Modest Musorgski
| Modest Musorgski Модeст Муссоргский | |
|---|---|
|
Modest Musorgski (1839-1881) | |
| Doğum |
21 Mart 1839 Karevo, Rusya |
| Ölüm |
28 Mart 1881 (42 yaşında) Sankt Peterburg, Rusya |
| Meslek | Müzisyen, besteci |
Modest Petroviç Musorgski (Kiril: Модест Петрович Мусоргский) (d. 21 Mart 1839, Karevo – ö. 28 Mart 1881, Sankt Peterburg), Rus müzisyen, besteci.
Yaşamı
Musorgski'nin ailesi zengin ve soyludur, babası bir büyük toprak sahibidir. Musorgski müzikle altı yaşında, annesinden aldığı piyano dersleriyle tanışmış, yeteneği sayesinde daha dokuz yaşında aile ve aile dostlarının çevresine kısa dinletiler vermeye başlamıştır. Henüz 12 yaşında, babasının parasıyla bir polka eseri yayınlayan Musorgski, 13 yaşında askeri okula kaydolmuştur. Dört zorlu yılın ardından (kimilerine göre Musorgski'nin sonu olacak alkolizminin kökenleri askeri okuldaki şiddet dolu disiplindir) mezun olan Musorgski, İmparatorluk Muhafızları'na katılmıştır.
Musorgski müzik hayatına mezuniyetinin ardından Aleksandr Dargomıjski'nin çevresinde boy göstermeye başlayarak atılır. Dargomıjski, Glinka'dan sonra en önemli Rus bestecisidir. Bu dönemde Musorgski, briyantinli saçları, aristokratik tavırları, konuşmasının içine kattığı Fransızca kelimeler ve sıra dışı piyano emprovizasyonlarıyla çevresindeki kadınlardan alkış alan, ancak yeteneğini henüz nitelikli bir sanatsal faaliyete adamamış bir yeni yetmedir. Borodin, ardından da Balakirev'le tanışması bu döneme rastlar.
Bu, Musorgski'nin hayatında büyük bir etki yaratır. Balakirev'le çalışmaya başlayan Musorgski, birkaç ay sonra ordudan ayrılır. Bir yandan şiddetli bir kişilik bunalımı yaşamakta olan Musorgski (Balakirev'e mektuplarında bu bunalımın kendisini bir inanç sorunu olarak gösterdiği sezilmektedir), 1861'de serfliğin yasaklanmasının ardından ailesi artık yoksul köylüleri eskisi gibi istismar edemediği için parasal açıdan da sıkıntıya düşer, zira artık eskisi gibi baba parasıyla yaşaması zor girmiştir.
1863'te Musorgski, bir süreliğine gittiği Moskova'dan Sankt Peterburg'a döner ve kendisine bir memuriyet bulur. Artık eski rahat yaşantısından çok farklı ve düşünsel açıdan çok daha derin bir hayatı vardır: Altı kişilik bir komünde yaşamaktadır, çalışmadığı saatleri beste yapmaya ve okumaya adamıştır. Bu dönemde bilhassa, ileriki yıllarda Lenin'in düşüncelerini oluşturma sürecinde de önemli bir faktör olacak olan Çernişevski'nin yazdıkları Musorgski'nin düşüncelerini etkiler. Ne var ki Çernişevski'nin Musorgski'de yarattığı etki, mülkiyeti sorguladığı düşüncelerinden çok, sanatta biçim ve özün zıtlık içerisinde olduğu/olabileceği yönündeki iddialarından kaynaklanmaktadır. Bu, Musorgski açısından klasik dönemin, bilhassa da Beethoven'in form ve tema bütünlüğünün kökten bir reddi manasına gelecektir.
Aşağı yukarı 1873'te, Boris Godunov operasının tamamlanması ile sona eren bu dönem, Musorgski'nin en üretken ve alkolizminin de görece kontrol altında olduğu yıllardır. Bunda, 1871'den itibaren Rimski-Korsakov ile ev arkadaşı olmasının da etkisi olmuştur.
1874'te, en büyük eseri olan Bir Sergiden Tablolar'ı bestelemesinin ardından hızla alkolizme ve Rus Beşleri'nin dağılıyor olmasından da kaynaklı bir melankoliye gömülen Musorgski, bu tarihten itibaren eline aldığı hemen her besteyi yarım bırakmıştır. 1880 yılında devlet memurluğundan atılan Musorgski, yoksulluktan neredeyse dilenecek hale gelir. Arkadaşlarının bazı eserlerini tamamlayarak maddi kaynak yaratma çabası ise art arda dört nöbet geçirip hastanelik olduğunda anlamını yitirir. Modest Musorgski, 28 Mart 1881'de, büyük Rus ressam İlya Repin'in durumunu olağanüstü bir gerçekçilikle anlatan meşhur tablosuna poz verdikten birkaç gün sonra ölür.
Müziği
Musorgski'nin belki de en trajik yönü, Rus Beşleri'nin geri kalanıyla olan sorunlu ilişkisidir. Müziği, en yakın çevresinde dahi anlaşılmamakta, Balakirev tarafından sürekli, şiddetle eleştirilmektedir. Bu nedenle pek çok eserini revize eden Musorgski, bir yandan da açık ya da örtülü hakaretlere maruz kalmıştır. Balakirev Musorgski için "neredeyse ahmağın teki" diyecek kadar ileri gitmiştir.
Rimski-Korsakov ise daha sahiplenici ve sorun konusunda daha gerçekçidir: Musorgski beste yaparken bütünlükle hiç ilgilenmediği için ortaya "birbirinden kopuk harmoniler, şoke etmeye yönelik parçalar, insanı hayrete düşürecek derecede mantıksız ton geçişleri" çıkmaktadır. İhtiyaç duyulan şey ise eserlerin "pratik ve sanatsal amaçlara yönelik bir düzenlemeye tabi tutulması, böylelikle Musorgski'nin dehasının değerini anlayacak ancak sanata karşı işlediği günahları dinlemek istemeyecek insanlara icra edilebilecek hale getirilmesidir." Rimski-Korsakov, diğerlerinin aksine bu çözüm yolunda katkıda bulunmaya çalışmış, Musorgski'nin pek çok fragmanını düzenleyerek icra edilebilecek hale getirmiştir.
Eserleri Rimski-Korsakov ve başkaları tarafından tamamlandıkça Musorgski'nin müziğinin etkisi artmış ve tüm dünyada, bilhassa da Sovyetler Birliği dönemi Rus klasik müziğinde en önemli ilham kaynaklarından biri olmuştur. Shostakovich'in geç dönem senfonileri ve Prokofiyev'in operalarında Musorgski'nin şaşırtıcı ton geçişleri kendilerini gösterir. Bir başka örnek olarak, Musorgski tarafından yazılan ve Rimski-Korsakov tarafından bitirilen Kovançina operasının Shostakovich tarafından revize edilip tekrar yayınlanması gösterilebilir.
Musorgski'nin müziği, sanatçının piyanoya olan yatkınlığını da yansıtır. Musorgski'nin eserlerinin çoğu 2 ve 4 elli piyano için yazılmıştır.
Kaynakça
1- Bir Amatörden Amatörler İçin Klasik Müzik sayfasında yer alan Musorgski biyografisi
Eserleri
Medya
Bir Sergiden Tablolar (Rusça: "Картинки с выставки" Kartinki s vystavki) adlı eseri için üç bölümden oluşan iki piyano versiyonu. Orkestra: Skidmore College Orchestra Kaynak: Musopen
Bir Sergiden Tablolar eseri için ayrıntılı bilgiler ve bir orkestra aranjmanlı versiyonu için ayrıca bakınız.
Çıplak Dağ Üzerinde Gece (Rusça: "Ночь на лысой горе", Noch' na lysoy gorye)" adlı müzikal fantazi eseri. Orkestra: Skidmore College Orchestra Kaynak: Musopen
Ayrıca bakınız
- Tihvin Mezarlığı (Musorgski'nin de gömülü olduğu Sankt Peterburg'daki mezarlık.)
Dış bağlantılar
- Kompozisyon
- Tüm eserleri listesi (İngilizce)