Matapan Muharebesi
Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır. Ayrıntılar için maddenin tartışma sayfasına lütfen bakınız. Konu hakkında uzman birini bulmaya yardımcı olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |
Matapan Savaşı | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Osmanlı-Venedik Savaşı (1714-1718) | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Osmanlı İmparatorluğu |
Venedik Cumhuriyeti | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Kaptanıderya İbrahim Paşa |
Diedo Count Lopo Furtado de Mendonça | ||||||
Güçler | |||||||
52 gemi 4 kadırga |
33 gemi 24 kadırga 2 adet diğer | ||||||
Kayıplar | |||||||
14 gemi | 3 gemi |
Matapan Savaşı 19 Temmuz 1717 tarihinde Yunanistan'ın güneyinde bulunan Mora Yarımadası sahilinde Matapan Burnu yakınlarında meydana geldi. Bu savaş Venedik kumandanı Diedo komutası altındaki birleşik deniz kuvvetlerinden oluşan Venedik, Portekiz, Papalık Devletleri ve Malta filosu ile Kaptan-ı Derya İbrahim Paşa komutasındaki Osmanlı filosu arasındaki bir deniz savaşıdır. Bu muharebede Osmanlı 14 gemi, müttefiklerse 3 gemi kaybetti. Yine de müttefikler bu savaştan stratejik bir üstünlük elde edemedi.
Olaylar
Diedo'nun seyir halindeki 24 savaş gemisi, Pisani'nin 24 kadırgasıyla karşılaşır ve Malta lideri Belle Fontaine'nin 9 Portekiz-Malta gemisi 2 Temmuz'da matapan Burnu yakınındadır. Türklere karşı avantajlı yer bulmak için birkaç haftalık çalışmadan sonra ara sıra kara ve denizin uygun durumuna sahip olunca birleşik güçler Cranea ya, Matapan Körfezi üst taraf yakınına gittiler. Bu kadar çalışmalarına karşın rüzgar onlara karşı idi. Ve körfezde olduklarından risk altındaydılar. Kadırgaların seyir halindeki gemileri çekmiş olmasına rağmen, orada yeterince kadırga yoktu. Ve Türkler 52 gemilik bir filo ile (yaklaşık 44 adedi savaş gemisi) ve 4 adet kadırgaları da olduğu halde güneyde körfezin batı girişi tarafında görüldüler (19 Temmuz). Güney-güney doğudan hafif esen rüzgarlar ile. Bunu anlamı Osmanlı filosu avantaja sahip olmuştu.
Diedo, Türklerin batı tarafına seyredemeyecekti, körfezin karşısına doğru yavaşça seyir etmeye karar verdi.
Filo dört kısma ayrılmış idi: Diedo öncüydü, ki onun ikinci kumandanı Correr tarafından yönetiliyordu, üçüncü arka kısma Dolfin kumanda ediyordu, dördüncü kısım Bella Fontaine tarafından kumanda ediliyordu.
İbrahim Paşa, yaklaşık saat 6 da arka kısma altı gemi ile saldırdı. Geri kalan filosu da ileri yöne gitti ve öncü kısım ile merkeze hücüm etti. Yaklaşık saat 12 de filo körfezin doğu tarafına yaklaşıyordu. Ve kısa bir zaman sonra klavuzluk yapan gemiler dönüyordu. Rüzgar güney doğudan dönmüştü. Bu durum öncü Venedik gemilerini ilk defa bazı Türk gemilerinin rüzgar önüne koyuyordu. Bu avantajı alan Diedo hücuma geçti. Ve savaşı devam ettirmeyi düşünüyordu. Yaklaşık saat 3 de, düşman gemileri Matapan Burnuna seyir halinde iken Türkler'de Cervi-Cerigo'ya seyir halinde idiler. Her iki taraf da savaşa devam etmek istemiyordu. Venedikliler hastane gemisi olarak kulanılan bir savaş gemisi ve patlayıcı yüklü diğer bir savaş gemisini kaybetmişlerdi. Pek çok gemi de kötü bir şekilde zarar görmüştü. Kayıpları 223 ölü ve 357 yaralıydı. Türkler'in ise savaş gemisi kaybı yoktu.
Savaşa karışan gemiler
Hristiyan birlikleri
Öncü kısım
Madonna della Salute (Correr)
Madonna dell' Arsenal 70/80
Costanza 76/80
Trionfo 70/80 (bayrak)
San Pio V 70/80
Aquila Valiera
Leone Trionfante 80
San Francesco 60?
? (ateş gemisi, kaptan Trivisan) - dibi delinerek battı
Merkez ve arka kısımlar
San Andrea 60
Sacra Lega 60
Valor Coronato 54
Nettuno 50/60
San Lorenzo Giustinian 70/80
Rosa 60
Fenice 56
Fede Guerriera 56
Corona 70/80
Columba d'Oro 70/80
Terror 70/80
Aquileta 50/60
San Pietro Apostolo 60?
Gloria Veneta 70/80
Grand Alessandro 70/80 (Dolfin'in arka bayrağı)
Dördüncü kısım
(İlk yedisi Portekiz, son ikisi Malta gemileri)
Conceição 80
Nossa Senhora do Pilar 84
Assunção 66/70
Nossa Senhora das Necessidades 66
Santa Rosa 66/70
Rainha dos Anjos 56/58
São Lourenço 56
Fortuna Guerreira
Santa Caterina 70
San Raimondo 46
Bilinmeyen kısım
Nostra Signora del Rosario/Madonna del Rosario (60 dan çevrildi? hastane gemisine) - battı
Kadırgalar
13 Venedik
5 Malta
4 Papalık
2 Tuscan
Osmanlılar
52 seyir halindeki gemi, yaklaşık 44 savaş gemisi içeriyor
4 kadırga
Referans
- Naval battles in the Levant 1559-1853 (1952) - R. C. Anderson
- Batlahas nabais potuguesas, João Seuqira