası medya bir referandum olarak algılayınca ülke bir politik krize ve sonrasında ise bir askeri darbeye sürüklendi. Bu anketin amacı halkın anayasa yapacak bir kurucu meclis hakkında görüşlerini almaktı. Honduras Yüksek Mahkemesi,ülkenin başsavcısı ve yüksek seçim kurulu bu karara karşı çıktılar. Kongre ise bu arada Zelaya’nın partisi de dahil olmak üzere onu nasıl suçlayabileceklerini tartışmaya başladı. İlk olarak Honduras’ın başkenti Tegucigalpa halk yoklamasını anayasaya aykırı ilan etti. Hâlbuki bu Zelaya muhalefetinin iddia ettiği gibi bir devlet şeklini, başkanlık süresini, tekrar seçilmeyi düzenleyen ‘bağlayıcı’ bir referandum değil sadece bir halk yoklamasıydı. Honduras Hukuku bu konudaki anayasa maddelerinin değiştirilmesini yasaklamıştır fakat anayasada kurucu meclisin yapısı ve yeni bir anayasa yapımı ile ilgili bir hüküm bulunmamaktadır. Bu halk yoklamasında Zelaya halka 2009 kasım seçimlerinde kurucu meclis oluşturulmasını içeren dördüncü bir sandık konulup konulmaması hakkındaki fikirlerini soracaktı.Bu dördüncü sandığın konulup konulmaması kongrede 2/3 oy ile kabul edilmesine bağlı idi. O da bu durumu mahkemeye sunmak istedi fakat mahkeme dava sürecine onu katmadı.

Zelaya istemeden de olsa mahkemenin yapılacak halkoylamasının bir danışma olduğunu belirten PCM-005-2009, PCM-019-2009 ve PCM-027-2009 sayılı kararnamelerinin iptaline boyun eğdi.Ancak mahkeme PCM-020-2009 sayılı kararnamesine dokunmadı. Bu kararname yönetimin, ‘Halkın Siyasal Katılımı’ kanununun 5. maddesiyle korunan, bağlayıcı olmayan bir anket yaptığını belirtiyordu. Bu sebeple Zelaya makemeyi yasaları değiştirmek ve anayasa ihlalinden suçladı. Asıl kriz mahkemenin güçler ayrılığı ilkesini bozması ve Honduras ordusu generali Romeo Vásquez Velásquez’e anket araçlarını dağıttırmamasını emretmesiyle büyüdü. General malzemelerin dağıtımını reddedince Zelaya onun görevine son verdiğini açıkladı. Daha sonra general olayı yüksek mahkemeye taşıdı. Birkaç gün sonra Zelaya 26 Haziran'da PCM-020-2009 sayılı kararnameyi çıkarttı.28 Haziran’da Zelaya ordu tarafından Kosta Rika’ya sürüldü. Yerine kongre başkanı Roberto Micheletti geçti.

Kaynakça

Wikimedia Commons'ta Manuel Zelaya ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.

Önce gelen:
Ricardo Maduro		 Honduras cumhurbaşkanı
2002		 Sonra gelen:
Roberto Micheletti
(vekâleten)
This article is issued from Vikipedi - version of the 6/17/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.